Freyr - 01.03.1950, Blaðsíða 17

FRE YR
67
aður votheysturna, viðhald og rekstur, get-
ur orðið ofviða fjárhagsgetu minni býl-
anna.
5. Hafrar og: ertur, ræktað í sambýli, er gott
hráefni í vothey.
Ræktunartilraunir á íslandi benda til
þess, að þessi framleiðsluaðferð geti orðið
þar gagnleg, en hún er vinsæl sums staðar
annars staðar. Búast má við því, að aðrar
einærar fóðurjurtir verði teknar í notkun,
ekki einungis vegna fóðurgildis þeirra,
heldur til sáningar í landið á vissu árabili
til þess að bæta jarðveginn, bera í hann
áburð og sá aftur í hann betri gras- og
belgj urtategundum.
6. Hefta jarðfok á sandsvæðunum með því
að bera á tilbúinn áburð og sá hæfum
grastegundum.
Hefting jarðfoks er höfuðviðfangsefnið á
þessum svæðum. Grös, er þrífast vel á
söndunum eru tiltölulega fá. Byrjunarat-
huganir benda til þess, að fóðurfax (bromus
inermis) og kanaríugras (phaJaris arund-
inacea) séu vel fallin sem sandgrös. Jurtir,
sem vaxa í steinefnaríkum jarðvegi eru
yfirleitt kjarnbetra fóður en jurtir, sem
vaxa í jarðvegi, er inniheldur mikið af líf -
rænum efnum. Það var áberandi víða á
íslandi, hversu sauðfé og nautgripir sótt-
ust fremur eftir gróðri af steinefnaríkum
jarðvegi, en af mýrunum. Kartöflur, sem
ræktaðar eru í sendnum jarðvegi eru oft
jafnari, áferðarfallegri, með minna vatns-
innihaldi og betri til matar en kartöflur, er
vaxa í jarðvegi er inniheldur mikið af líf-
rænum efnum. Það væri hugsanlegt að
fullnægja þörfum íslendinga fyrir kartöfl-
ur með því að rækta þær á söndunum.
7. Aflað verður meira og betra vetrarfóðurs,
ef framangreind atriði verða framkvæmd.
Áhrifin verða: hærri nyt mjólkurkúa og
meira af tvílembdum ám. En afleiðingin
getur jafnframt orðið aukning bústofns á
afréttum og úthögum yfir sumarið. Ásig-
komulag úthagans, eins og það er víða nú,
virðist benda til þess að landið þoli ekki
meiri beit á flestum þeim svæðum, sem
auðsótt eru af búpeningi.
8. Auka fjölbreytni búfjárræktarinnar með
því að koma upp nautgripa-holdakynjun
og hagnýta jafnframt betur hina auknu
fóðurframleiðslu, er fæst við meiri ræktun.
Nautakjötsframleiðsla er ekki vinnufrek-
ari en sauðfjárrækt og myndi fjárhagslega
hagkvæmt að hafa hana með mjólkur-
framleiðslu. Norðlæg holdakyn frá Ameríku
eða BretJandi áettu að þrífast vel á íslandi.
Tii að byrja með mætti einangra þau á
eyjum með íslenzkum nautgripum. Þar
mætti cvo fylgjast með þeim í nokkur ár
með tilliti til sjúkdómshættu, áður en
nautgripirnir yrðu fluttir í land.
9. Finna hver sé lágmarksvélakostur fyrir
grasræktarbúskap.
Aðalþörfin er fyrir ódýrar en þó nægi-
lega mikilvirkar vélar til þess að slá og
hirða um afraksturinn. Allmargir bændur
eiga þegar dráttarvélar og sennilega aðrar
vélar, sem eru dýrar, miðað við takmark-
aða þörf og litla notkun. Benzín, olíur
og varahlutir fyrir þessar vélar kosta og
erlendan gjaldeyri.
Mikið af heyvinnunni mætti framkvæma
með vélum, sem eru dregnar af hestum.
Dráttarvélar og aðrar dýrar vélar mætti
hugsa sér að nota fyrst og fremst þar, sem
mikillar orku og afkasta er þörf og væru
þær þá annað hvort eign samvinnufélaga
eða leigðar bændum. Vélþurrkun á heyi
virðist ekki gerleg á íslandi sakir veðráttu
og vegna þess, að ekki er fáanlegur ódýr
hitagjafi. Votheysgerð yrði ódýrari og hag-
kvæmari geymsluaðferð á grasi og gefur
jafnframt betra og næringarríkara fóður.
10. Koma á fót öflugri og virkari leiðbeining-
arstarfsemi
til þess að kynna nýjungar fyrir bænd-
um sem fyrst og milliliðaminnst. Á einni