Freyr - 01.03.1950, Blaðsíða 25

FREYR
75
Hræran er að koma upp, —
steypuvinnan heldur áfram við-
stöðulaust unz fyrirhugaðri
turnhœð er náð.
hlöðu og borgi sig samt. Á þeirri staðreynd
byggist önnur, sem sé sú, að þar er al-
gengt að turnar séu byggðir inni í hinum
10—15 metra háu hlöðum þeirra og turn
arnir fylltir en hlöðurnar látnar standa
tómar.
Að þessum upplýsingum fengnum munu
einhverjir bæta við, að sagan sé ekki öll
sögð, því að gryfjurnar megi fylla með
handafli án nokkurs tækniútbúnaðar en
gjaldeyri þurfi, og veruleg útgjöld, tii
þess að kaupa saxblásara eða færiband til
þess að fylla með votheysturn.
Þetta er alveg rétt.
Á ýmsum stöðum, en langtfrá alls staðar,
er hægt að gera votheysgryfjur 5 m djúpar
grafa þær upp í hól og tæma í þurrheys-
hlöðu svo að aka megi votheyinu beina leið
á fóðurgang. En skilyrði til fyllingar og
tæmingar votheyshlöðunnar mega ekki vera
allsráðandi þegar gripahúsunum er valinn
staður. Því má vafasamt telja að meira en
á öðru hverju býli verði komizt af án tækni-
útbúnaðar við fyllingu 5 m djúprar votheys-
gryfju.
En þó að svo væri, að hverja einustu
gryfju mætti fylla með handafli getur þó
vel komið til greina, að sá vélræni útbúnað-
ur, sem nota þarf við fyllingu turna, borgi
sig samt.
Það er staðreynd, að þegar fóðrið er sax-
að kemst allmiklu meira fóður í hverja rúm-
einingu geymslunnar en þegar ósaxað fóð-
ur er sett í vothey. Smátt hey og fíngert,
eins og t. d. háartöðu, kemur þó varla til
greina að saxa. Hér við bætist, að fjöldi til-
rauna hefir sannað, að geymslutap fóðurs-
ursins er mun minna í söxuðu fóðri en ósöx-
uðu og geymslutap í einni hlöðu stórri mun
minna en í fleiri litlum, sem taka sama
fóðurmagn.
Niðurstöður frá erlendum athugunum
hafa sýnt, að fóðurgildisaukinn, sem feng-
izt hefir við að hafa eina stóra votheys-
hlöðu í stað margra lítilla, hefir gert miklu
betur en borga vexti, viðhald og afskriftir
þess tækniútbúnaðar, sem nauðsynlegur er
til þess að fylla háa turna.
Hvort niðurstöður hliðstæðra athugana
yrðu svo hér á landi verður ekki vitað, nema
athugað sé, en til þessa hefir víst engum,
sem fjármuni veita til rannsókna eða til-
rauna, dottið í hug, að ástæða væri til að
athuga þessi efni hér á landi.
Tækniútbúnaður sá, sem þarf til þess að
fylla votheysturn, er hliðstæða súgþurrkun-
arútbúnaðarins í þurrheyshlöðunni.
Verðmismunurinn mun ekki mikill, en
saxblásarann má nota til þess að fylla með
a. m. k. 3—4 turna á sumri, þar sem þétt-
býli er. Súgþurrkunarkerfi verður varla
notað nema í þeirri hlöðu, sem það er inn-