Dagblaðið Vísir - DV - 17.11.2006, Qupperneq 39

PV Helgin
FÖSTUDAGUR 17. NÓVEMBER 2006 59
„Samfélag okkar
verður ríkara afþví
að fá hingað innflytj-
endur"
Samlynd hjón
Guðjón segir konu sfna
næfileikarfka þegar kemur að
ma\eld. Saman reyni þau þó
stunalsm að grenna sig.
\ DV-MYND/HEIÐA
N X
Var frekjuhundur
Sjálfur á Guðjón átta syst-
kini. Hann var fyrsti drengur-
inn í fjölskyldunni, sá sjötti í
systkinaröðinni, og viðurkennir
fúslega að líkast til hafi hann oft
reynst systrum sínum erfiður.
„Ég var sjálfsagt bölvaður
frekjuhundur sem krakki, eins
og við vorum, púkarnir á Stakka-
nesi. Systur mínar höfðu þó sín ráð
til að tuska mig til og það er líkast til
þeim að þakka að ég er ekki hársár
lengur þótt ég hafi verið það í æsku,"
segir hann og virðist lítinn kala bera
til systra sinna þótt þær hafi stund-
um þegar ástæða var til notað frem-
ur óhefðbundnar uppeldisaðferðir
til að tukta hann til.
„ísland fyrir íslendinga?"
Undanfarnar vikur hefur Frjáls-
lyndi flokkurinn sætt harðri gagn-
rýni fyrir skoðanir sínar á málefn-
um innflytjenda, einkum vegna
ummæla flokksliðanna Magnúsar
Þórs Hafsteinssonar og Jóns Magn-
ússonar.
Guðjón segir að ef til vill hafi þeir
tekið sterklega til orða en það þurfi
oft til að vekja umræðuna og nefn-
ir hann þá sérstaklega fyrirsögn á
grein sem Jón skrifaði til blaðanna
en hún var „ísland fyrir íslend-
inga?" Hann segir að sú fyrirsögn
virðist hafa stuðað marga, þótt efnið
hafi verið vel fram sett.
„Ég þarfað grenna mig
og það reynum við hjón
alltafafogtil"
„Maður þarf samt stundum að
taka sterkt til orða til að vekja upp
þarfa umræðu. Mér þykir vænt um
allt fólk. Á fjölda vina sem hingað
hafa komið sem innflytjendur, að
ég tali nú ekki um eiginkonu mína,"
segir Guðjón og stendur upp til að
hita kaffi í kaffistofu flokksskrifstof-
unnar.
Skömmu síðar kemur hann með
rjúkandi bolla og tilkynnir að þetta
sé ekta togarakaffi en sú uppáhell-
ing kemur ekki á óvart þegar litið er
til þess að Guðjón starfaði við sjó-
mennsku í næstum fjörutíu ár.
„Samfélag okkar verður ríkara af
því að fá liingað innflytjendur en ég
tel ljóst að einhverjar takmarkanir
verða að vera. Ég dreg það stórfega
í efa að íslenskur atvinnumarkaður
ráði við að hingað komi átta til tíu
þúsund manns á ári eins og hefur
verið.
Með því verða kjörin boðin nið-
ur og það mun bitna harðast á þeim
innflytjendum sem hér hafa verið
lengi, öldruðum og öryrkjum. Það
viljum við ekki," segir Guðjón sem
telur réttast að ríkari Evrópuþjóðir
fari að hjálpa frekar til við uppbygg-
ingu atvinnuvega í austurhluta álf-
unnar.
Aldrei fundið fyrir rasisma
Barbara, eiginkona Guðjóns,
segir förina til íslands ekki hafa ver-
ið erfiða. Þjóðin hafi teJdð afar vel á
móti henni.
„Ég þekkti varla orðið rasismi því
ég hafði einfaldlega aldrei fundið
fyrir slíku hér á landi. Reyndar varla
heldur heyrt talað um það fyrr en
þessi umræða um Frjálslynda flokk-
inn fór af stað," segir Barbara og lít-
ur til eiginmanns síns.
„Ég hef orðið svo gáttuð á þessari
umræðu og hlæ að þeim sem hafa
kallað manninn minn rasista," segir
Barbara þótt henni virðist ekki hlát-
ur í huga þegar hún hugsar til þeirra
ummæla sem hafa fallið um Guðjón
að undanförnu.
Guðjón segir að Barbara og hann
hafi ávallt lagt sitt af mörkum til að
aðstoða innflytjendur hér á landi,
hvort sem það tengist húsnæðis-
leit eða skólagöngu barna þeirra.
Hann nefnir sem dæmi að hann og
kona hans hafi nýlega beitt sér í því
að börn á Flateyri fengju kennitölu
sína skráða í flýti svo þau gætu hafið
skólagöngu á skikkanlegum tíma.
„Stjórnvöld hafa ekki staðið
sig í málum innflytjenda"
Guðjón er harðorður þegar hann
lýsir skoðunum sínum á frammi-
stöðu stjórnvalda í málum innflytj-
enda. Hann segir upplýsingar til
fólks sem hér sest að skorta og ís-
lenskukennslu mjög ábótavant.
„Við höfum lagt til að íslenskt
sjónvarpsefni verði textað. Það tel
ég að myndi breyta mjög miklu fýr-
ir fólk sem hingað kemur því með
því nær það að tengja saman mál og
texta sem oft reynist fólki erfitt.
íslenska er erfið og jafnvel Bar-
bara lendir oft í að skilja mig ekki
ef ég tala hratt og mikið, sem ég
geri kannski svolítið mikið af," segir
Guðjón og lítur til konu sinnar sem
skellir upp úr við orð hans.
„Ég tala kannski svolítið mik-
ið um vinnuna mína heima," bætir
Guðjón ögn feimnislega við á eftir.
Hann segir þau hjón dvelja
stundum í Póllandi og því hafa
tveggja heima sýn á málið.
„Pólverjar eru gott fólk og all-
ir þekkja söguna um hvað þeir séu
góðir verkamenn. Tungumála-
örðugleikar verða þó oft til þess að
vinnan verður ekki alveg unnin á
þann hátt sem maður óskaði eftir,"
segir Guðjón og lætur skemmtisögu
fylgja með þessum orðum sínum.
„Það hringdi í mig maður um
daginn og sagði mér frá því að 20
manna vinnuhópur Pólverja hefði
aðeins hlaupið á sig. Þannig var að
sá eini af þeim sem gat tjáð sig á
öðru tungumáli en pólsku var las-
inn. Vinnuveitandi þeirra vissi samt
að þeir skildu algengustu vinnuorð-
in í íslensku, svo sem eins og rífa,
negla og smíða, og bað þá vinsam-
legast um að þrífa vinnuskúr sem
hann átti.
Hann sá að mennirnir byrjuðu
að færa hluti til eins og venja er þeg-
ar þrifið er og brá sér frá. Þegar hann
kom til baka áttaði hann sig á að ís-
lenski stafurinn þ er ekki til í pólsku
og skilast því illa til Pólverja," seg-
ir Guðjón og skellihlær því lítið var
eftir af vinnuskúrnum eftir að Pól-
verjarnir fóru að (þ)rífa.
„Við verðum að geta talað um
þessi mál á siðuðum nótum. Mér
gremst mjög að vel menntað fólk
hafi hlaupið upp til handa og fóta
vegna þess að við vildum taka upp
þessa umræðu. Það hljóta allir að
sjá að hún er nauðsynleg," segir
Guðjón.
Verðum að hafa aðhald
„Veistu af hverju Pólverjar vilja
flytja hingað til lands?" spyr Barbara
skyndilega og horfir stíft á blaða-
mann sem veit ekki hverju hann á
að svara.
„Það er vegna þess að hér hefur
„Ég þekkti varla orðið
rasismiþví ég hafði ein-
faldlega aldrei fundið
fyrir slíku hér á landi.
Reyndar varla heldur
heyrt talað um það fyrr
en þessi umræða um
Frjálslynda flokkinn fór
afstað"
verið hugsað vel um fólk. íslending-
ar eru ekki rasistar heldur er þeim
annt um aðstæður þeirra sem hing-
að koma og hafa reynt að fylgjast vel
með því hvernig farið er með ann-
að fólk í samfélaginu. Þannig vil ég
að ástandið verði áfram en til þess
verðum við að hafa aðhald með
fólki," segir Barbara og lætur eigin-
mann sinn ylja sér á höndunum.
Búsældarleg hjón
Þegar rætt er um Guðjón er hon-
um oft lýst sem hjartahlýjum húmor-
ista en á eftir er gjarnan minnst á þá
staðreynd að hann er mjög þungur
og hafa margir áhyggjur af heilsu
hans af þeim sökum.
Sjálfur segist Guðjón þó vera við
hestaheilsu. „Það breytir því samt
ekki að ég þarf að grenna mig og það
reynum við hjón alltaf af og til," seg-
ir hann og strýkur konu sinni sem
á góðri íslensku myndi teljast bú-
Sældarleg.
Guðjón segist hafa verið þéttur
alla tíð. Málin hafi þó fýrst byrjað
að versna fyrir sautján árum en þá
hætti hann að reykja. Einhverja sök
eigi svo hæfileikar Barböru í eldhús-
inu en hún er mikill listakokkur af
orðum Guðjóns að dæma.
„Guðjón kann nú líka ýmislegt
fyrir sér í matseldinni," bætir Bar-
bara þá við að bragði og segir að
eldamennskan sé nær algerlega í
hans höndum um helgar.
Straumana í eldhúsinu segja
þau vera bæði pólska og íslenska.
„Við eldum mikið fisk en undanfar-
ið höfum við til dæmis snætt svart-
fugl og hrefnukjöt," segir Guðjón og
augljóst er að það er matur að hans
skapi.
Hefði fengið greiningu
Hjónakornin hafa mestan part
sinnar búskapartíðar búið í Mos-
fellsbæ. Þau eiga einnig hús vestur
á fjörðum í nágrenni þess staðar þar
sem Guðjón sleit barnsskónum.
Þegar Vestfirði og byggðina í
landinu ber á góma lyftist Guðjón
allur upp. Byggðamál eru honum
mjög hugleikin enda hefur aðalbar-
áttumál hans í stjórnmálum ver-
ið afnám kvótakerfisins sem hann
segir afar fjandsamlegt byggðum
landsins.
„Það átta sig ekki allir á hve mik- v»
il verðmæti búa í byggðum lands-
ins. Ef við ráðgerum að ferðamenn
verði um það bil milljón á næstu
árum hljótum við að átta okkur á
því að eitthvað þarf þetta fólk að
sjá. Einhver þjónusta verður að
vera til boða annars staðar en á göt-
um Reykjavíkur. Flestir ferðamenn
koma nefnilega til landa til að berja
mannlíf og náttúru hvers staðar
augum. En hvernig er þegar það er
nánast ekkert mannlíf nema á ein-
staka stöðum?"
„Guðjón kann nú líka
ýmislegt fyrir sér í
matseldinni."
I augum hjónanna kviknar blik
þegar þau ræða um landið og æsk-
una.
Guðjón er ófeiminn við að slá á
létta strengi um viðkvæm málefni
og segir að ef geðheilbrigðiskerfið
hefði verið orðið jafn öflugt þegar
hann var að alast upp og nú þekk-
ist hefðu púkarnir á Stakkanesi allir
fengið á sig greiningu. „Það tíðkað-
ist á Vestfjörðum að kalla börn púka
enda vorum við til alls líkleg," seg-
ir Guðjón og hlær að minningum
bernskunnar.
Skera sig úr fjöldanum
Það hefur hvesst úti og frostið ’
hefur hert. Það er kominn tími til
að kveðja þau Guðjón og Barböru.
Handabönd þeirra eru þétt og inni-
leg, rétt eins og þau sjálf. Þau skera
sig úr fjöldanum og eru ófeimin við
að taka sterkt til orða.
Þótt Guðjón líkist enn þá skip-
stjóra fremur en stjórnmálamanni
væri þingheimur fátækari án hans.
Rétt eins og ísland væri fátækara án
innflytjenda. karen@dv.is
„Ég var sjálfsagt bölvaður frekjuhundur sem
krakki, eins og við vorum púkarnir á Stakkanesi.
Systur mínar höfðu þó sín ráð til að tuska mig til
og það er líkast til þeim að þakka að ég er ekki
hársár lengurþótt ég hafi verið það íæsku."