Freyr - 01.12.1972, Side 68

myndum tjáð afrek danskra sveitakvenna
fyrr og síðar. Þar er m. a. frá því sagt, að
laust fyrir árið 1500 hafi prjónavörur fyrst
komið í notkun þar í landi og fólk þá fljótt
lært að hagnýta þá starfsaðferð og gert
hana almnnaeign. Var henni vel tekið því
að þarna gátu allir orðið þátttakendur og
tilfæringar þurftu svo litlar, allir gátu
eignast prjóna. Upp úr því gerðist það, að
jafnvel börn urðu mikilvirkir aðiljar í
störfum af þessu tagi og þess var krafist,
jafnvel í sendiferðum milli bæja, að þau
héldu á prjónum á leiðinni.
Álíka er víst óhætt að segja, að þekkst
hafi hér á landi, á vissum tímum árs að
minnsta kosti, og þá einkum fyrir jólin
þegar lagt var mest kapp á að framleiða
verzlunarvöru, sokka og vettlinga, sem
flytja skyldi á verzlunarstað og hafa sem
gjaldeyri fyrir jólavörurnar. Þá lögðu allir
Rokkarnir voru af ýmsum gerðum og ekki þóttu þeir veglegir
gripir nema þeir væru liaglega gerðir, helzt úr höndum list-
fengra rennismiða. Hin fjölmörgu heiti og breytilegu, á hinum
einstöku rokkhlutum, segja ögn um dálæti það, er fólk hafði á
þessum þarfagripum.
Konan beitir sömu tökum og sýnd
eru á 2. mynd. Fyrir framan
sig hefur hún „kembulárinn“
í hann raðar hún
kembunum, hverri
ofan á aðra.
Kembulárinn gat verið einfalt grindasmíði, eins og
þessi mynd sýnir, en hann gat líka verið lista-
smíði, útskorinn eða á annan hátt skreyttur, stund-
um gerður með fjórum hornstólpum, líkt og meys
og þá raðskornar fjalir milli þeirra, láréttar eða
lóðréttar, innan ramma eða án hans.
524
FREYf