Freyr - 15.07.1987, Blaðsíða 26

„'FULL.íCOrtsJLtfiJ'
EHÞA- /fk
MÖK.K

UJPP-
HH-P £
TÆKMt /
FÆ'?'*»Li=6'Z'9
fieVKAGö/Lv'Srt'Z -
VEG'CS'V'&S 9-
M OTUÐ
f ST*QF#«Pt
/ \J£R.KS*tlÐ-
\
/Z /9C/A/ S G/<JAS/s\
- Æ&'&'X <S/S G .*=<. .
///f 4//1//E n AS/ ~1 d /? /f 7-
A.G/&/3Æ//V S/Sftrt > ffc. /3 Æ/H
/f~&S T-/Q /p/f T/L <ftCo <S<* L <*a//?/K f (Ss/’r/iSCC4_
o.F' ■ Hz/f /J/t Wí)c//^ - sj ,e> // f= i

Tl^v
Mynd 1. Hlutfallslegt þróunarstig ýmissa þátta varðandi heykögglagerð á búum bœnda samkvœmt hugboði höfundar.
og sýnt með því hvað hægt er að
gera, hvort ekki sé tími til kominn
að samborgarar geri þeim róður-
inn léttari.
Til frekari umhugsunar má gera
ráð fyrir því að um 15000 tonn af
heykögglum yrðu framleidd í fyll-
ingu tímans við æskilegt þróunar-
stig.
Þetta magn kostar þá u.þ.b. 75
millj. kr. og jafngildir, sem næst
10 millj. FE eða u.þ.b. 10000
tonnum af kjarnfóðri, sem kostar
urn 180 millj. kr. Þarna sparast um
150 millj. króna, sem að veru-
legum hluta er beinharður gjald-
eyrir.
Þetta magn má þá framleiða
með 5 kögglunarsamstæðum, sem
uppsettar kosta u.þ.b. 30 millj. kr.
og má að hluta draga frá fyrr-
nefndum gjaldeyrissparnaði fyrsta
árið, en olíukostnaður til slíkrar
ársframleiðslu nær hins vegar ekki
2 millj. kr.
I þessu sambandi er umhugsun-
arvert hvað réði því að til alvar-
legrar athugunar var að byggja
einar þrjár nýjar graskögglaverk-
smiðjur um og upp úr 1980. Illu
heilla náðist fram, með fulltingi
tveggja ráðherra og þrýstihópa í
héraði, að reisa eina þeirra í
Hólminum í Skagafirði, sem frægt
er orðið að endemum.
Það umhugsunarverðasta er
e.t.v. það, að þá var fyrir hendi
afgerandi valkostur til að fram-
leiða svipað hráefni, heyköggla,
sem hér eru til umræðu. Það sem
þó vekur mesta furðu í þessum
samanburði er að sumir þeir, sem
einna harðast börðust fyrir
nefndum tímaskekkjufyrirbærum,
höfðu fylgst manna nánast með
framvindu heykögglagerðar frá
upphafi vega — má jafnvel tala
um einstaka þeirra sem frum-
kvöðla í þeim efnum.Eina hald-
bæra skýring höfundar á þessu
frumhlaupi jafn ágætra og annars
skynsamra manna, er að þeim
hefur ekki verið sjálfrátt gagnvart
hinu gamalgróna, rammíslenzka
þráhyggjumáltæki: „Eigi skal
renna fyrr en á (í) Hólminn er
komið.“
Hugsa sér það, að til að fram-
leiða 15000 tonn af heykögglum,
sem sex graskögglaverksmiðjur á
um 100 millj. kr. stykkið, tókst
aldrei að framleiða í formi gras-
köggla á ári (rúml. 13000 mest), er
hægt að framleiða með 5 heima-
þróuðum og smíðuðum færan-
legum heykögglaverksmiðjum
inni á gafli á búum bænda fyrir
15—20 sinnum lægri stofnkostnað
og mun lægri rekstrarkostnað og
því mun ódýrari vöru.
Hvað skyldi hún vera há pró-
sentan af því fjármagni, sem ríkið
hefur lagt, og á að líkindum eftir
að leggja, í graskögglaverksmiðj-
urnar, sem nægja mundi til að
smíða allar þessar 5 færanlegu
heykögglaverksmiðjur samkvæmt
þekkingu og hæfni þeirra, sem
mesta reynslu hafa á því sviði og
ýta þannig við þróun þessarar
tækni svo um munar (sjá mynd 1).
554 Freyr