Freyr - 15.03.1990, Qupperneq 10

Helga Harðardóttir á Gilsá ásamt börnum sínum, Áslaugu og Hrafnkeli Frey
Hvenær hófst mjólkursala héðan?
Hún hófst upp úr 1962-’63 og þá til
Djúpavogs. Hún fór þá vaxandi
um nokkur ár en síðan kom
bakslag í mjólkurframleiðslu um
1973-75. Þá fara menn meira í
sauðféð og það hætta nokkrir sem
voru komnir í mjólkurframleiðsl-
una.
Af þessum 35 jörðum sem voru í
byggð var þó lítill búskapur á
nokkrum, bæði vegna þess að ábú-
endur voru aldraðir og fyrir vinnu
ábúenda utan heimilis.
Hvað eru margar jarðir í byggð
núna?
Það er erfitt að segja þar eð
bústofn er núna á afar fáum jörð-
um vegna riðuniðurskurðar.
Haustið 1989 voru eftir fjögur býli
með sauðfé og búið að kaupa fé á
það fimmta, eftir riðuniðurskurð.
Það eru 4-5 önnur býli sem eru
eingöngu með mjólkurfram-
leiðslu. Auk þess er fólk með bú-
setu á mjög mörgum öðrum jörðu,
sem eftir eru, en það eru samt farin
í eyði nokkur býli á síðustu fimm
árum, líklega um sex býli, staðan
er nú mjög óviss
í hreppnum er kauptúnið
Breiðdalsvík. Hvað er það gamallt
þéttbýli?
Um 1940 voru þar aðeins örfá hús
og ég held að )3að hafi ekki verið
fyrr en kringum 1950-1953, sem
það bættist lítilsháttar við byggð-
ina. Það er hins vegar í síldarævin-
týrinu um 1960-1965 sem það verð-
ur veruleg uppbygging og fólks-
fjölgun á staðnum. Það er byggt
þar lítið fyrstihús fyrst árið 1948 og
síðan byggist það upp smám sam-
an.
Hvað búa núna margirá
Breiðdalsvík?
í öllum hreppnum eru núna 365
íbúar og þar af um 110 í sveitinni.
Á Breiðdalsvík er auk hraðfrysti-
hússins rekin útgerð sem er á veg-
um þess. Þar er svo útibú frá Kaup-
félagi Stöðfirðinga, sem er sameig-
inlegt fyrir Breiðdalshrepp og
Stöðvarhrepp. Þarna er líka mjög
vaxandi trilluútgerð. Það er stutt á
miðin og hreppurinn hefur komið
upp aðstöðu fyrir trillur, bæði flot-
bryggju og löndunarkrana.
Áfiskvinnsla þarna í
fjárhagsvanda?
Já, mikil ósköp, við höfum ekki
farið varhluta af honum, staðið í
greiðslustöðvun og endurskipu-
lagningu rekstrar.
Varðandi atvinnumál í hreppn-
um þá eru tiltölulega margir sem
starfa að þjónustu ýmiss konar,
t.d. við vélaviðgerðir, vörubfla-
akstur og vélaútgerð. Þarna gætu
verið um 8-10 heimili sem hafa
framfæri sitt af þessu. Það hygg ég
sé nokkuð mikið í ekki stærra sam-
félagi.
Þarna er svo sláturhús?
Já, við erum með sláturhús með
löggildingu. Það gekk í gegnum
mikla erfiðleika á tímabili en náði
sér á réttan kjöl. Þegar riðuniður-
skurðurinn gekk yfir töldum við að
það mundi þýða dauðadóm fyrir
sláturhúsið. Það þótti þó illt við að
búa ef nýtt sláturhús yrði lagt niður
en farið yrði að púkka upp á gömul
og afleit hús á öðrum stöðum. Það
hefði haft veruleg áhrif á fjártöku
aftur. Tvö sl. ár hefur þetta leystst
þannig að sláturhúsið hefur sem
verktaki tekið að sér að lóga að
hluta til af svæði sem tilheyrir
Kaupfélaginu á Höfn í Hornafirði
(KASK), þ.e. af svæðinu frá Beru-
nesi suður að Hamarsá. Norður á
bóginn nær félagssvæðið svo að
Hvammi í Fáskrúðsfirði.
Hvenærvarvart við riðuveiki í
Breiðdal og hvertvarhún rakin?
Mig minnir að það hafi verið haust-
ið 1977 að það var vart við riðu-
veika kind í Breiðdalshreppi. Mér
er ekki kunnugt um að það hafi
fengist á hreint hvernig veikin
barst í sveitina. Það var þá búin að
vera riðuveiki bæði í Borgarfirði
og Norðfirði unt nokkurn tíma, en
smitleið er óþekkt, það ég veit.
210 Freyr
6. MARS 1990