Freyr - 01.01.1992, Blaðsíða 45

•TTt>T ‘bl FRÉTTAPUNKTAR
V—✓ Jl XJ '92 • UÞL • UÞL • UÞL • UÞL • UÞL • UÞL • UÞL • UÞL • UÞL • UÞL •
GATT Á LOKASTIGI
GATT-viðræðumar era nú komnar á
lokastig ef marka má orð Arthurs
Dunkel, framkvæmadastjóra GATT, og
reiknað er með að lokapunkturinn verði settur
19. apríl nk. Hinn 13. janúar sl. fóra samn-
ingafulltrúar aðildarríkjanna á hans fund og
skýrðu afstöðu þeirra til samningsdraganna
umdeildu. Dunkel lagði þau ffam 20. desember
sl. íþeirri von að leysahnútinn sem viðræðumar
vora komnar í. I ljós kom að aðildarríkin 108
eru reiðubúin að ljúka viðræðunum á grund-
velli Dunkel-tillagnanna. Hvað landbúnaðinn
snertirfeladrögin ísérþrjúmeginatriði: Allri
innflutningsvernd verður breytt í tolla og
innflutningur verður frjáls. Vemdartollamir
eiga síðan að fara stiglækkandi á samnings-
tímanum 1993-99. Þá á að girða fyrir tækni-
legar innflutningshindranir sem felast t.d. í ó-
eðlilega ströngu heilbrigðiseftirliti og gert er
ráð fyrir ströngum reglum um með hvaða
hætti styrkja má framleiðslu búvara. í öðru
lagi eiga öll aðildarríkin að skera útflutnings-
bætur niður um 36% á samningstímanum og í
þriðja lagi að lækka ríkisstuðning um 20%.
Þótt aðildarríkin styddu langflest
drögin sem áframhaldandi samningsgrandvöll
þá lögðu mörg fram fyrirvara við landbúnað-
arkafla samningsdraganna nema helstu út-
flutningsþjóðir landbúnaðarafurða. Þær hafa
lýst yfir eindreginni andstöðu við allar
breytingar. í framhaldi af því hefur Dunkel
sagt að landbúnaðarkaflinn verði ekki tekinn
upp til endurskoðunar í heild sinni. Ekki er
ljóst hvernig þessi niðurstaða Dunkels mun
snerta okkur. Það eina sem segja má með
nokkurri vissu er að viðræðurnar virðast
óðfluga nálgast lokastigið.
Ríkisstjórnin sendi frá sér samþykkt um
GATT 10. janúar sl. Ekki mátti tæpara
standa því að stjórnin hafði frest fram til 13.
janúar til að skýra yfirstjóm viðræðnanna frá
afstöðu sinni. Samþykktin sneri að samnings-
drögum að nýju GATT-samkomulagi og var
almennttaliðað viðbrögðhinna 108 aðildarrfkja
við þeim myndu ráða úrslitum um það hvort
nýtt samkomulag yrði að veruleika. Viðbrögð
flestra aðildarríkja tóku mið af þessari erfiðu
stöðu viðræðnanna, og hafnaði ekki eitt einasta
ríki drögunum. A hinn bóginn lögðu mörg
þeirraframfyrirvara. Norðurlöndin stóðu sam-
eiginlega að einum slíkum. Hann er mjög al-
mennt orðaður og felur helst í sér að þau áskila
sér rétt til að gera nákvæmari fyrirvara síðar.
í samþykkt ríkisstjórnarinnar eru settir
fram fyrirvarar íslands í fimm liðum. Krafist er
þriðjungs lækkunar allra tolla á sjávarafurðum
og áhersla á það lögð að sambærilegar tillögur
og fyrir liggja um lækkun ríkisstyrkja til land-
búnaðarins nái einnig til sjávarútvegs, en sem
kunnugt er býr útvegur við mikla ríkisstyrki
t.d. innan EB. Þá er sagt að ísland muni gera
strangar kröfur á sviði heilbrigðiseftirlits vegna
innflutnings á landbúnaðarafurðum og að nauð-
synlegt sé að verðtryggingarákvæði verði í
samkomulaginu. Því næst lýsir ríkisstjórnin
yfir vonbrigðum með að drögin geri aðeins ráð
fyrir 36% niðurskurði á útflutningsbótum.
Islensk stjómvöld stefni að því að afnema
bætur á útflutningi héðan. Við ættum því að fá
sérstöðu viðurkennda innan GATT, t.d. með
því að okkur verði heimilt að leggja sérstaka
tolla á niðurgreiddan innflutning. Að lokum
segir í samþykktinni að studdar verði kröfur
um s veigjanlegri reglur um stuðning við bændur.
Upplvsineabiónusta landbúnaðarins • Bændahöllinni v/Hagatorg • 107 RVK • Sími 20025/620025 • Fax 628290