Freyr - 01.09.1998, Blaðsíða 5

Jóhannes Ríkharðsson á traktornum. (Ljósm. J.S.).
Það er möguleiki að bændur muni
selja kjötið beint en í mínum huga er
það ekki æskilegt. Bændum veitir
ekkert af samstöðunni.
Hver eru helstu stefnumál
Fagráðs í sauðfjárrækt?
Það sem helst hefur verið á dag-
skránni undanfarið er nýtt kjötmat
sem er nú loksins komið í gagnið.
Núna í haust verður tekið í notkun
nýtt afkvæmarannóknarkerfi sam-
fara nýju kjötmati. Þá verða keyrðar
saman upplýsingar úr kjötmatinu og
ómmælingar á vöðvaþykkt á lifandi
lömbum. Upplýsingar frá sláturhús-
inu koma á tölvutæku formi til
bóndans eða búnaðarsambandsins
sem gerir afkvæmarannsókn fyrir
hvert bú. Einnig hefur verið lögð tík
áhersla á að rannsaka erfðafræðilega
mótstöðu gegn riðu. Sérstök áhersla
hefur verið lögð á að kortleggja þá
bæi sem sæðingastöðvamar hafa
sótt hrúta til og selt hafa mikið af
kynbótahrútum í gegnum fjárskipti.
Framleiðnisjóður hefur ákveðið
að styrkja afkvæmarannsóknarverk-
efnið með því að veita fé til viðkom-
andi búnaðarsambands út á hvert bú
sem hefur að lágmarki þijá full-
komna afkvæmarannsóknarhópa,
þ.e. hálfsystkin. Með því að nota
saman upplýsingar úr kjötmati og
ómmælingar emm við komin einna
fremst í heiminum hvað varðar
skipulag sauðfjárræktar hjá hinum
almenna bónda. Fullkomnar niður-
stöður um hrútana geta fengist strax
eftir fyrstu slátmn og hægt að grisja
hrútahópinn strax samkvæmt þeim.
Þetta gerir hrútasýningamar eins og
við þekkjum þær óþarfar enda í
sumum tilfellum frekar um „fegurð-
arsýningu“ að ræða en mat á kyn-
bótagildi hrútsins. Þetta er geysiöfl-
ugt kerfi sem við hvetjum bændur til
að notfæra sér.
Fjórða atriðið sem er á döfinni er
nýtt kynbótamat í sauðfjárrækt. Hið
svokallaða BLUP sem þegar er farið
að nota í hrossa- og nautgriparækt.
Dr. Agúst Sigurðsson er að vinna að
því kerfi og stefnt er að því að taka
það í notkun á næsta ári og ekki
seinna en árið 2000. Þá getum við
farið að nýta þær gífurlega miklu
upplýsingar sem hefur verið safnað
á síðustu 30 árum. Sérstaklega er
mikilvægt að yfirfara ættir á fjár-
skiptafé því að þar liggja mjög dýr-
mætar upplýsingar. Gefin verður ein
heildareinkunn fyrir hverja kind þar
sem tekið er tillit til fjölmargra eig-
inleika og þeir vegnir saman í skyn-
samlegum hlutföllum. Með nýju
kjötmati, fjölda ómmælinga og nýju
kynbótamati á að nást mikið öryggi
á útreikningunum. Islenskir sauð-
fjárbændur munu brátt standa fag-
lega mjög vel að vígi. Næsta skref er
að nýta þennan styrkleika í frjálsu
verðlagningunni til þess að pening-
arnir skili sér alla leið til bænda.
Framundan er því mjög mikil og
spennandi vinna og ef vel er á mál-
um haldið gæti það gjörbreytt og
Freyr 1 1/98 — 5