Freyr - 01.01.1999, Qupperneq 9

Flest hross eru
frístundahestar
Hverju er nú verið að sœkjast
eftir í kynbótunum?
Það er sífellt leitast við að rækta
betri gæðing, fjölhæfari hest, virkja-
mikinn og gangmikinn og auðvitað
að bygging sé einnig góð. Ég býst
við að um 80-90% af hrossum, sem
við erum að selja úr landi, séu
svokölluð heimilishross eða fri-
stundahestar og á markaðsráðstefnu
sem haldin var á Akureyri á liðnu
sumri um útflutning hrossa kom
skýrt ffam í máli útlendinganna að
þeir sækjast mest eftir góðri lund
hrossanna og hreinu tölti. Þeir eru
hins vegar ekkert að biðja um
þennan mikla vilja sem íslendingar
eru að leita að.
Hefur þú áhyggjur af því að
útlendingar verði óháðir innflutn-
ingi á íslenskum hestum með eigin
rœktun?
Nei, ég óttast það ekki. Það hefur
sýnt sig að við erum í forystu og á
heimsmeistaramótum fyrir íslenska
hesta, sem haldin eru annað hvert
ár, höfum við verið með afgerandi
forystu. Eftir þau mót eykst alltaf
eftirspum eftir hrossum frá íslandi.
Telur þú að hinar miklu víðáttur
hér og frelsi hrossanna haldi við
eðli þeirra?
Já, ég er í engum vafa um það.
Mér segir fólk sem hefur notað
hesta sem em bæði fæddir erlendis
og hér á landi að það finni þetta
greinilega, sá íslandsfæddi er
kannski aðeins minni en miklu
liprari og frískari. Eins hefur
íslenskt veðurfar sömu áhrif,
stormurinn hér en mollan úti.
Eru of mörg hross á íslandi?
Ég ætla ekki að dæma um það, en
það er því miður til land sem er
ofnýtt og það á alls ekki að
þekkjast. Þeir sem þar eiga hlut að
máli verða að taka sig á, því að
þetta er blettur á íslenskri hrossa-
rækt.
Ég held út af fyrir sig að það sé til
nóg gras á Islandi fyrir þennan
fjölda, en svo verða menn að gæta
að því, hvort sem um hross er að
ræða eða annan búfénað, að menn
eiga ekki að vera að halda arðlaust
búfé. Hrossaeign er fyrir marga
tilfinningamál þannig að oft er
erfítt við þetta að eiga.
Hvernig kemur Félag hrossa-
bœnda að þessum beitarmálum?
Við höfum átt mjög gott samstarf
um þessi mál við Landgræðsluna
og fleiri aðila, sem að þessu koma,
og eins höfum við beitt okkur með
fræðslu beint til félagsmanna
okkar. Ég hef lagt mikla áherslu á
það við Landgræðsluna að víðar
verði farið að eins og í Skagafirði,
þar sem starfandi er á vegum Land-
græðslunnar maður sem leiðbeinir
fólki. Ég vildi fá fleiri slíka starfs-
menn dreifða um landið.
Þetta snýst um landvörslu og það
eru fleiri sem níða land en hross,
þannig að það á að vera unnt að ná
samstarfi við fleiri aðila um svona
verkefni.
Eru uppi hugmyndir um ítölu?
Sú hugmynd hefur komið upp, en
þá í því sambandi að geta tekið á
skussunum sem láta sér ekki segjast
með tilsögn.
Hvað er mikið um það að hross
séu rekin á afrétt?
Ég held að það séu um 3000
hross á landinu öllu sem fara á
afrétt. Þetta er í Húnavatnssýslun-
um og Skagafirði. Það hefur ekki
komið fram hjá Landgræðslunni
að þetta sé í sjálfu sér var-
hugaverður upprekstur. Hins
vegar er ljóst að öll beit hrossa í
brattlendi krefst meiri varúðar en á
láglendi.
Samstarf við LH
Hvernig er samstarfi Félags
hrossabœnda og Landssambands
hestamannafélaga háttað?
Það samstarf er ágætt, F.hb. er
félag bændanna og ræktendanna en
LH er frekar neytendafélag og
reyndar eru margir bændur félagar í
LH. LH hefur þá beitt sér meira í
málum varðandi hesthúsahverfi og
uppbyggingu i þéttbýli, sem og í
beitarmálum félagsmanna sinna.
Auk þess hafa þau verið með hesta-
mannamótin á sínum snærum og
tekið þátt í héraðssýningum í
sumum tilfellum.
Hvað eru landsmót haldin þétt?
Nú er búið að taka þá ákvörðun
að héðan í frá verði þau á tveggja
ára fresti, en áður voru þau á
fjögurra ára fresti. Breytingin er
einmitt að verða núna, því að
síðasta landsmót var á Melgerðis-
melum á nýliðnu sumri og næsta
mót verður árið 2000 í Reykjavík.
Það má segja að menn séu að þreifa
sig áfram með þetta, en hingað til
hafa verið haldin Qórðungsmót
milli landsmóta. Þau falla þá niður
en í staðinn verða haldnar öflugar
héraðssýningar á hverju ári, þ.e.
þj ónustusýningar.
Landsmót eru bœði keppnis- og
sýningamót en jafnframt fara þar
fram viðskipti með hross?
Já, þetta kemur allt þama inn. Ég
hygg að enginn einn atburður dragi
fleiri útlendinga til landsins en
þessi landsmót. Á síðasta lands-
móti er áætlað að hafi verið um
8000 manns og þar af um helm-
ingur útlendingar, þannig að þetta
er alveg gífurlega mikill sýningar-
gluggi fyrir hestamennskuna og
markaðsgluggi fyrir íslenska
hrossarækt.
Auk þess eru margfeldisáhrifin
mjög mikil, þ.e. í sölu á gistingu,
mat o.fl. Varðandi mótið á
Melgerðismelum þá tókst það
alveg ótrúlega vel, því að þeir sem
að mótinu stóðu höfðu flest á móti
FREYR 1/99-5