Litli Bergþór - 01.05.1994, Blaðsíða 22
Flóar, náungar
og árans fólk
Mörgum hættir gjarnan til aö gagnrýna þaö sem
miður fer í nánasta umhverfi sínu. Þaö á ekki hvaö
síst viö um ungviði eins og feröamannaþjónusta er
óneitanlega á svæöinu. En er hún svo ný? Ég
grúska stundum í gömlum frásögnum og
ferðabókum, þar sem fram koma ýmsar skondnar
lýsingar á mörlandanum, viömóti og aöstæöum.
Lýsingar á heimóttarsvip og sinnuleysi eru sem
betur fer ekki algengar. Miklu fremur er talaö um
óvenju mikla gestrisni og hlýtt viömót. Ég get samt
ekki stillt mig um aö birta hér smá kafla úr
ferðabókinni íslandsleiðangur Stanleys 1789, sem
er óvenjulegur aö því leyti aö eftir langa og erfiöa
ferö á Heklu eru langþreyttir feröalangar aö nálgast
Skálholt, fyrrum höfuöstaö íslands. Hafa þeir
sýnilega átt von á betri aðstæðum og glæsilegri
móttökum en þessum.
Þar segir frá er feröalangar höföu verið ferjaöir yfir
Hvítá hjá Iðu.
„Þegar komiö var yfir ána, var lagt á hestana á ný
og haldið í áttina heim aö Skálholti, sem viö sáum
nú í um þaö bil tveggja mílna fjarlægð. En þegar um
hálf míla var ófarin þangaö, varö fyrir okkur flóafen,
sem hestarnir lágu á kviöi í. Viö reyndum aö komast
fyrir þaö á ýmsum stööum, en urðum aö lokum aö
fara yfir flóann. Ég fór af baki og teymdi hestinn,
meö þeim afleiöingum aö leirgusur og leöja gengu
sífellt yfir mig, og ég gat meö naumindum stillt mig
um aö beinbrjóta ekki náungana, sem létust vera aö
leiöbeina okkur yfir foræöiö. Allan tímann, sem viö
töföumst þarna horföi árans fólkið í Skálholti á okkur
meö fullkomnu sinnuleysi um aö koma okkur til
hjálpar, uns sjálfur biskupinn sendi frænda sinn til
aö leiðbeina okkur.“
í þessum stutta kafla er komið inn á allavega þrjá
mikilvæga þætti í feröaþjónustu, samgöngumál
(flóinn), leiösögn (náungarnir) og viömót (árans
fólkið). Allt eru þetta málaflokkar, sem þurfa aö
vera í góöu lagi.
Samgöngumálin (flóarnir) hafa sjálfsagt tekiö
mestum breytingum í tímans rás. Þó enn sé margt
óunnið, má segja aö sumarfæri sé oröiö viöunnandi.
Vissulega er enn margt ógert í vega- og brúargerö
en allir komast þó nokkurn veginn leiðar sinnar.
Ööru máli gegnir um vetrarfæri. Gera veröur mikla
bragarbót á því ef einhver meining er í þeirri ósk
ráðamanna og feröaþjónustuaöila aö auka beri
ferðamannastraum til landsins yfir vetrartímann.
Leiösögn (náungunum) hefur fleygt fram síðustu
áratugina. Nærtækasta dæmiö um þaö er
leiðsögumannanámskeið, sem lauk á Selfossi
síöastliöiö vor. Þar útskrifaðist m.a. ein
Tungnakona, Renata Vilhjálmsdóttir, sem
svæöisleiösögumaöur. Ekki megum viö heldur
gleyma því aö viö erum í raun öll leiðsögumenn. Viö
erum alltaf aö hitta ferðamenn í vandræöum, sem
hafa misreiknað aöstæöur, gera mismiklar kröfur og
spyrja misjafnlega fáránlegra spurninga.
Þá er komiö aö okkar hlutverki (árans fólkinu).
Reynum aö setja okkur í þeirra spor. Notum gömlu
góöu íslensku gestrisnina og hlýja viömótiö. Verum
minnug þess aö þó ekki nema þrír segi frá góöu
mótttökunum, þá eru allavega tíu, sem kvarta
undan þeim slæmu. Og þar sem feröaþjónusta er
ört vaxandi hér á landi og fleiri og fleiri ársverk eru í
húfi, er þaö skylda okkar aö leggja þessu lið.
Þá var þaö þetta meö gagnrýnina, sem ég gat um
í upphafi. Því er gjarnan haldiö fram aö lítið sé gert
hér í sveit til eflingar feröaþjónustu. Því vil ég svara
alfarið neitandi.
Enn gerast ævintýri, allavega í Úthlíð og viö
Geysi. Á báöum þessum stööum hefur uppbygging
orðið ótrúlega hröö. Þar hefur stórhuga fólk, vel
meðvitað um möguleika svæöisins, gert ótrúlega
hluti á stuttum tíma. Nýtt og glæsilegt gistiheimili á
Galtalæk, stóraukin rekstur Farfuglaheimilisins í
Litli - Bergþór 22