Litli Bergþór - 01.12.1997, Qupperneq 25
„Býr á Fossi bóndi og smalinn“
Guðmundur Eiríksson hinn sauðglöggi.
frerann, enda liggja brekkur þessar mjög vel við sól og
fjallið tekur úr fyrir hááttamæðingi.
Hjá þeim vaknaði von um að þar leyndist
bjargræðisvottur fyrir gemlingana, sem annars áttu aðeins
vísan hálsskurð og huslun.
Fyrr nefndur þriðjudagur snerist til minni þrauta
en við var búist. í stað
þess að leiða gemlingana
á blóðvöll var þeim
þokað, með aðstoð
drengjanna, upp í
brekkumar þar sem
snapavon var.
Þama björguðust
þeir, þó varð að moka
ofan af fyrir þá að hluta til
fyrst í stað. Þeir Ofeigur
og Guðmundur gættu
þeirra að deginum, en
ráku þá heim til hýsingar
á kvöldin. Eftir því sem
sagnir greina tókst svo vel
til að þessir gemlingar lifðu allir fyrir hugkvæmni og
úrræðasemi þessara ungu drengja, sem voru 11 og 12 ára,
þegar atburður þessi gerðist.
Þó þetta styðjist eingöngu við munnmæli þarf, að
mínu viti, ekki svo mjög að efast um sannleiksgildið.
Þetta hlaut að vera mjög eftirminnilegt eftir svo stórfellt
fellisvor sem hér um ræðir. Þá má öllum ljóst vera að í
svo ströngu fellisári munu þessi úrræði drengjanna þótt
vel þess virði að halda þeim svo á lofti að þau gleymdust
trauðla, enda tókst það vel
Ungur nam ég þessa frásögn, glögga og
greinilega. Þó fæddist ég ekki fyrr en 120 áram eftir að
atburður þessi gerðist. Eg vil hér víkja nánar að nokkrum
atriðum varðandi hina frábæru fjárgleggni Guðmundar.
Ef hann rakst á kindaspor, ný eða nýlega gengin í
moldarflögum, þar sem hann var í kindaleit, taldi hann
sig þekkja klaufaspor sumra sinna kinda. Vísast er að
margur leggi lítinn trúnað á slfkt. Margan hefi ég líka
vitað afskrifa það með öllu að hann hafi getað þekkt
ullarreyfi af ýmsum sínum kindum, bara af áferð
reyfisins, ef út sneri togið.
Þessa gleggni tek ég góða og gilda, einfaldlega af
því að mér er hún töm og tæk.
Á þessum árum voru lömb frá prestinum fóðmð á
bæjum í sveitinni, eitt á hveijum bæ, og vom þau kölluð
prestslömb. Eitt vorið hverfur prestslambið í Haukadal,
og var talið líklegt að það hefði farist. Seinna um vorið
er Guðmundur á ferð suður á Tjamarheiði og sér þar
ullarlagð við götuna. Hann tekur lagðinn upp og þefar af
honum og segir um leið:
„Ekki er prestslambið
dautt, því hér er af því
lagðurinn." Einhvem
tíman á þeim ámm, sem
Guðmundur bjó á Fossi,
kom hann snemma hausts
að heimafjárrétt á Laugum,
sem er bær tveimur
bæjarleiðum sunnar en
Foss. Fossbóndinn fór að
sjálfsögðu að huga að fénu
í réttinni, því það vom víst
ekki taktar hans að láta
slíkt tækifæri fram hjá sér
fara. Heimafólk, sem í
réttinni var, skoðaði þar fallegan dilk, kollóttan
ómarkaðan, og dáfymdi hve þetta væri falleg gimbur.
Guðmundur virðir fyrir sér þennan fallega dilk, en segir
svo án þess að handleika umrætt lamb. „Skrýtið er það
gimbur með geldings augu. Já, skrýtið er það
gimbrarpontan með geldings augu.“ Stélponta er eitt af
allmörgum skringilyrðum, sem lifa í sögum eftir
Guðmund, þó ég tíni ekki fleiri til í þennan þátt. Þegar
farið var að handleika lambið betur reyndist þetta vera
vorgeldingur með ósnert eyru, sem var í hæsta máta
fágæt meðhöndlun. Ekki er víst að þessi forfaðir minn
hafi séð það á augnabragði einu og sér að þama væri ekki
um gimbur að ræða, þó hann tæki svo til orða. Líklegra
er að hann hafi frekar greint það á höfuðlagi lambsins að
þar færi sauðsefni. Guðmundur var allar stundir að sýsla
við fé, þessvegna gat lamb þetta hafa borið fyrir augu
hans áður en hann sá það í Laugaréttinni. Meira að segja
gat það áður verið búið að koma í að rekstri heima hjá
honum á Fossi. Hvað sem um það hefur verið reyndist
þetta geldingur en ekki gimbur þó eymamarkið vantaði.
Til þess að hin mikla sauðgleggni, sem
Guðmundur bjó yfir, nýttist og þróaðist eðlilega þurfti
hann að búa yfir mjög næmri fjarsýni, sem hann gerði.
Frá Haukadal.
BISK-VERK
C )
Tökum að okkur alla byggingastarfsemi
Nýsmíði - Viðhald
Sumarhúsaþj ónusta
Þorsteinn Þórarinsson, sími 486 8782
Skúli Sveinsson................. 486 8982
Bflasími 853 5391
Litli - Bergþór 25