Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1966, Blaðsíða 44

26
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
hann reginafli og hamförum fossins
á stórbrotinn hátt, en svo kemur
hann auga á regnbogann, friðarbog-
ann, sem glitrar í fossúðanum, og þá
hefir hann upp raust sína, rödd hins
óbifanlega trúartrausts, og segir:
Hert þig, Heljar-bleikur,
hræða skaltu ei mig:
Guðdómsgeislinn leikur
gegnum sjálfan þig.
Vissulega má því heimfæra upp á
séra Matthías sem trúarskáld fleyg
orð sjálfs hans um séra Hallgrím
Pétursson:
Hér er guðlegt skáld,
er svo vel söng,
að sólin skein
í gegnum dauðans göng.
En það eru eigi aðeins þau skáld
vor, sem hafa áunnið sér virðulegt
sálmaskáldsheitið, er ort hafa sálma
og önnur andleg ljóð. Mörg helztu
skáld vor íslendinga, sem kunnust
eru fyrir skáldskap sinn á öðrum
sviðum, hafa einnig lagt sinn skerf
til sálma vorra og andlegra ljóða.
Nærtækt dæmi þess er sálmurinn
andríki og fagri, „Þú, Guð, ríkir hátt
yfir hverfleikans straum“, eftir
Steingrím Thorsteinsson, sem sung-
inn var í byrjun þessarar guðsþjón-
ustu, og margir fleiri frumsamdir og
þýddir sálmar hans í íslenzku sálma-
bókinni.
Fagrir og hjartnæmir eru þeir
einnig sálmarnir tveir, sem Jón
Magnússon á í sálmabókinni. Sann-
leikurinn er sá, að ekki hefir, mér
vitanlega, fegri eða áhrifameiri sjó-
mannasálmur verið ortur á íslenzka
tungu en sálmurinn „Líknargjafinn
þjáðra þjóða, þú, sem kyrrir vind og
sjó“. Og svo kemur þetta dásamlega
vers:
Föðurland vort hálft er hafið,
helgað þúsund feðra dáð.
Þangað lífsbjörg þjóðin sótti,
þar mun verða stríðið háð.
Yfir logn og banabylgju
bjarmi skín af Drottins náð.
Föðurland vort hálft er hafið,
hetjulífi’ og dauða skráð.
Nýlega var að verðugu hátíðlegt
haldið aldarafmæli öndvegisskálds-
ins Einars Benediktssonar. Hann var
mikill hugsuður, eigi síður en stór-
skáld, glímdi í mörgum stórbrotn-
ustu kvæðum sínum við dýpstu rök
tilverunnar í leit sinni að eilífum
sannindum. Fyrir því eru góðar
heimildir, að Benedikt Sveinsson,
hinn mikli stjórnmálaskörungur,
hafi einhverju sinni sagt við Einar
son sinn: „Enginn verður verulegt
skáld, nema hann sé trúaður mað-
ur.“ Hvort sem Einar hefir lagt sér
þessi orð föður síns á hjarta eða eigi,
þá bera kvæði hans því órækan vott,
að hann hefir verið mikill trúmaður.
Tveir sálmar hans eru í íslenzku
sálmabókinni, og er þetta síðasta
vers annars þeirra:
Af eilífðar ljósi bjarma ber,
sem brautina þungu greiðir.
Vort líf, sem svo stutt og stopult er,
það stefnir á æðri leiðir.
Og upphiminn fegri en augað sér
mót öllum oss faðminn breiðir.
En glöggskygnni Einars á innsta
kjarna trúarinnar lýsir sér fagurlega
í lokaerindinu í kvæði hans „Hnatta-
sund“:
Hafknörrinn glæsti og fjörunnar flak
fljóta bæði. Trú þú og vak.