Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1966, Side 90

72
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
nefnd hefir skipað dr. P. H. T. Thor-
lakson yfirlæknir.
* * *
Nú er málum svo komið, að sjálf-
ur eirskjöldurinn er næstum full-
búinn. Hins vegar skortir mjög á,
að nægilegt fé hafi safnazt til þess
að standa straum af öllum kostnaði.
Brugðust þó margir skjótt og vel við
beiðni framkvæmdanefndar, en bet-
ur má, ef duga skal. Nefndin væntir
þess, að framlög berist henni í hend-
ur sem greiðlegast næstu vikurnar.
Ýmsum kann að leika forvitni á
því, hvers vegna texti Flateyjar-
bókar, eða sá þáttur hennar, sem nú
er tíðast nefndur Grænlendingasaga,
varð fyrir valinu, þegar því var til
lykta ráðið, hvað setja skyldi á
skjöld hinna fornu kappa. Nefndar-
menn tóku fyrst og fremst til greina
seinni tíma rannsóknir, sem benda
til þess, að Grænlendingasaga sé
betri heimild um landafundi heldur
en Eiríks saga rauða.
Þannig telst það ekki lengur góð
latína að ræða um Leif Eiríksson
án þess að Bjarna Herjólfsssonar sé
að einhverju leyti getið. Sú var þó
tíðin, að beztu menn létu jafnan í
það skína, að frásagnir af Bjarna
Herjólfssyni væru í mesta máta tor-
tryggilegar og töldu sumir líklegt,
að hann væri hugarfóstur fornra rit-
höfunda. Grænlendingasaga getur
þó Bjama, og sú saga er líklega frá
lokum tólftu aldar, eða miklu eldri
en menn höfðu löngum haldið. Það
má og til sanns vegar færa, að Vín-
landskort það, sem dregið var fram
í dagsljósið fyrir rúmu ári, styðji
frásögn Grænlendingasögu um hinar
fyrstu landkönnunarferðir, en heim-
ildargildi kortsins hefir enn ekki
verið hrakið með rökum.
Síðustu þrjú árin hefir afar mikið
verið ritað um Vínlandsferðirnar.
Snemma árs 1963 kom út hin merka
bók prófessors Gwyn Jones „The
Norse Atlantic Saga“, sem er hvort
tveggja í senn skemmtileg og fræð-
andi. Undir árslok 1965 kom út held-
ur slæm bók um hinar fornu vestur-
ferðir eftir Farley Mowatt. Þótt
gallar þeirrar bókar séu bæði marg-
ir og ósmáir, hefir henni verið mikill
gaumur gefinn, enda er ímyndunar-
afl Mottaws með ól'íkindum.
Þess er að vænta, að þeir, sem á
komandi árum heimsækja þinghæð-
ina í hinni kanadísku höfuðborg,
Ottawa, megi komast að raun um,
að þeir félagar, Bjarni og Leifur, séu
ekki uppfinningar núlifandi rithöf-
unda, heldur eigi þeir sér traustan
grundvöll í söguritum fornaldar.
H. B.