blaðið - 04.05.2007, Blaðsíða 18

18 FÖSTUDAGUR 4. MAÍ 2007
blaöiö
kolbrun@bladid.net
Auga gestsins
og Send í sveit
Næstkomandi iaugardag, 5.
maí klukkan 15, verða tvær
nýjar Ijósmyndasýningar opn-
aðar í Þjóðminjasafni (slands.
í Myndasalnum má sjá sýn-
inguna Auga gestsins með
Ijósmyndum frá (slandsferðum
norska útgerðarmannsins Hans
Wiingaard Friis og á Veggnum
er sýningin Send í sveit. Inga
Lára Baldvinsdóttir, fagstjóri
Ljósmyndasafns (slands í
Þjóðminjasafninu, opnar sýning-
arnar og KK spilar og syngur.
Frjálsleg nálgun
Norðmenn stunduðu veiðar og
útgerð á íslandi um langt skeið
og höfðu hér ítök undir lok 19.
aldar og í upphafi 20. aldar.
Einn norsku útgerðarmann-
anna var Hans Wiingaard Friis
frá bænum Álasundi í Noregi.
Hann stundaði þorskveiðar frá
Hafnarfirði árin 1906 til 1909
en var auk þess áhugaljós-
myndari og myndaði nokkuð á
ferðalögum sínum um landið.
Friis tók margar myndir af Hafn-
arfirði en auk þess heimsótti
hann aðra útgerðarstaði þar
sem norsk umsvif voru mikil, til
dæmis Siglufjörð, Seyðisfjörð
og Reyðarfjörð.
Myndasyrpa Friis frá (slandi er
um margt merkileg. Hann sver
sig (ætt við aðra áhugamenn
í persónulegri og frjálslegri
nálgun við myndatökurnar.
Myndasafn hans er nú varð-
veitt í Álesunds Museum en
sýningin í Þjóðminjasafninu er
unnin í samvinnu við Minja-
safnið á Akureyri.
Börn við sveitastörf
Hvernig var aó fara í sveit? Sýn-
ingin Send í sveit á Veggnum
vekur vafalaust upp bernsku-
minningar úr sveitinni hjá
mörgum landsmönnum. í sum-
arbyrjun rifjar Þjóðminjasafnið
upp þennan tíma með sýningu
Ijósmynda af börnum við sveita-
störf, af kveðjustundum og
fagnaðarfundum á BSÍ.
Á meðan enn voru sterk tengsl
milli íbúa á mölinni og í sveitum
landsins var alsiða að börn í
þéttbýli væru send í sveit, ým-
ist til ættingja eða vandalausra
yfir sumartímann. Þá voru
flestir bæjarbúar fyrsta kynslóð
á mölinni og áttu skyldfólk í
sveitinni en einnig komst fólk
í samband við sveitaheimili
gegnum ráðningarþjónustur
eða smáauglýsingar. Á sýning-
unni Send í sveit má sjá myndir
úr söfnum Ingimundar Magn-
ússonar, Guðna Þórðarsonar,
Gísla Gestssonar, Þorvaldar
Ágústssonar og Ara Kárasonar.
Einnig fékk Þjóðminjasafnið
nokkra einstaklinga til að deila
reynslu sinni úr sveitinni með
sýningargestum.
Báðar sýningar standa yfir frá
5. maí til 25. ágúst.
Sögur úr umhverfinu
etta eru málverk úr
hversdagslífinu. Segja
má að þau séu byggð á
rannsókn á umhverfi
mínu, segir Kristinn G.
Harðarson sem nú sýnir í Anima
galleríi, Ingólfsstræti 8. Þetta er
fyrsta einkasýning hans hérlendis
síðan 2003.
Myndir og texti
Verkin á sýningunni eru fimm.
Eitt þeirra er samsett úr fjórum mál-
verkum og sýnir sýningarglugga í
borginni New Britain í Connecticut
en þar bjó Kristinn í nokkur ár. „Ég
tók ljósmyndir af þessum glugga
með nokkurra ára millibili og gerði
síðan málverk eftir þeim. Það sem
gerist í þessum gluggum er kannski
dæmigert fyrir þessa borg, þar er
allt í niðurníðslu og verið að opna
fyrirtæki og loka þeim jafnóðum,"
segir Kristinn.
„Annað málverk sýnir garð í
sömu borg og á myndinni er texti
sem ég tók úr dagbók minni. Text-
inn er þar grundvallaratriði og ég
myndskreyti hann. Það verk má
kenna við myndskreytingarstíl.
Svo er málverk sem lýsir ökulagi
ökufants í Reykjavík og er í mynda-
sögustíl og þar er einnig texti sem
er tekinn upp úr dagbók minni.
Síðan eru tvö málverk sem ég
málaði eftir dagbókarfærslum frá
Hamborg. Þau eru bæði máluð í
teiknimyndastíl með texta í mynd-
fletinum. Annað málverkið lýsir
hauststemningu í bakgörðum fjöl-
býlishúsa og hitt sýnir kirkju og
skrifstofubyggingu.
Er ekki að flytja boðskap
í sýningarskrá er tekið fram
að Kristinn hafi engan sérstakan
áhuga á stíl. Þegar hann er spurður
um þessa staðhæfingu segir hann:
,Þetta er þversagnarkennt því ég
er á kafi í stíl. En þegar horft er á
myndirnar eiga stíllinn og frásagn-
araðferðirnar ekki að vera aðalatrið-
ið heldur eru þau tæki til að koma
sögunni til skila á þann hátt sem
ég vil hverju sinni og eru einnig
notuð til að fá mismunandi sjónar-
horn á viðfangsefnið. Hver stíll og
frásagnaraðferð hefur sína eigin-
leika og dregur fram mismunandi
hluti. Eg er ekki að flytja boðskap.
Ég er fyrst og fremst að segja sög-
ur úr umhverfinu. Ég er ekki með
fánann á lofti, það eru aðrir sem
hafa tekið það að sér. Það má hins
vegar segja að í myndunum megi
greina ákveðinn hugsunarhátt en
hver hann er verður hver og einn að
ákveða fyrir sig.“
Thatcher verður
forsætisráðherra
Á þessum degi árið 1979 tók Marg-
aret Thatcher, leiðtogi breska fhalds-
flokksins, formlega við embætti for-
sætisráðherra og varð fyrsta konan
til að gegna því embætti. Hún átti
eftir að láta mjög að sér kveða allt
þar til hún sagði af sér embætti árið
1990 í kjölfar mikillar valdabaráttu
innan íhaldsflokksins. Hún sat í
þrjú kjörtímabil sem var lengsta
samfellda seta bresks forsætisráð-
herra frá árinu 1827. Thatcher, sem
kölluð var járnfrúin, var alla tíð
mjög umdeild, einnig innan eigin
flokks. Hún einkavæddi fjölda ríkis-
fyrirtækja og barðist hatrammlega
gegn verkalýðsfélögum.
Thatcher var gerð að barónessu ár-
ið 1992 og tók sæti í lávarðadeildinni.
Á seinni árum hefur hún sinnt ráð-
gjafarstörfum og skrifað bækur um
stjórnmál. Hún vekur enn ósvikna
athygli fjölmiðla enda aðsópsmikill
persónuleiki.