Bændablaðið - 13.02.2007, Blaðsíða 1

Eins og skýrt var frá í 1. tbl.
Bænda blaðs ins í ár dæmdi
Hæsti rétt ur MS til að greiða Sig-
ur birni Hjalta syni á Kiða felli í
Kjós 1,6 millj óna króna inn eign
í sér eign ar sjóði í stað inn fyr ir
228 þús und eins og MS ætl aði að
greiða hon um. Hann sagði í sam-
tali við Bænda blað ið að um 500
manns gætu ver ið í sömu spor um
og hann. Magn ús H. Sig urðs son,
stjórn ar for mað ur MS, sagði að
MS teldi dóm Hæsta rétt ar í máli
Sig ur björns Hjalta son ar ekki for-
dæm is gef andi. Og því stefn ir nú í
frek ari mála ferli.
Jón Gísla son á Hálsi í Kjós seg-
ist ætla í mál við MS vegna þessa
máls. Hann seg ist telja dóm Hæsta-
rétt ar for dæm is gef andi, enda hafi
dóm ur inn tal ið gjörn ing MS varð-
andi sér eign ar sjóð inn ólög leg an,
en MS geri það ekki og því séu
mála ferli óum flýj an leg. Hann seg-
ist líta svo á að hann sé enn fé lagi í
sér eign ar sjóðn um en MS tel ur svo
ekki vera. Lög fræð ing ur Jóns sendi
MS bréf þar sem þess er kraf ist að
Jón verði áfram í sér eign ar sjóðn-
um þótt hann sé hætt ur bú skap en í
svar bréfi hafn aði MS því.
Nú hafa nokkr ir að il ar, sem eins
er ástatt fyr ir og Jóni í þessu máli,
tek ið sig sam an og ætla í mál við
MS. Jón seg ist ákveð inn í að fara
í mál, al veg sama hve marg ir komi
með hon um í þann slag. Hann seg-
ist eiga von á því að marg ir af þeim
500 sem eins sé ástatt fyr ir fari í
mál og skor ar á sem allra flesta að
gera það.
Sig ur björn Magn ús son hrl., lög-
fræð ing ur inn sem vann mál Sig ur-
björns Hjalta son ar fyr ir Hæsta rétti,
hef ur unn ið mikla for vinnu í mál-
inu og sagði Jón að hann ætl aði
að taka að sér mál ið fyr ir sig og þá
sem yrðu með hon um í mála ferl un-
um.
12
Svaðilfarir er
réttnefni á nýrri
ferðaþjónustu í
Ísafjarðardjúpi
18
Varmadælur
geta lækkað
orkureikning-
inn um 60%
3. tölublað 2007 Þriðjudagur 13. febrúar Blað nr. 254 Upplag 16.300
8
Ingvi Stefánsson
leiðtogi svínabænda
er þungorður um
tollabreytingarnar
Kálfa dauði hef ur ver ið mik ið
vanda mál hér á landi und an far in
ár. Menn vita ekki um ástæð una
og þess vegna eru í gangi mikl ar
rann sókn ir á kálfa dauða um þess-
ar mund ir. Tveir bænd ur á Suð-
ur landi, þeir Daní el Magn ús son
í Ak braut í Rang ár þingi ytra og
Karl Jóns son á Bjargi í Blá skóga -
byggð, hafa náð at hygl is verð um
ár angi í bar átt unni við kálfa-
dauða með því að breyta fóðri
kúa sem komn ar eru að burði.
Þeir hafa unn ið að þessu síð ustu
6 ár in en Karl er upp hafs mað ur-
inn að þessu enda mik ill áhuga-
mað ur um fóð ur fræði.
Daní el sagði í sam tali við Bænda-
blað ið að hann og Karl hefðu breytt
fóðr inu þann ig að þeir gefa kún um
sem komn ar eru að burði hey með
mun minna pró teini og minna kalíi
en öðr um kúm. Kálfa dauð inn hvarf
að mestu við þetta og það sem
meira var: eng in stálmi varð hjá
kún um held ur kom mjólk in beint í
júgr ið og þær þurftu nær enga hjálp
við burð inn.
Kálfa dauð inn hætti
Daní el sagði að til sín hefði kom ið
mað ur og sagt sér að 11 kýr væru
born ar hjá hon um og 10 kálf ar dauð-
ir. Daní el sagð ist hafa sagt hon um
hvern ig þeir Karl færu að og hann
fór að þeim ráð um. Ár ið eft ir sagði
hann Daní el frá því að hjá sér væru
10 kýr born ar og all ir kálf arn ir lif-
andi.
Varð andi kalí sagði Daní el að
það mætti held ur ekki vera of lít ið
af því í hey inu sem kúm komn um
að burði er gef ið því þá gæti það
vald ið því að við burð losni fylgj an
og kálf ur inn drep ist. Það verð ur því
að fylgj ast vel með hve mik ið kalí
er í hey inu.
,,Við vit um því eig in lega ekki
hvað við er um bún ir að upp götva
með þessu. Þetta þarfn ast meiri
rann sókna. Við fylgj umst með því
í hey efna grein ingu yf ir sum ar ið
hvern ig kalí stað an er í tún spild-
un um og reyn um að hafa kal íið
hvorki of mik ið né of lít ið á ákveðn-
um spild um,“ sagði Daní el.
Hann seg ir að Er lend ur Jó hanns-
son hjá Fóð ur blönd unni hafi að stoð-
að þá fé laga við að fara inn á net ið
til að afla sér upp lýs inga um þessi
mál. Daní el seg ist vilja að bú ið að
Stóra-Ár móti kanni á vís inda leg an
hátt þetta sem þeir hafa ver ið að
gera, það sé þess virði.
Sdór
Tveir bænd ur á Suð ur landi
Breyttu fóðri og kálfa dauði
hjá þeim hætti að mestu leyti
MS og sér eign ar sjóð ur inn:
Fleiri mála ferli í upp sigl ingu
Bún að ar sam tök Vest ur lands,
Bún að ar sam band Vest fjarða og
Kjal ar nes þings skora á Bún að ar-
þing 2007 að vara við því að gerð-
ar verð ir ein hverj ar breyt ing ar á
nú ver andi hér aðs dýra lækna kerfi
sem ætla má að leiði til lak ari
dýra lækna þjón ustu í strjál býli.
Í grein ar gerð seg ir: ,,Víða um
land hag ar svo til að starf andi hér-
aðs dýra lækn ar sinna einn ig al menn-
um dýra lækn ing um á starfs svæð-
um sín um og í strjál býlli hér uð um
er önn ur dýra lækna þjón usta ekki
fá an leg nema úr mik illi fjar lægð og
með ærn um til kostn aði. Verði hér-
aðs dýra lækn is emb ætt in lögð nið ur
er vand séð að nokkr ir dýra lækn ar
muni starfa í fá menn ustu hér uð-
un um. Því munu fylgja veru leg ir
erf ið leik ar fyr ir bænd ur, kostn að-
ur bæði beint (ferða kostn að ur) og
óbeint (ef dýra lækn ar fást ekki eða
of seint) auk þess sem það kann að
koma nið ur á vel ferð dýra.“
Ís land á und an þágu
Jón Gísla son, for stöðu mað ur Land-
bún að ar stofn un ar, sagði í sam tali
við Bænda blað ið um þetta mál að
það væri til um ræðu að gera breyt-
ingu á EES-samn ingn um, en ekki
er bú ið að ganga frá því. Ís land
hef ur haft und an þágu frá lög gjöf
um dýra heil brigði og dýra af urð ir
sem kem ur fram í við auka 1 við
EES samn ing inn. Vegna þessa hafa
Ís lend ing ar ekki þurft að inn leiða
þessa Evr ópu sam bands lög gjöf hér
á landi. Við auki 1 á einn ig við sjáv-
ar af urð ir og sá þátt ur hef ur þeg ar
ver ið inn leidd ur.
Jón seg ir það hafa dreg ist að end-
ur skoða þessa und an þágu varð andi
dýr og dýra af urð ir en nú hef ur Evr-
ópu sam band ið end ur skoð að alla
sína grund vall ar mat væla lög gjöf
frá upp hafs stigi fram leiðslu til neyt-
enda. Sam band ið tel ur ekki fært
að Ís land taki yf ir þessa lög gjöf án
þess að far ið verði í end ur skoð un á
þeim und an þág um sem við höf um
vegna dýra af urða.
Sjálf stæði dýra lækna
Þær breyt ing ar sem rætt er um á
dýra lækna kerf inu hér á landi snú ast
um sjálf stæði dýra lækna sem eru í
op in beru eft ir liti, hvort þeir megi
bæði veita dýra lækna þjón ustu og
sinna síð an op in beru eft ir liti gagn-
vart sömu að il um. Ef nið ur stað an
verð ur sú að leggja til fækk un á
um dæm um hér aðs dýra lækna, verð-
ur sam hliða því að leggja fram til-
lög ur um með hvaða hætti al menn
dýra lækna þjón usta yrði tryggð í
strjál býli.
Í við ræð um milli Ís lands og Evr-
ópu sam bands ins er bú ið að ganga
frá drög um að breyt ing um á EES-
samn ingn um og eru stofn an ir sam-
bands ins að fara yf ir þau drög. Jón
bend ir á að mál ið hafi dreg ist og nú
telji menn að því verði ekki lok ið
fyrr en í fyrsta lagi um mitt þetta ár.
Þá þarf að skoða hvaða breyt ing ar
þarf að gera á ís lensku lög gjöf inni
varð andi mál ið og til þess eru ætl-
að ir 6 mán uð ir. Eft ir það fengju
Ís lend ing ar síð an 18 mán aða að lög-
un ar tíma til að koma breyt ing un um
í fram kvæmd.
Breyt ing ar á hér aðs dýra lækna-
kerf inu eru til um ræðu vegna EES
Food and Fun að
hefj ast í 6. sinn
Mat ar há tíð in Food and Fun
hefst í Reykja vík 21. febrú ar
og stend ur til 25. febrú ar næst-
kom andi. Þetta er í 6. sinn
sem efnt er til há tíð ar inn ar, en
hún er sam-
starfs verk-
efni nokk-
urra að ila,
s a m t a k a
land bún að ar-
ins, Ice land-
a ir og Reykja-
vík ur borg ar.
Alls taka 12 veit inga hús þátt í
há tíð inni nú og fá þau til liðs
við sig er lenda gesta kokka af
þessu til efni, 6 koma frá Evr-
ópu lönd um og jafn marg ir frá
Banda ríkj un um.
Bald vin Jóns son, einn þeirra
sem skipu lagt hafa há tíð ina, seg-
ir að sér staka at hygli nú veki
koma tveggja meist ara kokka
sem báð ir eru sér fræð ing ar á
sviði mat reiðslu með af urð ir
land bún að ar ins. Ann ars veg ar
er einn fremsti eft ir rétta sér fræð-
ing ur Banda ríkj anna en hann
kem ur sér stak lega til að kynna
sér allt um skyr og á hvern hátt
hægt er að nota það í eft ir rétti.
Þá er Rúm en inn Va lent in Dum-
itr escu osta sér fræð ing ur Wh ole
Foods-keðj unn ar gest ur há tíð-
ar inn ar, en hann hef ur lýst því
yf ir að ís lensk ir ost ar og ís lenskt
smjör séu bestu af urð ir af þessu
tagi sem völ er á í heim in um.
Fundað um
sauðfjársamning
Þau eru íbyggin bændurnir í
Skagafirði sem sátu kynn ing-
arfund um nýjan sauð fjár samn-
ing að Löngumýri. Eftir að
hafa hlýtt á kynningu Guðna
Ágústssonar og Jóhannesar Sig-
fússonar voru málin rædd.
Það sem sauðfjárbændur
veltu einkum vöngum yfir á
þessum kynningarfundum var
afnám útflutningsskyldunnar og
þau áhrif sem það kynni að hafa
á verðlag og stöðu lambakjöts á
íslenskum kjötmarkaði. Einnig
var töluvert rætt um breytingar
á reglum um jöfnunargreiðslum
en réttur til þeirra er afnuminn
og greiðslunum jafnað út á
milli bænda. Voru ekki allir jafn-
hrifnir af þessu ákvæði.
Síðustu kynningarfundirnir
voru haldnir í gær, mánudag.
Nú fer samningurinn til at kvæða-
greiðslu meðal sauð fjár bænda og
er fyrirkomulag henn ar aug lýst á
bls. 2 í Bænda blað inu.