Bændablaðið - 13.02.2007, Blaðsíða 17
Bændablaðið | Þriðjudagur 13. febrúar 200717
Væn leg asta lega jarð ganga í gegn-
um Vaðla heiði ger ir ráð fyr ir
7,4 kíló metra löng um göng um.
Munni gang anna Eyja fjarð ar-
meg in verð ur í um 60 metra hæð
y.s. hjá þjóð vegi 1 við Hall lands-
nes og í Fnjóska dal verð ur munn-
inn í um 160 metra hæð y.s. hjá
Skóg um. Þetta er með al þess sem
kem ur fram í ít ar legri skýrslu
Ág ústs Guð munds son ar, jarð-
fræð ings hjá Jarð fræði stof unni
ehf., sem hann hef ur unn ið fyr ir
Greiða leið ehf. Skýrsl an er sam-
an tekt á nið ur stöð um rann sókna
í Vaðla heiði sem Jarð fræði stof an
hef ur haft um sjón með und an far-
in ár, en í þeim var sjón um beint
að jarð fræði leg um að stæð um til
ganga gerð ar í gegn um heið ina.
Marg vís leg ar rann sókn ir
Auk hefð bund inn ar öfl un ar heim-
ilda um jarð fræði Vaðla heið ar var
upp lýs inga um svæð ið afl að með
kjarna bor un um haust ið 2005 – sam-
tals 915 bor metr ar í fimm kjarna hol-
um. Um sum ar ið hafði ver ið bor að
í laus jarð lög nærri mögu leg um
ganga munn um í Fnjóska dal (sam-
tals bor að ir tæp lega 180 metr ar í
tutt ugu bor hol um). Auk rann sókna-
bor ana var 400 til 500 metra breitt
belti yf ir stór um hluta ganga leið ar-
inn ar skann að með seg ul mæl ing um
og VLF sprungu leit ar tæki.
Skýrsla Jarð fræði stof unn ar stað-
fest ir að að stæð ur til jarð ganga-
gerð ar í gegn um Vaðla heiði eru í
með al lagi góð ar. Í Vaðla heiði er
berg grunn ur inn tölu vert brot inn og
„hagg að ur“ með all mörg mis gengi
og berg ganga. Set berg á áform aðri
jarð ganga leið er sam bæri legt við
set berg í göng un um í Blöndu virkj-
un og Fá skrúðs fjarð ar göng um. Í
skýrslu Jarð fræði stof unn ar er það
orð að svo að í al menn um sam an-
burði við hér lend vegg öng megi
ætla að bas alt ið á ganga leið í Vaðla-
heið ar göng um verði í betra með al-
lagi til ganga gerð ar en set berg slög
í lak ara með al lagi. Út frá jarð fræð-
inni eru því eins og í öll um öðr um
hér lend um vegg öng um bæði plús-
ar og mín us ar á fyr ir hug aðri jarð-
ganga leið í Vaðla heiði.
Jarð fræði rann sókn um vegna
Vaðla heið ar ganga er að mestu lok-
ið og skýrsla fyr ir liggj andi, en þó
er ætl un in að bæta við seg ul mæl-
ing um til sprungu leit ar á efri hluta
heið ar inn ar sem eft ir var. Seg ul-
mæl ing ar í hlíð un um aust an og vest-
an meg inn þóttu gefa góð ar við bót-
ar upp lýs ing ar.
Forn leifa skrán ing
Vegna gerð ar Vaðla heið ar ganga
og vega fram kvæmda sem tengj ast
þeim fékk Greið leið ehf. forn leifa-
deild Byggða safns Skag firð inga til
þess að ann ast forn leifa skrán ingu
við aust ari munna jarð gang anna,
þ.e. í landi Skóga í Fnjóska dal.
Skýrsla um þess ar rann sókn ir ligg-
ur nú fyr ir.
Í skýrsl unni kem ur fram að ein
tóft muni lenda inn an fram kvæmda-
svæð is við aust ari ganga munna og
þurfi fram kvæmda að ili að sækja
um leyfi til Forn leifa vernd ar rík is-
ins til þess að mega fjar lægja hana.
Inn an 20 metra frá brún fyr ir hug-
aðs fram kvæmda svæð is eru skráð ar
þrjár minj ar og inn an 20-50 metra
eru fjór ar minj ar, þar af bæj ar stæði
gamla Skóga bæj ar ins.
Unn ið að und ir bún ingi
á ýms um víg stöðv um
Greið leið hef ur á síð ustu miss er um
unn ið mark visst að öðr um nauð syn-
leg um und ir bún ingi að gerð Vaðla-
heið ar ganga. Með al ann ars var
unn in ít ar leg kynn ing ar skýrsla fyr ir
Skipu lags stofn un til ákvörð un ar um
mat á um hverf is áhrif um ganga gerð-
ar inn ar. Á grunni þeirr ar skýrslu var
það nið ur staða Skipu lags stofn un ar
20. sept emb er 2006 að fram kvæmd-
in væri ekki háð mati á um hverf is-
áhrif um. Eng in kæra barst um hverf-
is ráð herra vegna þess ar ar nið ur-
stöðu Skipu lags stofn un ar.
Einn ig eru fyr ir liggj andi skýrsl-
ur um þjóð hags lega arð semi Vaðla-
heið ar ganga og um sam fé lags leg
áhrif þeirra.
Tæp lega 1000 bíl ar um
Vík ur skarð á sól ar hring
Fyr ir liggja nið ur stöð ur um ferð ar-
könn un ar Vega gerð ar inn ar í Vík-
ur skarði, sem var fram kvæmd í
júlí og okt ób er 2005 þar sem fram
koma ýms ar at hygl is verð ar nið ur-
stöð ur. Könn un in, sem bæði byggði
á um ferð ar telj ur um og við töl um
við 5.394 bíl stjóra, leiddi í ljós 994
bíla um ferð um Vík ur skarð að jafn-
aði á sól ar hring ár ið 2005. Mest
var um ferð in á milli kl. 17 og 18.
Um 60% bíl stjóra sem áttu leið um
Vík ur skarð voru bú sett ir á Norð ur-
landi. Hlut fall þungra bíla í könn un-
inni var um 8% og var mest um ferð
þeirra um Vík ur skarð á milli kl. 9
og 10.
Á næstu dög um mun rík is stjórn-
in leggja fram á Al þingi frum varp
að end ur skoð aðri sam göngu áætl un
til næstu ára. Ann ars veg ar áætl un
um fram kvæmd ir í sam göngu mál-
um næstu tólf ár in og hins veg ar
áætl un fyr ir næstu fjög ur ár.Vænt ir
fé lag ið Greið leið, sem unn ið hef ur
að und ir bún ingi máls ins, þess að
gerð Vaðla heið ar ganga verði inni á
þeim áætl un um.
Vaðlaheiðargöng á teikniborðinu
Áætluð umferð yfir 1000 bílar á dag
Séð frá Akureyri yfir til Vaðlaheiðar þar sem gangnamunninn verður.