Bændablaðið - 17.12.2009, Blaðsíða 28

28 Bændablaðið | fimmtudagur 17. desember 2009
5 4 7
6 4
1 3
3 8 9 2
1 5 7 6
6 7
1 3
9 1 8
3 9 5 1
2
5 4 7
6 5
1 3 9 8
2 8
1 2 3
8
4 9 8 7
1 8
6 8
4 1 9
5 8 9
6 7
2 3 1
3 2 7
9 3
4 9
Sudoku
Galdurinn við Sudoku-þrautirnar er
að setja réttar tölur frá 1-9 í eyðurn-
ar. Sama talan má ekki koma fyrir
tvisvar í línu lárétt og lóð rétt og
heldur ekki innan hvers reits sem
afmarkaður er af sverari lín um.
Þrautirnar eru miserfiðar, sú
sem er lengst til vinstri er léttust og
sú til hægri þyngst en sú í miðjunni
þar á milli.
Hægt er að fræðast nánar um
Sudoku-þrautirnar á vefsíðunni
www.sudoku.com og þar er einn-
ig að finna fleiri þrautir ef þessi
skammtur nægir ekki.
Líf og lyst
Býli?
Straumur.
Staðsett í sveit?
Í Hróarstungu á Fljótsdalshéraði.
Ábúendur?
Guðfinna Harpa Árnadóttir
og Helgi Haukur Hauksson í
félagi við foreldra Guðfinnu;
Árna Þórarinsson og Guðnýju
Eiríksdóttur.
Fjölskyldustærð (og gæludýr)?
Helgi og Guðfinna eiga eitt barn,
Guðrúnu Katrínu 11 mánaða. Árni
og Guðný eiga Ingu Eir (36) sem
á Erlu Guðnýju (15), Þórarinn
(25), Kristján (24) og Árnýju (22)
og taka þau öll þátt í bústörfunum
þegar mikið liggur við. Gæludýr
eru aðeins tvö; hundarnir Skotti
og Skella.
Stærð jarðar?
Jörðin er um 500 ha allt á lág-
lendi. Þar af er ræktað land rúm-
lega 40 ha.
Tegund býlis?
Á Straumi er fyrst og fremst
sauðfé en einnig er nokkur nauta-
kjötsframleiðsla á búinu.
Fjöldi búfjár og tegundir?
Á vetrarfóðrum í vetur verða um
550 fjár, 20-25 nautgripir, 8 hross,
20 hænur og 15 endur.
Hvernig gengur hefðbundinn
vinnudagur fyrir sig á bænum?
Eins og á flestum sauðfjárbúum
er hefðbundinn vinnudagur nokk-
uð breytilegur eftir árstíma. Þessa
dagana fara Helgi og Árni í gegn-
ingar á morgnana og Guðfinna
í vinnu á Búnaðarsamband
Austurlands. Yfir daginn er
Guðný heima með Guðrúnu
Katrínu. Að gegningum loknum
fer Helgi í rúning en Árni að leita
að blæsmum til að sæða. Svo er
sinnt því sem að höndum ber þar
til að gegningum kemur seinni
partinn.
Skemmtilegustu/leiðinlegustu
bústörfin?
Helga finnst langleiðinlegast
að moka skít en skemmtilegust
finnast honum vorverkin og þá
helst jarðrækt. Guðfinnu finnst
skemmtilegast í sauðburði og að
velja ásetninginn að hausti. Árna
finnst sömuleiðis ekkert sérstak-
lega leiðinlegt en skemmtilegast á
sauðburðinum og Guðnýju finnst
leiðinlegast þegar koma þessir
dagar sem allir kannast við þegar
allt gengur á afturfótunum en
skemmtilegast að eignast mislitar
gimbrar.
Hvernig sjáið þið búskapinn
fyrir ykkur á jörðinni eftir 5
ár?
Eftir fimm ár sjáum við fyrir
okkur að Guðfinna og Helgi verði
að mestu tekin við búinu og að
það verði öflugra og stærra en það
er í dag.
Hvaða skoðun hafið þið á félags-
málum bænda?
Á undanförnum árum hefur náðst
mikill árangur í að bæta ásýnd
okkar bænda út á við og má
þakka vinnu Bændasamtakanna
og búgreinafélaganna það sér-
staklega. Hins vegar finnst okkur
almennt að of mikill tími og
púður fari í ríg á milli búgreina í
stað þess að einbeita sér að vinnu
við sameiginlega hagsmuni allra
bænda. Einnig er skoðun okkar
sú að ungt fólk eigi að taka meiri
þátt í félagsmálum bænda til að
koma sínum sjónarmiðum á fram-
færi því framtíðin er þeirra og því
eðlilegt að þeir taki þátt í að móta
hana.
Hvernig mun íslenskum land-
búnaði vegna í framtíðinni?
Við teljum að íslenskur landbún-
aður eigi bjarta framtíð fyrir sér
sérstaklega með tilliti til þess að
á næstu árum og áratugum þarf að
leggja aukna áherslu á að tryggja
matvælaöryggi í öllum löndum
heims og er Ísland engin undan-
tekning þar á. Hins vegar fer að
verða verða nauðsynlegt að stjórn-
völd myndi sér langtímastefnu
varðandi matvælaöryggi og byggð
í hinum dreifðari byggðum ef
okkar sýn á að rætast.
Hvar teljið þið að helstu tæki-
færin séu í útflutningi íslenskra
búvara?
Tækifærin byggjast upp á því að
bjóða upp á holla og heilnæma
vöru sem framleidd er sem mest
í sátt við náttúruna. Ef byggt er á
ímyndarsölumennsku eru tækifæri
okkar ótakmörkuð í sölu íslenskra
búvara, sérstaklega ef allir sem
eiga hlut að gera sér grein fyrir
að sölustarf á erlenda markaði er
langhlaup en ekki sprettur.
Hvað er alltaf til í ísskápnum?
Mjólk í miklu magni, ostur,
skinka, súrmjólk, egg í búrinu
(eins og má sjá á búfjárupptaln-
ingunni) og núna þessa dagana
dásamleg heimatilbúin kindakæfa
að hætti Árna.
Hver er vinsælasti maturinn á
heimilinu?
Steikt eða grillað lambakjöt og
hangikjöt beint úr kofanum heima.
Eftirminnilegasta atvikið úr
búskapnum?
Hjá Árna og Guðnýju er eitt þeirra
eftirminnilegustu þegar kaupa-
gimbrarnar komu í fjárhús eftir
riðuniðurskurðinn 1990 en þá
höfðu verið tóm fjárhús í tvö ár.
Hjá Helga og Guðfinnu er það
eftirminnilegasta sjálfsagt enn
ókomið þar sem búskapurinn
þeirra á sér enn ekki svo langa
sögu en sjálfsagt verður þó eftir-
minnilegt þegar frá líður að senda
fyrsta sláturhópinn í sláturhús og
taka nýbreytt fjárhús í notkun.
Bærinn okkar
Straumur í Hróarstungu
Helgi Haukur Hauksson, Guðfinna
Harpa Árnadóttir og Guðrún Katrín.
Óhætt er að segja að á nánast
öllum heimilum séu ákveðnar
jólahefðir í mat og þó að hamborg-
arhryggur og rjúpa séu fyrirferð-
armikil á borðum landsmanna á
aðfangadag þá er ýmislegt annað
í boði. Bjarni Gunnar Kristinsson,
yfirmatreiðslumeistari á Grillinu
á Hótel Sögu gefur lesendum
Bændablaðsins hér tillögu að
girnilegum og góðum jólamatseðli
sem kitlar svo sannarlega bragð-
laukana.
Hrátt tvíreykt hangikjöt með rauðkáli
(fyrir 4)
2oo g hrár tvíreyktur hangikjötsvöðvi
blandað meðlæti að eigin vali, þarf ekki
að vera flókið (melónur og salat) eða
til dæmis;
50 g heimalagað rauðkál
2 stk. laufabrauð
og mjólkurhlaupi í stað uppstúfs
Mjólkurhlaup
300 ml mjólk
smá múskat
10 g matarlím
Aðferð:
Leysið upp matarlímið í volgri
mjólk, kryddið með örlitlum sykri
og múskati
Heimalagað rauðkál með jólaívafi
1/2 rauðkálshöfuð, um 300 g
1 rauðlaukur
1 grænt epli
1 msk. ólífuolía
50 g sykur
2 msk. rauðvínsedik
nýmalaður pipar
salt
100 ml vatn
Aðferð:
Takið stilkinn úr rauðkálinu og
skerið það svo í mjóar ræmur ásamt
lauk og eplum. Hitið að suðu og
látið sjóða rólega með loki í um
30 mínútur, eða þar til rauðkálið
er meyrt. Kryddið eftir smekk.
Ofnbökuð villiönd með berja vin-
igrette og fersku salati
Villiönd er sérlega ljúffeng en
mikil vinna er að svíða og reita
fuglinn og ef fugl hefur verið
nálægt sjó getur komið lýsisbragð
af fitunni. Því er oft gott að spara
sér vinnuna og hamflétta hana og
léttsteikja bringurnar en ef vel er
vandað til verks við að reita fugl-
inn er það jólalegra að sjá stökka
fitu ofan á bleiku mjúku kjötinu.
400 g villiandabringur
50 ml extravirgin ólífuolía
1fíntsaxaður skarlottulaukur
1 fínt saxað hvítlauksrif
6 msk. sulta
2 msk. balsamikedik
1 msk. ferskt extragon
blandað salat
Aðferð:
Annað hvort er villiöndin heilsteikt
þegar búið er reita hana og sviða
eða bringurnar eru léttsteiktar á
pönnu og öndin framreidd bleik.
Þegar öndin er tilbúin er hún lögð
volg í blöndu af olíunni, sultunni
og balsamikedikinu, krydduð með
salti, pipar og fersku extragon,
framreitt í sneiðum með fersku sal-
ati að eigin vali.
Kryddlegin kirsuber og ris a la
mande (Fyrir 6 – 8)
700 g mjólk
10 g kalt smjör
1 vanillustöng
50 g hvítt súkkulaði
250 g rjómi
50-100 g flórsykur
eftir smekk ristaðar möndlur
til skrauts hvítt súkkulaði
eftir smekk fersk kirsuber
Aðferð:
Penslið pottinn með smjöri svo
mjólkin brenni ekki við, leyfið suð-
unni að koma upp á mjólkinni og
bætið í hrísgrjónum. Hrísgrjónin
eru soðin með vanillustöng í 30-40
mínútur eða þar til þau eru mjúk
undir tönn. Hrærið hvítu súkkul-
aði saman við og kælið. Rétt fyrir
framreiðslu er þeyttum rjóma og
ristuðum möndlum bætt í ásamt
kirsuberjasultu og ferskum kirsu-
berjum. ehg
Kryddlegin kirsuber og ris a la mande
er ómissandi sem eftirréttur á stórhá-
tíðinni.
Tvíreykt hangikjöt
og ofnbökuð villiönd
- með tilheyrandi á jólunum
Hrátt tvíreykt hangikjöt með heimalög-
uðu rauðkáli er tilvalið sem forréttur á
jólunum.
Jóla
MATARKRÓKURINN Ofnbökuð villiönd með berja vinig-
rette og fersku salati að hætti Bjarna
Gunnars Kristinssonar, yfirmat-
reiðslumanns á Grillinu á Hótel Sögu.