Bændablaðið - 17.12.2009, Blaðsíða 32
22. tölublað 2009 Fimmtudagur 17. desember
Næsta tölublað Bændablaðsins kemur út
14. janúar
Það er enginn uppgjafarbragur á
Arnari Bjarna Eiríkssyni og sam-
starfsmönnum hans í fyrirtækinu
Landstólpa. Þegar aðrir eiga í
mesta basli með að standa undir
afborgunum af lánum og láta sig
ekki dreyma um nýframkvæmdir
byggir Landstólpi nýtt hús yfir
starfsemina í Gunnbjarnarholti í
Skeiða- og Gnúpverjahreppi. Þar
er risið myndarlegt verksmiðju-
hús, 600 fermetrar að grunnfleti,
og um leið er hægt að flytja skrif-
stofur fyrirtækisins út úr íbúðar-
húsi fjölskyldu Arnars Bjarna, að
ekki sé minnst á 20 feta gáminn
sem hýsti lagerinn og verkstæðið.
Fyrirtækið verður tíu ára á
næsta ári en Landstólpi var stofn-
aður í lok árs 2000. Ævintýri þeirra
hjóna, Arnars Bjarna og Berglindar
Bjarnadóttur konu hans, hófst þó
öllu fyrr. Árið 1988 stofnuðu þau
nýbýli í Gunnbjarnarholti sem
byggt er út úr Sandlækjarkoti þar
sem Arnar Bjarni á ætt sína og
óðul. Þar var þá ekkert byggt nema
eitt fjárhús svo fyrsta verkið var að
byggja fjós sem tók fimm ár. Fjósið
var svo stækkað 1999 og hannað
fyrir mjaltaþjón en hann kom ekki
fyrr en árið 2004 þegar keyptir
voru tveir mjaltaþjónar. Nú eru þau
með um 100 kýr og 600.000 lítra
kvóta. Greinilega er stefnt að meiri
framleiðslu því þau voru að kaupa
mjólkurtank sem gerður er fyrir
200 kýr. „Þetta er góð jörð fyrir
kúabúskap, góð tún og grasgefin
og ég er og verð kúabóndi,“ segir
hann.
65 hús risin um allt land
Arnar Bjarni og Berglind eignuðust
þrjú börn á tíunda áratugnum en þar
inn á milli tókst þeim að heimsækja
Agromek-landbúnaðarsýninguna í
Danmörku.
„Við vorum þarna skítblönk
árið 1997 og rákumst á svokall-
aðan Varmolift-fóðurvagn sem
okkur leist vel á í fjósið. Eftir
nokkrar vangaveltur komumst við
að þeirri niðurstöðu að við hlyt-
um að geta klofið það að kaupa
þennan vagn og það gekk eftir.
Við keyptum hann á sýningunni
og fluttum hann sjálf inn. Ég hafði
afskaplega gaman af því að standa í
þessu stússi og sá þarna möguleika.
Næsta skref var að fá sér faxtæki
og þá voru okkur allir vegir færir í
að hefja innflutning.
Þetta fór rólega af stað en árið
2000 stofnaði ég Landstólpa og réð
fyrsta starfsmanninn um áramótin
2001, Lárus Pétursson. Við buðum
bændum upp á þá þjónustu að
hanna fyrir þá breytingar á gömlum
fjósum í lausagöngufjós og seldum
þeim þær innréttingar sem til þurfti,
annað en mjaltabúnaðinn. Lárus ók
um allt land og heimsótti bænd-
ur. Við tókum ekkert fyrir fyrstu
heimsókn þar sem hugmyndin var
krotuð á gamalt umslag við eldhús-
borðið, en þegar teikningin var
komin í tölvuna fórum við að rukka
menn.“
– Hvenær farið þið svo að
byggja sjálfir?
„Fyrsta húsið reis í ársbyrjun
2005 en þá vorum við búnir að
prófa okkur áfram í rúmt ár. Ég er
húsasmíðameistari að mennt, lauk
því námi ungur og nágrannarnir
stríddu mér á því að það eina sem
ég gæti notað það nám í væri að
skera niður kjötskrokka! En það
hefur komið að góðum notum því
við erum búin að byggja 65 hús um
allt land. Þetta eru stálgrindahús
sem við flytjum inn frá Hollandi.“
Fyrst góðæri, svo hrun
Það varð mikil sprengja í góðærinu
og á þeim árum var vitlaust að gera.
„Það leið varla vika án þess að við
byrjuðum á nýju húsi. Fyrst voru
þetta eingöngu fjós en svo varð
þetta fjölbreyttara, fjárhús, reiðhall-
ir og iðnaðarhúsnæði. Fyrst vorum
við eingöngu í að reisa húsin og
innrétta þau en smám saman tókum
við að okkur allan pakkann. Þannig
var það til dæmis með reiðhöllina á
Rangárbökkum, hana fengum við í
svonefndu alútboði og sáum um allt
ferlið, grunn, steypuvinnu, pípu- og
raflagnir. Við vorum með um 50
manns í vinnu þegar mest lét.
Við höfum alltaf ráðið menn til
vinnu þar sem húsin rísa. Oft hefur
það verið þannig að við semjum
við bónda um að reisa fyrir hann
fjós og ráðum hann svo í vinnu við
framkvæmdina. Við höfum líka
ráðið iðnaðarmenn um allt land og
sumir þeirra hafa verið í vinnu hjá
okkur í heilt ár án þess að koma
hingað suður.“
En svo varð hrunið og þá dró
úr verkefnum. Síðasta húsinu skil-
aði fyrirtækið í febrúar á þessu ári
og í sumar voru ekki seldir nema
um 100 básar, samanborið við um
1.500 á ári undanfarin ár. Nú er
Landstólpi með 11 manns í vinnu
og sumir þeirra eru langt að komn-
ir. Viðbrögð þeirra við minnkandi
verkefnum var að snúa sér að við-
haldsverkefnum og þjónustu, auk
þess sem hafist var handa við að
framleiða íhluti í innréttingar sem
áður voru fluttir inn.
Verslun og bændakaffi
En í miðri kreppunni hvar haf-
ist handa við að reisa hús yfir fyr-
irtækið.
„Já, það má segja að við höfum
trassað það meðan það var svona
mikið að gera. Það var aldrei
tími til þess. Þetta var orðið mjög
aðkallandi vegna þess að við erum
búin að selja svo mikinn búnað sem
við þurfum að þjónusta. Við erum
búin að selja 150-200 vökvadælu-
stöðvar fyrir flórsköfur og um 70
gjafakerfi. Sala á grindum hefur
aukist mikið, menn eru hættir að
smíða þetta sjálfir.
Við sendum menn um allt land
til að þjónusta viðskiptavini en
höfum einnig samband við menn
á Akureyri sem annast þjónustuna
þar í nágrenninu. Við leggjum líka
áherslu á að eiga góðan lager af
öllu sem við seljum, reynum að
eiga aldrei minna en tvö fjós með
öllu tilheyrandi.“
Meðfram þessu er alltaf eitthvað
að gera í búrekstrinum, hann gerir
sínar kröfur um byggingar og nú er
verið að reisa útiaðstöðu fyrir kýrn-
ar við fjósið, 1.000 fermetra plan
með flórsköfum og fóðurgangi.
Auk þess að flytja inn og selja
innréttingar og hús hefur fyr-
irtækið um nokkurt skeið flutt
inn fóður og fleiri rekstrarvörur,
mest frá Hollandi en einnig frá
Norðurlöndunum og víðar. Til þess
að auðvelda bændum að nálgast
þessar vörur er ætlunin að innrétta
litla verslun í nýja húsinu þar sem
menn geta pantað fóður og keypt
í leiðinni ýmsar rekstrarvörur,
þvottaefni, smátæki og varahluti.
Viðtalið við Arnar Bjarna fer
fram í vistlegum sal á efri hæð
hússins og hann gegnir einnig hlut-
verki í framtíðarsýn hans.
„Hér ætla ég að hafa opið hús
á föstudagsmorgnum einu sinni í
mánuði. Þá geta bændur í nágrenn-
inu og aðrir sem áhuga hafa komið
hingað, fengið sér kaffi, spjallað
og hlustað á erindi um eitthvað
sem snertir landbúnað. Ég sé líka
fyrir mér að hér megi halda upp-
boð, hvort sem er á skepnum eða
öðru. Þetta verður vonandi til að
efla félagsandann meðal okkar
bænda. Það veitir ekki af því við
erum hér í hjarta eins öflugasta
mjólkurframleiðslusvæðis í land-
inu og styrkur slíks svæðis byggist
á öflugu félagsstarfi,“ segir þessi
virki athafnamaður, Arnar Bjarni
Eiríksson í Landstólpa.
–ÞH
Nýtt verksmiðjuhús rís í miðri kreppunni
X̂ \ _Q > =@ QQ @ @< `
==
@ _ Starfsmenn Landstólpa í salnum þar sem ætlunin er að halda bændafundi einu sinni í mánuði.
Arnar Bjarni fyrir framan nýja húsið.
Berglind Bjarnadóttir fjármálastjóri
og eiginkona Arnars Bjarna.Rúnar Skarphéðinsson sölumaður.
Skrifstofur Landstólpa voru áður í
íbúðarhúsinu í Gunnbjarnarholti.
Landstólpi hefur m.a. brugðist við
kreppunni með því að framleiða
hluti í innréttingar sem áður voru
fluttir inn. Svo er ætlunin að fara í
útrás til Færeyja.