Fréttablaðið - 05.05.2012, Síða 12

5. maí 2012 LAUGARDAGUR12
Augljóst er að ekki verður búið við
svo umfangsmikla skekkju,“ segir
í skýrslunni.
Tvísköttun á vinnslu
Höfundar telja að EBITDA, eða
hagnaður fyrir fjármagnsliði,
afskriftir og skatta, lækki um
24,4% á fyrsta ári, en um 40,3% á
því þriðja og þar á eftir.
Frumvarp ráðherra gerir ráð
fyrir að renta vinnslu sé metin
með rentu veiða, en Daði og Stefán
segja að það þýði tvísköttun á þeim
umframhagnaði sem önnur vinnsla
uppsjávarfisks en bræðsla skapar.
Umfang tvísköttunar geti hlaupið á
hundruðum milljarða á ári.
Þá segja þeir vanmat á raun-
verulegri fjármagnsþörf veiða og
vinnslu vera í frumvarpinu. Það
leiði til ranglega metinnar auðlinda-
rentu og þar með ranglega ákvarð-
aðs sérstaks veiðigjalds. Þar að
auki segja þeir skatthlutfall sér-
staks veiðigjalds verða að teljast
mjög hátt.
„Að teknu tilliti til allra þessara
ágalla er niðurstaðan sú að umfang
gjaldtöku samkvæmt frumvarpinu
sé langt umfram það sem útgerðin
getur staðið undir.“
Of mikil aðkoma ráðherra
Frumvarpið gerir ráð fyrir því
að ríkið innkalli 3% þeirra veiði-
heimilda sem seldar eru. Skýrslu-
höfundar segja að þetta geti dregið
úr umfangi ábatasamra viðskipta,
hægt á eðlilegri hagræðingu og
skapað hvata til að leita hjáleiða
fram hjá greiðslu gjaldsins.
Daði Már og Stefán segja að hug-
mynd frumvarpsins um leiguhluta
sé allrar athygli verð. Alvarlegur
ágalli á útfærslunni sé hins vegar
hve mikil aðkoma ráðherra sé, með
reglusetningu um skilyrði fyrir
kaupunum.
Ofmat á þorskígildi
Frumvarp sjávarútvegsráðherra
gerir ráð fyrir því að veiðigjald
sé lagt flatt á sem föst krónutala á
þorskígildiskíló. Eini breytileikinn
felist í mismunandi mati á sérstöku
veiðigjaldi fyrir botnfiskveiðar og
uppsjávarveiðar.
„Gagnrýna verður þá ofurtrú
á þorskígildisstuðla sem sjá má í
frumvarpinu. Þorskígildisstuðlar
mæla hlutfallslegt verð ólíkra fisk-
tegunda. Ósannað er að þeir séu
skynsamlegur mælikvarði á ábata
af veiðum eða kostnað við að stýra
þeim.“
Steingrímur J. Sigfússon sjáv-
arútvegsráðherra segir ljóst að
þorskígildisstuðlar séu ekki galla-
laus eining, þó þeir séu mikið not-
aðir sem grunnur í kerfinu.
„Gallinn við þá er að þó þeir end-
urspegli sæmilega heildarverðmæt-
in sem hver tegund gefur af sér, þá
endurspegla þeir ekki kostnaðinn
við að ná þeim verðmætum. Sókn-
arkostnaðurinn er hlutfallslega
meiri í sumum greinum en öðrum,
til dæmis kostar meiri olíu að sækja
kolmunna en grálúðu þó þorskígild-
isstuðlarnir endurspegli það ekki.“
Steingrímur segist líta á það
sem viðfangsefni að betrumbæta
aðferðafræðina og skoða hana ofan
í kjölinn.
Sérfræðingar á vegum
þingnefndar segja frum-
varp Steingríms J. Sigfús-
sonar um veiðigjald ekki
matshæft. Ófært sé að meta
áhrif á rekstur sjávarút-
vegsfyrirtækja út frá því.
Frumvarpið feli í sér tví-
sköttun.
Alvarleg villa er í frumvarpi um
veiðigjald og því tilgangslaust að
meta það í núverandi mynd. Þetta er
niðurstaða þeirra Daða Más Krist-
óferssonar, dósents við HÍ, og Stef-
áns B. Gunnlaugssonar, lektors við
HA, en atvinnuveganefnd Alþing-
is fól þeim að skrifa umsögn um
frumvarpið, sem og annað um fisk-
veiðistjórnun.
Fræðimennirnir eru mjög gagn-
rýnir á efni frumvarpsins. Alvar-
legasta ágalla þess segja þeir hafa
með uppfærslu gagna að gera.
Álagning veiðigjalds byggi á tæp-
lega tveggja ára gömlum rekstrar-
gögnum og hefði aðferðinni verið
beitt hefði það skipulega ofmetið
rentu, svo nemur tugum prósenta.
„Sem dæmi hefði sérstakt veiði-
gjald verið 140% af metinni auð-
lindarentu ef aðferð frumvarpsins
um uppfærslu gagna hefði verið
beitt á tímabilinu 2006 til 2010.
Frumvarp um kvóta ekki matshæft
STRANDVEIÐAR Óháðir sérfræðingar á vegum atvinnuveganefndar Alþingis finna
ýmsa ágalla á frumvörpum um fiskveiðistjórnun. Þeir segja meðal annars mikilvægt
að strandveiðar greiði almennt veiðigjald til að auðlindarentu af þeim sé ekki sóað.
FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
STEINGRÍMUR J. SIGFÚSSON Segir aldur
gagna sem byggt sé á vera vandamál.
Reynt sé að finna lausn á því.
Steingrímur staðfestir að vandamál sé að byggt sé á tveggja ára gömlum
gögnum. Það eigi einnig við um núverandi kerfi. „Það er ágalli sem er til
staðar í núverandi veiðigjaldskerfi og þetta hafa menn vitað og auðvitað er
þetta ekki gott. Ef menn fengju ári yngri upplýsingar, sem Hagstofan hefur
reyndar verið að gefa í skyn að hún gæti verið að koma með, þá værum við
mun betur staddir með það.“
Steingrímur segir að reynt sé að mæta þessu vandamáli með því að notast
við framreikning í frumvarpinu, meðal annars miðað við vísitölu sjávarútvegs
og aðrar vísitölur, til að uppfæra kostnaðinn. Það sé ekki gallalaus leið, en þó
tilraun til að mæta vandanum.
„Ætlunin er auðvitað að reyna að finna leið til að vera sem næst raunaf-
komunni á árinu þegar álagningin fer fram. Það er þó ekki alveg einfalt að
finna bestu viðmiðin í því og menn eru meðvitaðir um vandamálið. Ég held
að það sé ofsagt að þetta sé ekki hægt. Ef það er svo hefur í raun aldrei verið
hægt að leggja á gamla veiðigjaldið heldur og það er þá alveg meingallað,“
segir Steingrímur, og vísar til þess að það byggir á jafngömlum tölum.
Vantar nýrri gögn
FRÉTTASKÝRING: Frumvörp um fiskveiðistjórnun og veiðigjald
Kolbeinn
Óttarsson Proppé
kolbeinn@frettabladid.is
Við fjármögnum
þinn ferðavagn
Ergo vill aðstoða þig við að eignast ferðavagn
Þú finnur þinn draumaferðavagn og sendir okkur nánari
upplýsingar og saman finnum við réttu lausnina til að
aðstoða þig við fjármögnunina.
Útilegukort fylgja öllum ferðavagnalánum í maí
en með kortinu hefur þú aðgang að
44 tjaldsvæðum um land allt.
Kynntu þér málið nánar á ergo.is
sími 440 4400 > www.ergo.is
Að teknu tilliti til allra
þessara ágalla er
niðurstaðan sú að umfang
gjaldtöku samkvæmt frum-
varpinu sé langt umfram það
sem útgerðin getur staðið
undir.
ÚR SKÝRSLU SÉRFRÆÐINGA Á VEGUM
ATVINNUVEGANEFNDAR ALÞINGIS.