Fréttablaðið - 12.09.2012, Side 8

12. september 2012 MIÐVIKUDAGUR8
Tugir þúsunda fjár voru enn
uppi í snævi þöktum fjöllum
Norðurlands í gærkvöld.
Ástandið verra en talið var.
Hefðu getað náð fénu inn ef
veðurspáin hefði verið rétt,
segir bóndi. Enn var raf-
magnslaust í gærkvöld.
„Við höfum ekki séð fyrir endann
á þessu. En allir sem eru í búskap
vita að þegar svona gerist getur eitt-
hvað farið illa. Núna snýst þetta um
að takmarka tjónið. Þetta er alveg
gríðar legt dæmi,“ segir Þórarinn
Pétursson, formaður Landssamtaka
sauðfjárbænda og bóndi á Grýtu-
bakka í Eyjafirði.
Óvenjulega hart vetrarveður
hefur geisað um allt Norðurland
síðan á sunnudagsnótt. Vindur gekk
hægt niður í gær, en sauðfé fannst
grafið víða í tveggja til þriggja
metra djúpum snjó sköflum á mánu-
daginn. Allt tiltækt björgunar-
sveitar lið var kallað út til að
aðstoða bændur við smölun, en
snemma var ljóst að tugir þúsunda
fjár var á fjöllum, margt grafið í
snjó.
Þórarinn hefur heyrt frá nokkrum
bændum sem hafa fundið dautt fé
í fönn, en það hafi aðallega verið
heima við bæi. Leitarmenn lögðu
af stað snemma í gærmorgun á vél-
sleðum, dráttarvélum og stærri
bílum til að leita fjár og koma því
niður á götur. En þar sem klaka-
brynjur eru á mestöllu fénu, telur
Þórarinn líklegt að það verði þungt í
rekstri og smölun gæti tekið langan
tíma við svona erfiðar aðstæður.
„Þetta er ekkert annað en náttúru-
hamfarir fyrir sauðfjárbændur,“
segir hann. „Við höfum lent í svona
veðrum á annesjum þegar kemur
skítviðri á haustin, en ég man ekki
eftir að hafa heyrt um það á þessum
tíma svona inn til landsins.“
Að sögn Þórarins hafa kindur ríka
sjálfsbjargarviðleitni þegar kemur
að svona fárviðrum. Það er ekki
nema þær blotni mikið og það frysti
að þær drepist úr kulda.
Erlingur Teitsson, bóndi á Brún
í Reykjardal, hafði fundið tvö dauð
lömb í snjónum þegar Fréttablaðið
náði tali af honum í gærdag.
„Ef svona veðri hefði verið spáð
leikur enginn vafi á því að við
hefðum tekið allt féð inn kvöldið
áður og komist hjá þessu,“ segir
Erlingur. Hann hafði grafið á
fjórða tug skepna upp úr fönn á
mánudags kvöld. Hann getur ekki
sagt með vissu hvort fleiri kindur
hafi drepist.
„Við höfum ekkert fundið síðan
í gærkvöldi [í fyrrakvöld], en við
teljum okkur vera búna að ná lang-
mestu,“ segir hann. „Menn voru
ekki viðbúnir að það yrði svona
mikil stórhríð. Það er gríðarlega
mikill snjór kominn og miðað við
veðurspá er þetta mun verra en ég
átti von á.“ Erlingur reiknaði þó
með að missa fleiri dýr en úr varð.
Til allrar hamingju var helmingur
búfjárins þegar kominn í hús áður
en fárviðrið skall á.
Afleiðingar óveðursins á Norðurlandi
Sunna
Valgerðardóttir
sunna@frettabladid.is
Volkswagen Amarok sameinar kosti
lúxusjeppa og pallbíls og bíður
upp á mikla notkunarmöguleika
fyrir fjölbreyttan lífstíl.
Eyðsla 7,4 lítrar/100km.*
www.volkswagen.is
Fágaður og
fullur af orku
Volkswagen Amarok
*Miðað við blandaðan akstur á beinskiptum
Volkswagen Amarok Double Cap 2.0 TDI
Amarok Double Cap 2.0 TDI kostar frá
6.990.000 kr.
„Þetta eru náttúruhamfarir“
Veðurstofa Íslands spáir
norðvestan hvassviðri
á Austfjörðum í dag,
en annars mun hægari.
Búist er við rigningu eða
slyddu norðaustanlands,
en annars bjartviðri.
Mun hægara og bjartviðri
norðan og austan til.
Hiti 1 til 11 stig, mildast
á Suðausturlandi, en
hlýnar heldur norðan-
lands á morgun.
Veðrið geng-
ur yfir í dagÍsingar á línum Rarik og Landsnets orsökuðu rafmagnsleysi á mestöllu Norðausturlandi á
mánudag. Þrjár línur skemmdust hjá Landsneti í kuldanum; Kópaskerslína 1, Laxárlína 1 og
Kröflulína 1. Guðmundur Ingi Ásmundsson, aðstoðarforstjóri Landsnets, segir tjónið nema að
minnsta kosti sjötíu til hundrað milljónum króna og viðgerð taki líklega tvo sólarhringa. Bæir
sem fá rafmagn í gegn um Laxárlínu, sem eru um 300 talsins, eru enn án rafmagns.
„Þetta er bara viðgerðarkostnaður svo það gæti verið meira,“ segir hann. „En afleitt tjón af
svona löguðu er alltaf miklu meira en beinn kostnaður.“
Beint rof á afhendingu viðskiptavina Landsnets er í gegn um Kópaskerslínuna. Þar brotnuðu
tuttugu stæður, en frekari skemmdir gætu einnig átt eftir að koma í ljós. Guðmundur segir
ljóst að ef flutningnum væri dreift meira, hefði tjónið ekki orðið jafn mikið. „Við höfum óskað
eftir leyfi til að leggja þriðju línuna í þrjú ár,“ segir hann. „Við höfum líka verið að undirbúa
línur frá Akureyri í Kröflu til að styrkja allt svæðið. En ég vil ítreka að flutningskerfið er eins og
hraðbraut raforkunnar og gegnir sífellt stærra hlutverki.“
Framkvæmdir við uppsetningu þriðju línunnar eru metnar á um það bil sjö milljarða króna.
Dreifðari flutningur hefði minnkað tjón
Tjónið sem varð af völdum ísingar á mánudag er það mesta í sautján ár.
Mestu skemmdirnar urðu í Mývatnssveit þar sem tugir staura brotnuðu
og línur slitnuðu. Viðgerð þar hófst fyrir hádegi í gær, en talið er að
viðgerð geti tekið allt að tvo sólarhringa. Þá eru að minnsta kosti sex
staurar brotnir í Bárðardal, sem gerir það að verkum að straumlaust er í
innsta hluta Reykjadals og víða straumleysi eða skömmtun í Öxarfirði og
varavélar eru keyrðar í Kelduhverfi, á Kópaskeri, Raufarhöfn, Þórshöfn og
Bakkafirði.
Eftir að mikið tjón varð á línum á Norðurlandi árin 1991 og 1995 var
ákveðið að vinna markvisst að endurnýjun dreifikerfisins í dreifbýli með
lagningu jarðstrengja og hefur nær helmingur loftlína nú vikið fyrir jarð-
strengjum.
„Þrátt fyrir að nú blasi við gríðarlegt tjón, er ljóst að það hefði orðið
mun meira og valdið viðtækara og lengra straumleysi ef strengvæðingin
hefði ekki komið til,“ segir í frétt á vef Rarik.
Mesta tjón af völdum ísingar í 17 ár
LEITAÐ Í MÝVATNSSVEIT Björgunarsveitarmenn leituðu fjár með snjóflóðastöngum rétt hjá Helluvaði og Laxárbökkum í
Mývatnssveit í gær. STÖÐ 2/BÖDDI
RAFMAGNSLÍNUR HREINSAÐAR Mikið tjón varð á á rafmagnslínum vegna ísingar á Norðausturlandi. Myndin er tekin í
Aðaldal í Suður-Þingeyjarsýslu þar sem Hjálparsveit skáta vann við hreinsun rafmagnslína.