Fréttablaðið - 27.10.2012, Blaðsíða 16

16 27. október 2012 LAUGARDAGUR
Valtýr Sigurðsson, fyrrver-andi ríkissaksóknari, sendir
mér orðsendingu í Fréttablaðinu
25. október. Við erum báðir orðn-
ir lögformlegir ellibelgir. Hann
hætti fyrir aldurs sakir sem ríkis-
saksóknari fyrir nokkrum miss-
erum og ég hætti störfum sem
hæstaréttardómari um síðustu
mánaðamót. Það er því viss hætta
á að elliglapa kunni að verða
vart í skrifum okkar. Lesendur
eru beðnir um að dæma okkur
ekki hart fyrir slíkt. Ég áfellist
Valtý ekki fyrir hans glöp en tel
nauðsyn legt að hafa orð á þeim.
Aðrir mega benda mér á mín.
Hann segir mig hafa gefið
þá skýringu á tíðni sératkvæða
minna að ég hafi orðið fyrir mót-
byr og andstöðu annarra dómara.
Þetta er ekki rétt eins og fram
kom í þættinum „Klinkinu“ sem
hann segist hafa horft á. Mótbyr-
inn sem ég nefndi hafði ekkert að
gera með úrlausn einstakra dóms-
mála heldur umfjöllun um endur-
bætur á starfsháttum réttarins.
Þá segir hann mig hafa sett
fram þá skoðun að ekki eigi að
taka tillit til óbeinna sönnunar-
gagna nema í undantekningar-
tilvikum. Valtýr telur að þessi
meinta afstaða mín sé í andstöðu
við 47. gr. laga um meðferð opin-
berra mála. Hér vísar höfundur til
laga sem féllu úr gildi fyrir nokkr-
um árum þegar lög nr. 88/2008
um meðferð sakamála tóku við. Í
núgildandi lögum er ákvæði um
óbeina sönnunarfærslu að finna
í 2. mgr. 109. gr. Ég vona að les-
endur misvirði ekki við Valtý að
hann vísi í gömlu lögin. Þau giltu
um þetta mestan þann tíma sem
hann var við störf. Staðhæfing
hans um afstöðu mína í þessu
efni er röng. Af skrifum mínum
hefur hins vegar mátt ráða að ég
telji óbeina sönnunarfærslu oftast
veikari en beina. Kannski er hann
á annarri skoðun? Gaman væri að
fá að kynnast sjónarmiðum Valtýs
um þetta. Hann nefnir líka í grein
sinni þjóðarétt til sögunnar en á
því réttarsviði er fjallað um lög-
skipti milli þjóðríkja. Hann gæti
þá í leiðinni skýrt út fyrir lesend-
um þýðingu þjóðaréttarins fyrir
álitaefnið.
Svo segir hann mig hafa „sam-
samað mig algjörlega mála-
tilbúnaði skjólstæðingsins hverju
sinni“ þegar ég var málflytjandi.
Ekki veit ég hvaðan hann hefur
þessa speki og heldur ekki hvaða
þýðingu staðhæfingin hefur fyrir
störf mín sem dómari. Kannski
ruglast hann í þessu vegna þess að
ég lét stundum í ljósi skoðun mína
á dómum sem ég taldi ranga, þó að
í hlut ættu skjólstæðingar mínir.
Það ættu lögmenn að gera í ríkari
mæli en nú tíðkast.
Valtýr segist hafa gert kröfu
um að ég viki sæti í tilteknu máli
vegna skoðana minna um að sanna
þurfi sök sakbornings. Þessi krafa
var undarleg svo ekki sé meira
sagt. Engum dómara við Hæsta-
rétt datt í hug að taka bæri hana
til greina. Mér er nær að halda
að allir hafi talið manninn vera
að grínast enda er hann þekktur
fyrir gamanmál sín.
Meginerindi Valtýs sýnist vera
að birta órökstudda palladóma
sína um mig. Með tungutaki dags-
ins má segja að hann fari í mann-
inn en ekki boltann. Gaman að því.
Hann virðist telja að ég hafi ekki
verið vel samstarfshæfur vegna
þess að ég sé einþykkur í skoðun-
um. Um þetta getur Valtýr ekki
borið þar sem hann hefur aldrei
starfað með mér. Ég held að skoð-
un hans sé röng. Ef til vill talar
hann svona vegna þess að hann
hefur skynjað að ég hef alltaf leit-
ast við að byggja afstöðu mína til
mála á málefnalegum röksemdum
og ekki verið tilbúinn til að breyta
henni nema sýnt hafi verið fram
á að mér hafi missést og sterkari
rök leiði til annarrar niðurstöðu.
Ég samþykki ekki niðurstöðu í lög-
fræðilegu álitamáli fyrir sakir
vinskapar. Ég hef raunar fært rök
að því að dómurum við Hæstarétt
sé skylt að beita þessum mæli-
kvarða við störf sín.
Sumir virðast telja að dómar-
ar í fjölskipuðum dómi eigi fyrst
og fremst að vera góðir hver við
annan og láta vinskapinn sín í
milli ráða niðurstöðum. Dóms-
niðurstöður eigi að byggjast á
samningum milli þeirra. Slíkt
fyrirkomulag hlyti þá að leiða til
þess að milli dómara skapist inn-
byrðis samningsstaða. Hafi einn
haft sitt fram í máli Péturs standi
rök til þess að hann fallist á það
sem annar segir í máli Páls. Að
öðrum kosti náist ekki jafnvægi
milli vina. Ég hef aldrei í sam-
skiptum við aðra dómara tekið
því illa þó að þeir hafi haft aðra
afstöðu en ég til sakarefnis máls.
Hafi svo staðið á hef ég einfald-
lega skilað sératkvæði. Og ekki
bara það. Ég hreinlega hvatti
stundum samdómara mína til að
skila sératkvæði ef þeir kváðust
vera ósammála mér og svo stóð á
að meirihluti var mér sammála.
Taldi ég skyldu þeirra að standa
svo að málum, þar sem þeir sætu
ekki í fjölskipuðum dómstólnum
til að gera annað en það sem sann-
færing þeirra byði.
Ég vil ekki fella neina palla-
dóma um Valtý gamla nú að lokn-
um starfsferli hans með sama
hætti og hann fellir þá um mig.
Lesendur mega samt ekki skilja
það svo að ég telji feril hans flekk-
lausan. Ég einfaldlega tel það ekki
samrýmast almennum kurteisis-
reglum að birta opinberlega slíka
órökstudda palladóma. Og láti ein-
hver sér koma í hug að Valtýr hafi
verið fenginn af fyrrverandi sam-
starfsmönnum mínum við Hæsta-
rétt til að fella dóma sína get ég
fullyrt að svo er ekki. Ummæli
þeirra um mig við starfslok mín
sýndu svo ekki varð um villst að
þau höfðu kunnað vel að meta
starf mitt í réttinum. Þetta þyk-
ist ég, þrátt fyrir aldurinn, enn
þá muna þó að fullar fjórar vikur
séu liðnar. Það lá við að ég færi
hjá mér við hólið.
Loks er freistandi í tilefni af
grein Valtýs að spyrja hann eftir-
talinna spurninga:
1. Telur hann að aðrar lagareglur
gildi um sönnun sakar þar sem
ákært er fyrir kynferðisbrot en
gilda um önnur brot?
2. Ef hann telur sömu reglur
gilda telur hann þá að greina
megi mun á því sem talið hefur
verið duga til sönnunarfærslu
í málum vegna kynferðisbrota
og í öðrum brotaflokkum?
3. Er hann tilbúinn til að fjalla
efnislega um samanburð á kröf-
um til sönnunar í þeim dóms-
málum sem ég tiltók í grein
minni „Mál af þessu tagi“, sem
Valtýr nefnir til sögunnar?
Ég segi við hann eins og gjarn-
an er sagt við nemendur á skrif-
legum prófum: Rökstyddu svarið.
Þú mátt alveg, Valtýr minn, í
leiðinni láta fylgja nokkur hrak-
yrði um mig svo þér líði betur á
eftir. Það yrði bara gaman að því.
Svo gætum við sameiginlega farið
þess á leit við Walter Matthau og
Jack Lemmon að leika okkur í
kvikmynd – bara ef þeir væru
ekki dauðir eins og við verðum
bráðum.
Gamansamur Valtýr
Dómsmál
Jón Steinar
Gunnlaugsson
fv. hæstaréttardómari
Þú mátt alveg, Valtýr minn, í leiðinni láta
fylgja nokkur hrakyrði um mig svo þér
líði betur á eftir.
AF NETINU
Greiðið út í krónum
Seðlabankinn hefur ekki fært rök fyrir að leyfa greiðslu til kröfuhafa banka
í erlendum gjaldeyri. Þetta leyfi í þágu vogunarsjóða er eins og snjóhengja,
sem þrýstir niður gengi krónunnar. Skárra er að greiða þetta í krónum og
létta þannig þrýstingi á gjaldmiðilinn. Skuldir þjóðarbúsins eru um 1.600
milljarðar króna, of miklar fyrir færslur milli gjaldmiðla. Eru nærri 100% af
árlegri landsframleiðslu. Sé greitt út í krónum, geta vogunarsjóðir reynt að
fá því hnekkt fyrir dómi, en verða þá að höfða dómsmál. Reynslan bendir
ekki til, að slík útfærsla á höftum mundi hnekkja erlendu trausti á Íslandi.
http://jonas.is/
Jónas Kristjánsson
Málþing með notendum Faxaflóahafna
Mánudaginn 29. október, kl. 16:00 í þjónustumiðstöðinni á Skarfabakka

Til þess að kynna það sem efst er á baugi hjá Faxaflóa-
höfnum sf. og fræðast um starfsemina á hafnarsvæðum
fyrirtækisins boða Faxaflóahafnir sf. til málþings mánu-
daginn 29. október í þjónustumiðstöðinni á Skarfabakka.
Dagskrá málþingsins á að snerta málefni sem flestra á hafnarsvæðum
Faxflóahafna sf. og verður sem hér segir:
• Ávarp: Hjálmar Sveinsson, formaður stjórnar Faxaflóahafna sf.
– skipulagsmál.
• Gísli Gíslason, hafnarstjóri - rekstur og framkvæmdir á vegum
Faxaflóahafna sf. árið 2013.
• Þór Sigfússon – Íslenski sjávarklasinn.
• Sigvaldi Jósafatsson – höfnin, togarar og ferðaþjónusta.
• Svanbjörg Hróðný Einarsdóttir – Viðey og tengslin við höfnina.
• Umræður og fyrirspurnir.
Fundurinn er opinn öllum, en þeir sem eru með starfsemi á hafnar-
svæðum Faxaflóahafna sf. eru sérstaklega hvattir til að mæta. Á fundinum
gefst tækifæri til þess að koma með fyrirspurnir og ábendingar um það
sem varðar hafnarrekstur, þjónustu og aðstöðu fyrir viðskiptavini.
Gísli Gíslason,
hafnarstjóri