Fréttablaðið - 27.10.2012, Síða 18
18 27. október 2012 LAUGARDAGUR
Óspillt náttúran er ein mesta auðlind okkar Íslendinga. Árið
2011 voru tekjur þjóðarbúsins af
erlendum ferðamönnum 111 millj-
arðar króna. Að þeirra sögn var
það fyrst og fremst náttúran sem
laðaði þá til landsins. Til saman-
burðar var arður af sjávarútvegi
154 milljarðar króna. Það er því
ljóst að náttúra landsins er stór-
kostleg auðlind sem okkur ber að
standa vörð um.
Í þjóðaratkvæðagreiðslunni 20.
október sl. greiddi mikill meiri-
hluti atkvæði með því að auðlind-
ir landsmanna sem ekki væru í
einkaeigu skyldu teljast sameign
þjóðarinnar. Gálgahraun á Álfta-
nesi er einstök perla á náttúru-
minjaskrá og því ótvírætt sam-
eiginleg auðlind okkar allra. Í ljósi
þessa er það siðlaust að Garðabær
fénýti hraunið með því að leggja
tvo vegi yfir það og skipuleggja
þar íbúðabyggð, bæjarfélaginu til
framdráttar.
Bæjaryfirvöld í Garðabæ eiga
undir högg að sækja vegna græðgi
sinnar en reyna með klækjum og
röngum fullyrðingum að vinna
almenningsálitið á sitt band. Þau
láta sem 10 ára umhverfismat
vegarins sé ekki runnið úr gildi
og fullyrða að Kjarvalsklettarnir
svokölluðu verði ekki eyðilagð-
ir þótt þeir muni standa eins og
framandi furðusmíð á umferðar-
eyju, slitnir úr öllu samhengi við
fyrra umhverfi. Öllum ábending-
um um endurbætur á núverandi
vegi er hafnað með fáránlegum
og órökstuddum fullyrðingum
um himinháan kostnað. Skellt
er skollaeyrum við gjörbreyttri
afstöðu almennings til náttúru-
verndar frá því fyrstu hugmyndir
um nýjan Álftanesveg litu dagsins
ljós fyrir 30 árum. Allt er gert til
þess að villa um fyrir almenningi
líkt og Vegagerðin og bæjar-
yfirvöld í Garðabæ séu í heilagri
krossferð gegn Gálgahrauni.
Senn líður að því að vinnu-
vélar verði ræstar undir Kjarvals-
klettum. Áður en að því kemur
ætla Hraunavinir að leiða almenn-
ing um svæðið. Gengið verður
frá Prýðahverfi við Álftanesveg
sunnudaginn 28. október kl. 14.00
um vegstæðið í gegnum hraunið,
rúmlega klukkustundar leið. Jón-
atan Garðarsson lýsir stað háttum,
flutt verða ávörp og Háskóla-
kórinn syngur. Með því að mæta út
í hraunið getur þú sýnt þá skoðun í
verki að embættismönnum leyfist
ekki að eyðileggja óspillta náttúru
landsins, sameiginlega auðlind
þjóðarinnar, eins og hún sé þeirra
einkaeign. Hafi það einhvern tím-
ann verið hægt er sá tími liðinn.
Þeir sem vilja mótmæla nýjum
Álftanesvegi um Gálgahraun geta
skráð nafn sitt á www.alftanes-
vegur.is. Einnig má fylgjast með
gangi mála á Facebook-síðunni
Verndum Gálgahraun.
Gengið í Gálga-
hrauni – sameigin-
legri auðlind okkar
Náttúruvernd
Gunnsteinn
Ólafsson
tónlistarmaður
Öllum ábend-
ingum um endur-
bætur á núverandi vegi er
hafnað með fáránlegum
og órökstuddum full-
yrðingum um himinháan
kostnað.
Um helgina verða 600 unglingar staddir á Egilsstöðum á vegum
þjóðkirkjunnar. Þar ætla þau að
safna fé til verkefna Hjálpar starfs
kirkjunnar og leggja sitt af mörk-
um til að bæta heiminn. Féð sem
safnast verður nýtt til þess að
byggja brunna handa fólki í Malaví
sem hefur engan aðgang að hreinu
vatni. Hreint vatn er ekki sjálf-
sagður hluti af tilveru allra og þó
er það ein af forsendum lífs á jörðu.
Fjöldi fólks deyr á hverjum degi úr
sjúkdómum sem tengjast óhreinu
vatni. Vatnsskorturinn bitnar til
dæmis á stúlkum sem eyða heilu
dögunum í að sækja vatn fyrir fjöl-
skylduna. Á meðan eru þær ekki í
skóla og samfélagið allt líður fyrir.
Það er ekki auðvelt fyrir okkur
sem erum búsett á Íslandi að setja
okkur í þessi spor en unglingarn-
ir okkar eru magnaðir og þau ætla
nú til Egilsstaða og eyða þar helgi
við skemmtun og lærdóm, vinnu
og helgihald og þau ætla að leggja
sitt af mörkum til þess að systkini
okkar í Malaví eigi kost á betra lífi.
Landsmótið á Egilsstöðum er
það næststærsta í sögu Æskulýðs-
sambands þjóðkirkjunnar (ÆSKÞ).
Á hverju ári leggja unglingarnir
sitt af mörkum til góðra verkefna.
Á undanförnum árum hafa þau
safnað fé til að leysa þrælabörn
frá Indlandi úr ánauð og til þess
að hjálpa japönskum jafnöldrum
sínum eftir jarðskjálfta þar í landi.
Landsmót gefur þeim einnig til-
finningu fyrir því að þau séu hluti
af mun stærra samhengi en söfn-
uðinum heima á Vopnafirði, Digra-
nesi, Hvammstanga, Grafarvogi.
Þau finna sig sem hluta af lifandi
þjóðkirkju sem starfar um allt land.
Þau kynnast hvert öðru, læra hvert
af öðru og stilla saman strengi til
góðra verka.
Megi Guð gefa að mótið fari
vel fram og okkur takist saman
að breyta heiminum, vera hendur
Guðs til góðra verka.
Sex hundruð unglingar
sem breyta heiminum
Í ályktunartillögu sem ég hef lagt fram á Alþingi er skotið á loft
þeirri hugmynd að fólki í vanda
vegna húsnæðisskulda gefist kost-
ur á að gera hlé á greiðslu iðgjalda
í lífeyrissjóð í fimm ár en greiði
þess í stað inn á höfuðstól húsnæð-
isskulda. Að tillögunni samþykktri
yrðu kannaðir kostir og gallar við
þetta fyrir skuldugar fjölskyldur,
lífeyrissjóði, ríkissjóð og aðrar
fjármálastofnanir. Því á að vera
lokið fyrir 1. mars í vor.
Margt gott hefur verið unnið við
að létta skuldavanda heimilanna
eftir hrun, en þrátt fyrir það er
vandinn enn útbreiddur, einkum
hjá þeim sem hafa verðtryggð lán
frá ákveðnu tímabili fyrir hrun
– og margt það fólk myndar eðli
málsins samkvæmt uppistöðuna í
kynslóð sem nú er á milli þrítugs
og fertugs. Við hljótum í samein-
ingu að leita allra leiða til að létta
skuldavandann eftir þær einstæðu
hörmungar sem ég leyfði mér í
greinargerð með þingmálinu að
kalla „mesta áfall Íslands sögunnar
af mannavöldum síðan á Sturlunga-
öld“.
Hugmyndin er sú að með þessu
gefist skuldugu fólki nánast kostur
á að taka lán hjá sjálfu sér. Menn
fengju fé núna til skuldagreiðslna
gegn því að missa hluta lífeyris-
réttar síðar á ævinni. Hér er þess
vegna ekki verið að búa til peninga
úr engu, sem er því miður raunin
um ýmsar rakettur í þessum efnum
síðustu misserin, eða þá að afskrifa
skuldir þannig að þær borgi ein-
hver annar en skuldarinn.
Við þetta kynni skuldabyrðin að
léttast verulega hjá ýmsum hópum
þar sem höfuðstóll skuldanna
minnkaði mánaðarlega sem nemur
12% af launatekjum mínus skattur.
En nákvæma útreikninga vantar
vissulega, til þess er könnunin.
Gert er ráð fyrir að takmarka
heimild af þessu tagi við all erfiða
skuldastöðu, og reikna með að
greiðslan bætist við fastagreiðslur
af lánunum, sem ættu fljótlega að
léttast af þessum sökum.
Það er rétt að taka rækilega
fram að ég styð grundvallarþætti
í lífeyrissjóðakerfinu og tel – hvað
sem líður göllum þess og skavönk-
um – að samningarnir um það árið
1969 hafi verið happaverk. Líf-
eyrissjóðaskipan okkar er eitt af
jákvæðustu einkennum samfélags-
gerðarinnar, annars vegar út af
samtryggingarprinsippinu – að
menn borgi saman í sjóð og sá njóti
sem mest þarf á að halda, og svo
vegna sjóðsöfnunarinnar umfram
gegnumstreymiskerfið sem við-
gengst víða í grann löndunum og
veldur nú miklum vandræðum
við breytta aldurssamsetningu
þjóðanna. Hér er því ekki verið
að leggja til neins konar grund-
vallarbreytingar á kerfinu heldur
tímabundið bjargráð til að leysa úr
miklum og óvæntum vanda – sem
við verðum að horfast í augu við.
Ný leið í skuldavanda
Hjálparstarf
Guðrún
Karlsdóttir
prestur í
Grafarvogskirkju
Fjármál
Mörður
Árnason
alþingismaður