Fréttablaðið - 27.11.2012, Blaðsíða 18

27. nóvember 2012 ÞRIÐJUDAGUR| SKOÐUN | 18
Þessi grein er skrifuð með
það að markmiði að vekja
almenning og stjórnvöld
til umhugsunar um mikil-
vægi hjóna- og fjölskyldu-
meðferðar. Í gegnum
tíðina hefur þessi fagþjón-
usta ýmist verið kennd við
ráðgjöf eða meðferð. Eins
og nafnið gefur til kynna
þá snýst hjóna- og fjöl-
skyldumeðferð um að fólk
leitar til meðferðaraðila
til að ráða bót á sínum
vandamálum sem tengjast par-
sambandi eða fjölskyldutengslum.
Mismunandi þekking
Á Íslandi hefur fagfólk
sem veitir hjóna- og fjöl-
skyldumeðferð mismun-
andi faglega þekkingu og
reynslu. Það stafar af því
að nám í fjölskyldumeð-
ferð er oftast þverfaglegt
framhaldsnám. Einnig
hefur það áhrif að þeir
sem veita hjóna- og fjöl-
skyldumeðferð hafa ekki
löggilt starfsheiti eins og
til dæmis sálfræðingar
og félagsráðgjafar. Þetta leiðir af
sér að fagfólk á þessu sviði titlar
sig margs konar starfsheitum.
Dæmi um starfsheiti þeirra sem
veita hjóna- og fjölskyldumeð-
ferð eru fjölskyldufræðingur,
fjölskyldumeðferðarfræðingur,
fjölskylduþerapisti, hjónabands-
ráðgjafi og fjölskylduráðgjafi.
Þess má geta að síðan 2009
hefur hérlendis verið í boði nám
á meistarastigi í fjölskyldumeð-
ferð. Tilkoma þessa náms hefur
nú þegar haft jákvæð áhrif og
aukið faglega þekkingu á sviði
hjóna- og fjölskyldumeðferðar á
Íslandi. Það er góð regla þegar
pantaður er tími í hjóna- eða fjöl-
skyldumeðferð að spyrja viðkom-
andi fagmann hvaða menntun
hann hefur.
Hluti af opinberri þjónustu
Þjónusta sjálfstætt starfandi
fagfólks, eins og til dæmis sál-
fræðinga, félagsráðgjafa og fjöl-
skylduráðgjafa, er ekki niður-
greidd af sjúkratryggingum
Íslands eins og sum önnur heil-
brigðisþjónusta. Það er umhugs-
unarvert að þjónustu sem
beinist að sálarlífi fólks, fjöl-
skyldutengslum og hjóna- eða
parsambandi sé ekki gert jafn
hátt undir höfði í íslenska heil-
brigðiskerfinu og annarri heil-
brigðisþjónustu. Þó er hægt að
benda á að flest stéttarfélög
styrkja sína félagsmenn sem
kjósa að fara í hjóna- eða fjöl-
skyldumeðferð. Þessi þjónusta
er sums staðar veitt í sérhæfðum
meðferðarúrræðum innan heil-
brigðiskerfisins, barnaverndar-
og félagsþjónustu sveitarfélaga.
Hið opinbera getur hér gert betur
með því að auka vægi hjóna- og
fjölskyldumeðferðar frá því sem
nú er. Nýleg umræða um mikla
bið eftir geðheilbrigðisþjónustu
kemur hér við sögu. Ef hjóna-
og fjölskyldumeðferð yrði gert
hærra undir höfði þá myndi það
líklega leiða til þess að bið og
álag á geðheilbrigðisþjónustu
landsins myndi minnka.
Ekkert tiltökumál
Víða úti í hinum stóra heimi þykir
það ekkert tiltökumál að fara í
meðferð við hinum ýmsu vanda-
málum sem tengjast hjónabandi
eða fjölskyldutengslum. Á Íslandi
er það enn þá þannig að mörgum
finnst það vera þung spor að stíga
að panta sér tíma í viðtalsmeð-
ferð og finnst sumum það jafnvel
vera skammarlegt að einhverju
leyti. Þetta þarf ekki að vera
svona. Með aukinni umræðu um
mikilvægi þess að fólk leiti sér
hjálpar þegar eitthvað bjátar á
er hægt að eyða fordómum. Þeir
sem fara í hjóna- eða fjölskyldu-
meðferð eiga að vera stoltir af
því að hafa stigið það skref að
leita faglegrar aðstoðar fyrir sig
og sína, það er oft ansi mikið í
húfi þegar fjölskyldan er annars
vegar.
Hefur þú eða maki þinn ein-
hvern tímann hugleitt það að
leita aðstoðar hjá fagfólki vegna
sambúðarerfiðleika? Er kyn-
lífið í lagi? Er unglingurinn þinn
að gera þig gráhærða/an fyrir
aldur fram? Þekkir þú einhvern
sem hefur ekki talað við nákom-
inn fjölskyldumeðlim í langan
tíma? Finnst þér þú ekki fá
nógu mikinn stuðning frá þeim
sem næst þér standa? Líður þér
stundum illa án þess að gera þér
fyllilega grein fyrir því hvað
veldur vanlíðaninni? Þetta eru
aðeins örfáar spurningar til að
fá þá sem þessa grein lesa til að
hugsa um hvort þeir hafi ein-
hvern tíma haft þörf fyrir hjóna-
eða fjölskyldumeðferð. Algengur
misskilningur er að fjölskyldu-
meðferð gangi út á að öll fjöl-
skyldan fari í viðtalsmeðferð en
það þarf ekki endilega að vera
svo. Stundum er nóg fyrir suma
fjölskyldumeðlimi að koma í einn
viðtalstíma á meðan aðrir í fjöl-
skyldunni þurfa að koma oftar til
að vinna í sínum málum.
Lokaorð
Þessi grein er langt því frá að
vera tæmandi umfjöllun um
hjóna- og fjölskyldumeðferð.
Vonandi fær hún stjórnvöld til að
hugleiða þann kost að niðurgreiða
þjónustu þeirra fagaðila sem
veita hjóna- og fjölskyldumeð-
ferð. Einnig er tilgangurinn með
þessari grein að fá þig, lesandi
góður, til að staldra við og hug-
leiða hvort þú eða einhver þér
nákominn gæti haft þörf fyrir
þessa fagþjónustu. Ef svo er þá
er þessi grein ekki síst hvatn-
ing til þín um að gera eitthvað í
málunum áður en það verður of
seint. Það að tala við óháðan með-
ferðaraðila um sín mál getur haft
jákvæð áhrif og kannski orðið til
þess að þú, kæri lesandi, sjáir
fleiri möguleika í stöðunni en þú
sérð núna.
F
A
B
R
IK
A
N
OSTAVEISLA FRÁ MS
Gullostur
Hvítmygluostur. Hvítmyglan er einnig
inni í ostinum. Áhugaverður ostur
með mildu bragði sem gott er að
njóta í lok góðrar máltíðar. Þessi
ostur er einn af flaggskipunum í
ostafjölskylduni frá MS.
Heilbakaður Gullostur
með timjan og hvítlauk
Vefjið smjörpappír utan um ostinn, pikkið átta göt ofan í
ostinn og stingið ögn af timjan ásamt þunnum sneiðum
af hvítlauk ofan í götin. Dreypið örlítilli ólífuolíu yfir.
Pakkið ostinum aftur inn í bréfið sem var utan um hann
og bakið hann í 30 mínútur við 160°C. Berið ostinn
fram með grilluðu hvítlauksbrauði.
Osta er hægt að bera fram með ýmsum hætti, það
má t.d. borða Gullostinn með góðu ávaxtamauki, eða
með hnetum og hella síðan góðu hunangi yfir eða setja
í hann fyllingu úr þurrkuðum ávöxtum s.s. apríkósum
og fíkjum og skreyta hann að ofan með þurrkuðum
trönuberjum og hlynsírópi. Búa til litlar og fallegar
ostasamlokur eða ostasnittur.
Kynntu þér fleiri góðar hugmyndir og
uppskriftir á heimasíðunni: www.ostur.is
Ostabakki
- antipasti
Grillaðar paprikur, sól- eða ofn-
þurrkaðir tómatar, grillað eggaldin,
hráskinka og þurrkaðar pylsur.
Gullostur, gráðaostur með ferskri
peru, blár Kastali.
Steyptur villisveppaostur skorinn
út í litla hringi. Maribóostur með
kúmeni. Kryddað apríkósumauk.
Baguette-brauð.
Uppskriftina að kryddaða apríkósu-
maukinu má finna á vefnum www.ostur.is
Um mikilvægi hjóna- og fjölskyldumeðferðar
SAMFÉLAGSMÁL
Þorleifur Kr.
Níelsson
fj ölskyldu- og
félagsráðgjafi
➜ Víða úti í hinum stóra he-
imi þykir það ekkert tiltöku-
mál að fara í meðferð við
hinum ýmsu vandamálum
sem tengjast hjónabandi eða
fjölskyldutengslum.