Fréttablaðið - 14.12.2012, Qupperneq 12

14. desember 2012 FÖSTUDAGUR| FRÉTTIR | 12
Góa og Fjarðarkaup
kynna með stolti
www.jolagestir.is
Síðustu
forvöð að
tryggja sé
r
miða
Miðasala á Miði.is
og í síma 540 9800
15. desember
í Höllinni
PERSÓNUVERND Hagstofu Íslands
var ekki heimilt að reyna að fá
dóttur konu, sem lenti í úrtaki
fyrir tvær rannsóknir, og vinnu-
veitanda konunnar til að svara
spurningum þegar ekki náðist
samband við konuna, samkvæmt
ákvörðun Persónuverndar.
Kona sem kvartaði til Persónu-
verndar lenti í úrtaki fyrir tvær
kannanir Hagstofunnar. Annars
vegar var um að ræða vinnumark-
aðsrannsókn, en hins vegar rann-
sókn á tækjaeign og tölvunotkun.
Konan fékk bréf frá Hagstof-
unni en vildi ekki taka þátt í rann-
sóknunum og hunsaði því bréfin.
Í kjölfarið var ítrekað reynt að
ná í hana í síma. Að lokum var
dóttir hennar beðin um að svara í
hennar stað, auk þess sem hún var
beðin um að upplýsa um vinnu-
veitanda konunnar til að hægt
væri að afla svara hjá honum.
Persónuvernd telur að með þessu
hafi Hagstofan gengið lengra en
lög heimila til að afla persónuupp-
lýsinga. - bj
Persónuvernd segir Hagstofu Íslands hafa brotið lög með öflun upplýsinga:
Kröfðu dóttur svara í könnun
TÖLVUNOTKUN Þegar ekki náðist í
konu í úrtaki Hagstofunnar til að spyrja
hana um vinnutilhögun og tölvunotkun
var dóttir hennar beðin um að svara í
hennar stað. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
UMHVERFISMÁL Úrgangur sem lekið hefur í Ytri-
Rangá frá kjúklingasláturhúsi á Hellu er fyrst og
fremst sjónræn mengun en hefur ekki valdið skaða
í lífríkinu.
Ofangreint kemur fram í Drögum að stöðuskýrslu
fyrir vatnasvæði Íslands. Eins og kunnugt er hafa
veiðimenn við Ytri-Rangá einstaka sinnum orðið
varir við kjúklingaúrgang fljótandi í ánni. Lax-
á, leigutaki árinnar, er einmitt um þessar mundir
að krefjast milljóna króna í skaðabætur eftir eitt
óhappið sem varð í fyrrasumar. Fyrirtækið segist
hafa orðið af miklum tekjum vegna veiðimanna sem
þurft hafa frá að hverfa.
Í stöðuskýrslunni segir að mælingar í október síð-
astliðnum hafi sýnt litla saurkólígerlamengun við og
neðan við hreinsistöð í fráveitunni á Hellu. „Þessar
niðurstöður benda til að viðtakandinn, Ytri-Rangá,
sé ekki undir álagi vegna gerla og lífrænna efna úr
þéttbýlisfráveitu,“ segir í skýrslunni.
Áfram segir að tímabundið en umtalsvert álag
hafi orðið í Ytri-Rangá vegna mengunar af völdum
fitu og sláturúrgangs frá sláturhúsum þegar fitu-
gildrur yfirfylltust, einkum hjá kjúklingasláturhúsi
Reykjagarðs. „Nokkrum sinnum á síðustu árum
hefur slíkur úrgangur farið beint í ána út af þessu.“
Þá kemur fram að hreinsibúnaðurinn þarfnist
úrbóta. „Þetta eru fyrst og fremst mjög neikvæð
sýnileg áhrif sem skaðað geta ímynd þessarar vin-
sælu veiðiár,“ segir í stöðuskýrslunni sem gerð er af
Umhverfisstofnun. - gar
Lítil saurgerlamengun mælist í Ytri-Rangá frá þéttbýlisfráveitunni á Hellu:
Mengun skaðar aðallega ímynd
RANGÁRFLÚÐIR Ytri-Rangá er mikil lindará sem fráveitan á
Hellu mengar lítið en er óhöpp verða mislíkar veiðimönnum
að sjá úrgang fljótandi niður ána. FRÉTTABLAÐIÐ/GARÐAR
MANNRÉTTINDI Mannréttindadóm-
stóll Evrópu komst að þeirri niður-
stöðu að þýski bílasalinn Khaled el
Masri hefði þolað bæði pyntingar
og aðrar misþyrmingar af hálfu
bandarísku leyniþjónustunnar CIA
í Afganistan á árinu 2003.
El Masri segir að sér hafi verið
rænt í Makedóníu árið 2003. Þaðan
hafi hann verið fluttur með leynd
til Afganistans þar sem hann sætti
harkalegum yfirheyrslum mán-
uðum saman í fangelsi í útjaðri
höfuð borgarinnar Kabúl, skammt
frá alþjóðaflugvellinum þar í borg.
Fangelsið var á vegum bandarísku
leyniþjónustunnar og jafnan nefnt
„Saltgryfjan“.
Hann fullyrðir að Bandaríkja-
menn hafi á endanum áttað sig
á því að enginn fótur væri fyrir
grun þeirra um að hann tengdist
hryðjuverkastarfsemi á einhvern
hátt. Þá hafi hann verið fluttur
með leynd til Albaníu og látinn þar
laus einn síns liðs í fjallshlíð.
Mannréttindadómstóllinn segir
engan marktækan vafa leika á því
að frásögn hans sé sönn.
Mál el Masris er eitt af fjöl-
mörgum sem snúast um ólögleg
mannrán bandarísku leyniþjónust-
unnar, ólöglega leyniflutninga með
fórnarlömb slíkra mannrána og
pyntingar og misþyrmingar þeirra
í fangelsum leyniþjónustunnar, allt
í tengslum við baráttu Bandaríkja-
stjórnar gegn hryðjuverkum.
Þetta er fyrsti dómur Mann-
réttindadómstólsins í slíku máli,
en einungis var skoðaður hlutur
Makedóníustjórnar í afdrifum el
Masris. Samkvæmt úrskurðinum
ber Makedónía ábyrgð á misþyrm-
ingum sem el Masri sætti í Make-
dóníu og eftir að hann var fluttur
til Afganistans.
Makedóníustjórn segist fallast á
þessa niðurstöðu og hyggst greiða
el Masri bæturnar. Bandaríska
leyniþjónustan hefur neitað að tjá
sig um dóminn.
El Masri barðist árum saman
fyrir því að fá mál sitt tekið fyrir
hjá dómstólum í Bandaríkjun-
um og í Evrópuríkjum. Árið 2010
var el Masri dæmdur í fangelsi
í Þýskalandi fyrir líkamsárás á
borgarstjórann í þýsku borginni
Ulm. Eftir það sleit hann allt sam-
band við fjölskyldu sína og lög-
menn.
„Ég vona að þetta gefi honum
örlítið meiri trú aftur á það að
jafnvel lítill maður sem flæk-
ist inn í glæpi stórra ríkja geti
átt möguleika á að njóta réttinda
sinna,“ segir Manfred Gnjidic, lög-
maður Masris. gudsteinn@frettabladid.is
Fær bætur fyrir
pyntingar í Kabúl
Þýskum leigubílstjóra var rænt í Makedóníu árið 2003, hann fluttur til Afganistans
með leynd og pyntaður þar í fangelsi bandarísku leyniþjónustunnar. Mannréttinda-
dómstóll Evrópu hefur nú dæmt Makedóníustjórn til að greiða honum skaðabætur.
KHALED EL MASRI Hann barðist árum saman fyrir því að mál hans yrði tekið fyrir
hjá dómstólum í Bandaríkjunum og Evrópuríkjum. NORDICPHOTOS/AFP
ÞRÓUNARSAMVINNA Fimm
íslenskir sérfræðingar starfa nú í
Mið-Austurlöndum hjá stofnunum
Sameinuðu þjóðanna sem veita
Palestínumönnum aðstoð.
Meðal þeirra verkefna sem
unnið er að er aðstoð vegna við-
búnaðar vegna jarðskjálfta. Þá
er hjúkrunarfræðingur við störf
á Gasasvæðinu með UNICEF og
þrír Íslendingar hafa starfað á
skrifstofum Flóttamannahjálp-
arinnar fyrir Palestínumenn; í
Amman, Beirút og Jerúsalem. - þj
Íslenskir sérfræðingar:
Fimm aðstoða
vegna Palestínu
EVRÓPUSAMBANDIÐ Innflytjend-
ur í Evrópusambandsríkjunum 27
sendu rúma 39 milljarða evra til
föðurlands síns í fyrra. Það eru
rúmlega 6.300 milljarðar íslenskra
króna, og er tveimur prósentum
meira en í fyrra.
Stærstur hluti þessarar upp-
hæðar, eða 28,5 milljarðar evra, er
sendur úr Evrópusambandsríki til
ríkja sem eru utan sambandsins.
Fjórðungur peninganna er sendur
frá Frakklandi. Nærri 20% eru
send frá bæði Ítalíu og Spáni. - þeb
Háar upphæðir heim:
Senda milljarða
úr ESB-ríkjum