Fréttatíminn - 31.08.2012, Blaðsíða 78

Í fyrra fékk Borgarleikhúsið sex ungskáld til að skrifa stutt verk og í apríl verða
þrjú þeirra frumsýnd saman. Kristín Eysteinsdóttir leikstýrir en verkin þrjú eru
sýnd í einni sýningu. Yngsti höfundurinn er fæddur 1987, Tyrfingur Tyrfingsson,
en hann skrifar verk um son drykkfelldrar húsmóður sem er á leið í kynskiptiað-
gerð. Hinir tveir höfundarnir, Kristín Eiríksdóttir og Salka Guðmundsdóttir,
eru fæddir árið 1981 og því varla nein ungskáld. Kristín skrifar um bekkpressur,
skoðanakannanir og ráðleysi, samkvæmt upplýsingum frá Borgarleikhúsinu, en
Salka heldur sig við Facebook og allt sem því fylgir.
Kolbrún Halldórsdóttir segir sláandi
hversu lítið hafi breyst í átt til jafn-
réttis innan leikhúsanna.
 Leikhús karLar skrifa fLest verkin og fá stærstu ruLLurnar
Karlar enn í aðalhlutverki í leikhúsunum
Karlar eru í aðalhlutverki í sjö nýjum
frumsýningum Þjóðleikhússins og
Borgarleikhússins í vetur en konur
halda aðeins uppi þrem sýningum.
Samkvæmt hausatalningu upp úr
nýjum bæklingum leikhúsanna virð-
ist jafnt kynjahlutfall í sex sýningum.
Stóru tíðindin eru hinsvegar þau að af
þessum sextán sýningum skrifa kon-
ur aðeins þrjár, allar í Þjóðleikhúsinu,
því Borgarleikhúsið býður ekki upp á
sýningu eftir konu í vetur.
„Þetta hefur verið svona síðan ég
byrjaði í leiklist,“ segir Kolbrún Hall-
dórsdóttir leikstjóri sem lengi hefur
talað fyrir auknum hlut kvenna í sam-
félaginu. „Í gegnum áratugina hefur
meðvitundin vissulega aukist en
það er sárgrætilegt hversu illa hefur
gengið að koma hugmyndafræðinni í
framkvæmd.“
Borgarleikhúsið stendur sig betur
en Þjóðleikhúsið hvað varðar kynja-
hlutfall aðalhlutverka. Þar er boðið
upp á tvö verk með konum í aðalhlut-
verki, tvö verk með körlum og þrjár
með jöfnu kynjahlufalli. Í Þjóðleik-
húsinu er fimm verkanna haldið uppi
af karlkynsleikurum, þrjú eru með
jafnt kynjahlutfall og aðeins eitt verk
býður upp á aðalleikkonu.
„Á niðurskurðartímum er skiljan-
legt að leikhúsin sigli lygnan sjó og
taki ekki áhættu. En það er samt
miklu áhugaverðara að beita upp í
vindinn, ekki síst þegar á móti blæs,“
segir Viðar Eggertsson, leikhússtjóri
Útvarpsleikhússins, en hann bendir
jafnframt á að þetta muni breytast um
leið og við sameinumst um að vera
áræðin.
Góðu fréttirnar, að mati Kolbrúnar,
eru að í Þjóðleikhúsinu er fimm af níu
sýningum leikstýrt af konum. Þannig
hefur það ekki verið en í Borgarleik-
húsinu fékk aðeins ein kona
vinnu við að leikstýra stóru
nýju frumsýningum þeirra allir
hinir leikstjórarnir eru karlar.
„Kannski má greina upp-
gjöf hjá okkur konunum sem
höfum látið okkur þessi mál
varða innan íslensks leikhúss,“
segir Kolbrún því það virðist
vera sama hvað sé ákveðið,
hversu hvöss manifesto séu
skrifuð eða hvaða reglur
séu settar, „við virðumst
ekki komast upp úr
þessum hjólförum.“
Mikael
Torfason
mikaeltorfason@
frettatiminn.is
 LeikList hugur í LeikhúsfóLki við upphaf Leikhúsársins
Grátur og græðandi grín
Leikhúsárið er að hefjast og Fréttatíminn setti sig í samband við stóru atvinnuleikhúsin tvö;
Þjóðleikhúsið og Borgarleikhúsið, forvitnaðist og komst meðal annars að því að mikill hugur
er í mönnum sem ætla að bregða samfélagspeglinum hátt á loft: Á fjölunum verður stungið á
kýlum, gestum skemmt og allt þar á milli. Allur tilfinningaskalinn skannaður.
L ofum við skemmtilegum leikhús-vetri?“ Magnúsi Geir Þórðarsyni, leikhússtjóra Borgarleikhússins,
finnst þetta einfeldningsleg spurning því
hann hlær við henni: „Jájájá.“
Of langt mál væri að telja upp allar þær
sýningar sem verða á þremur sviðum
Borgarleikhússins en í vetur verða þar 26
verk á fjölunum, sex frá síðasta leikári.
Stungið á kýlum og græðandi verk
„Þar af 18 íslensk verk. Við erum afskap-
lega stolt af því,“ segir Magnús. Hann
segir að áfram verði haldið á sömu línu og
verið hefur undanfarin ár, enda aðsóknin
verið góð. „Við erum með afar fjölbreytt
úrval þar sem við erum að spila á allan
tilfinningaskalann. Erum með eitthvað
fyrir alla. En, kappkostum að vera ekki að
reyna að láta allt vera fyrir alla heldur taka
á hlutunum með afgerandi hætti. Þannig
að við séum með annað hvort heitt eða
kalt frekar en volgt; sterkir litir fremur en
gráir tónar.“
Magnús segir jafnframt að kappkost-
að verði að eiga samtal við samfélagið.
„Stinga á kýlum og hreyfa við hlutum, við
verðum áfram í því en leggjum áherslu á,
því við teljum samfélagið þurfa á því að
halda, að vera með græðandi og uppbyggi-
leg verk.“ Sem dæmi um samfélagsspegil-
inn nefnir Magnús sem dæmi þá miklu
aðsókn sem fylgdi því þegar leikarar húss-
ins lásu upp úr Rannsóknarskýrslunni.
„Þúsundir manna komu á örfáum dögum.
Svo verðum við einnig með sýningar sem
kjörið er fyrir alla fjölskylduna að koma
saman á, og þá ekki barnasýningar, svo
sem Mýs og menn og Mary Poppins.“
Egner aðalmaðurinn
Hjá Þjóðleikhúsinu varð fyrir svörum
Sigurlaug Þorsteinsdóttir, markaðsstjóri
leikhússins. Ekki er síður hugur í mann-
skapnum þar en í upphafi vikunnar setti
Tinna Gunnlaugsdóttir leikárið formlega
með innblásinni ræðu. Boðaði spenn-
andi og fjölbreytta dagskrá á nýju leikári,
sem höfða á til allra leikhúsunnenda og
rakti dagskrá sem verður á Stóra svið-
inu, Kúlunni, Kassanum og í Leikhús-
kjallaranum. Meðal verkefna er Mac-
beth Shakespears í leikstjórn Benedict
Andrews, Englar alheimsins eftir Einar
Má verður tekið til kostanna svo fátt eitt
sé nefnt. Lesendur Fréttatímans eru ein-
dregið hvattir til að kynna sér dagskrá
leikhúsanna, sem aðgengileg er á netinu
og vissulega spennandi. Sigurlaug segir
leikárið í Þjóðleikhúsinu einkennast
af því að sjálfur Thorbjörn Egner hefði
orðið hundrað ára á þessu leikári. Egner
nýtur vissulega vinsælda á Norður-
löndunum en sennilega hvergi sem hér
á Íslandi en fyrir áramót verða Dýrin í
Hálsaskógi sett upp, eftir áramót eru það
svo Karíus og Baktus. „Egner er alveg
súpervinsæll hér. Lilli klifurmús er alveg
einstakur og á sinn þátt í að leggja grunn
að almennum leikhúsáhuga landsmanna.
Athyglisvert að ytra er það oftast kona
sem fer með hlutverk Lilla en hér er það
alltaf karl. Þetta er 5. uppfærsla Þjóðleik-
hússins á „Dýrunum“; heimsfrumsýning
var 1962, svo 1977, þá 1992 og svo 2003.
Og yfir þrjú hundruð þúsund áhorfendur
þegar allt er talið. Egner var viðstaddur
fyrstu frumsýninguna og teiknaði þá alla
karakterana og við verðum með sýn-
ingu í tengslum við það. Sonur hans er
væntanlegur nú.“
Jakob Bjarnar Grétarsson
jakob@frettatiminn.is
Mýs og menn
er dæmi um
sýningu sem
Magnús Geir
segir upplagt
að fjölskyldan
fari öll saman
á. Ólafur Darri
Ólafsson og
Hilmar Guðjóns-
son fara með
hlutverk Lennie
og George.
Lilli klifur-
mús er
alveg ein-
stakur og
á sinn þátt
í að leggja
grunn að
almennum
leikhús-
áhuga
lands-
manna.
Ungskáld í Borgarleikhúsinu
TRYGGÐU ÞÉR SÆTI!
4 sýningar á 11.900 kr.
með leikhúskorti
Allar kvöldsýningar
hefjast kl. 19.30
Við sýnum tilfinningar
Hverfisgötu 19 551 1200 leikhusid.is midasala@leikhusid.is
Dýrin í Hálsaskógi (Stóra sviðið)
Mið 5/9 kl. 15:00 Fors. Sun 16/9 kl. 17:00 4.sýn Sun 14/10 kl. 14:00 11. sýn
Fim 6/9 kl. 16:00 Fors. Sun 23/9 kl. 14:00 5.sýn Sun 14/10 kl. 17:00 12.sýn
Fös 7/9 kl. 16:00 Aðalæf. Sun 23/9 kl. 17:00 6.sýn Sun 21/10 kl. 14:00 13.sýn
Lau 8/9 kl. 14:00 Frums Sun 30/9 kl. 14:00 7.sýn Sun 21/10 kl. 17:00 14.sýn
Lau 8/9 kl. 17:00 2.sýn Sun 7/10 kl. 14:00 9.sýn
Sun 16/9 kl. 14:00 3.sýn Sun 7/10 kl. 17:00 10.sýn
Frumsýning 8.september!
Afmælisveislan (Kassinn)
Fös 31/8 kl. 19:30 Fös 7/9 kl. 19:30 Sun 16/9 kl. 19:30
Lau 1/9 kl. 19:30 Fös 14/9 kl. 19:30 Fös 21/9 kl. 19:30
Fim 6/9 kl. 19:30 Lau 15/9 kl. 19:30 Lau 22/9 kl. 19:30
Þrenn Grímuverðlaun! Sýningum lýkur í september!
Með fulla vasa af grjóti (Stóra sviðið)
Lau 15/9 kl. 20:30 Frums Lau 22/9 kl. 20:30 5.sýn Fim 4/10 kl. 20:30 9.sýn
Fim 20/9 kl. 20:30 2.sýn Fim 27/9 kl. 20:30 6.sýn Fös 5/10 kl. 20:30 10.sýn
Fös 21/9 kl. 20:30 3.sýn Fös 28/9 kl. 20:30 7.sýn
Lau 22/9 kl. 17:00 4.sýn Sun 30/9 kl. 20:30 8.sýn
Ein vinsælasta sýning Þjóðleikhússins á síðari árum aftur á svið.
Miðasala | 568 8000 | borgarleikhus.is
Kröftugt og töfrandi leikár er hafið!
Gulleyjan – „Vel að verki staðið“ – JVJ, DV
Svar við bréfi Helgu (Nýja sviðið)
Fös 7/9 kl. 20:00 1.k Fös 14/9 kl. 20:00 3.k Fim 20/9 kl. 20:00 5.k
Lau 8/9 kl. 20:00 2.k Lau 15/9 kl. 20:00 4.k Fös 21/9 kl. 20:00 6.k
Byggt á metsölubók Bergsveins Birgissonar. Hrífandi saga um þrá og eftirsjá
Gulleyjan (Stóra sviðið)
Fös 14/9 kl. 19:00 frum Sun 16/9 kl. 16:00 3.k Sun 23/9 kl. 16:00
Lau 15/9 kl. 19:00 2.k Lau 22/9 kl. 19:00 4.k
Ævintýralegasta fjársjóðsleit allra tíma
Rautt (Litla sviðið)
Fös 21/9 kl. 20:00 frums Sun 23/9 kl. 20:00 3.k
Lau 22/9 kl. 20:00 2.k Mið 26/9 kl. 20:00 4.k
Margverðlaunað meistaraverk sem hreyfir við, spyr og afhjúpar
Á sama tíma að ári (Stóra sviðið)
Fös 28/9 kl. 20:00 frums Lau 6/10 kl. 19:00 3.k Sun 7/10 kl. 20:00 5.k
Lau 29/9 kl. 20:00 2.k Lau 6/10 kl. 22:00 4.k
Hjartnæmur og bráðfyndinn gamanleikur
66 menning Helgin 31. ágúst-2. september 2012