Prentarinn - 01.04.2002, Blaðsíða 31

Gagnabanki UNI um kjarasamninga
Ráðstefna á vegum UNI - Evrópa
um kjarasamninga var sett þann 10.
mars af formanni UNI - Evrópa, Tony
Dubbings, er bauð fulltrúa velkomna
og sagði að ekki hefðu fyrr jafnmargir
fulltrúar mætt og þetta segði sér að fé-
lögin hefðu mikinn áhuga á þessum
málum, það er kjarasamningum félaga
í Evrópu. Hér værum við samankomin
til að bera saman bækur okkar og
fræðast, fúndarefnið væri áhugavert
og aðkallandi. Þessi ráðstefna er því
mikilvægt skref í þeirri vinnu sem
framundan er.
Fyrsta erindið hélt Emmanuel Mer-
met frá ETUI (Evrópusamband verka-
lýðsfélaga). Hann ræddi og útskýrði
þróun kjarasamninga í Evrópu, hvað
bæri hæst í þeirri þróun og hvað bæri
að varast. Hann taldi að sjá mætti
greinilega samsvörun á þróun í hveiju
landi og að það væri kaupið sem setti
pressu á kjarasamninga i hverju landi.
I Þýskalandi væru að meðaltali
greiddar 27 evrur á tímann en í Portú-
gal 7 evrur. Þessu fylgdi mikil ólga í
þeim löndum er hafa lægra kaup, sem
ekki væri hægt að bregðast við.
Því væru það aðeins verkalýðsfé-
lögin sem gætu lagað þennan launa-
mun í kjarasamningum. Fram kom í
máli Emmanuels að ef við tækjum
kauphækkanir í hveiju landi og síðan
verðbólgutölur þá væri greinileg sam-
svörun á milli landa í því að það
skipti ekki máli hver kauphækkunin
væri, því verðbólgan væri alltaf hærri
en kauphækkunin. í öllum löndum
Evrópu væri ljóst að það skipti ekki
meginmáli hve kauphækkunin væri
há, það væri séð til þess að verðbólga
væri hærri.
I Þýskalandi hefði t.d. verið á árun-
um 2000-2001 5,5% kauphækkun en
verðbólga 10,2% sem þýddi að kaup-
máttarrýrnun varð 4,1%. í Noregi
varð kauphækkun á sama tíma 8%,
verðbólga 9,9% og rýmun því 1,9%.
Eina landið innan UNI sem er í plús
er Holland, þar varð 8% kauphækkun
en verðbólga 7,9% og því er þar 0,1%
aukning á kaupmætti.
Vegna veikinda John Gennard féll
niður untfjöllun um Strathclyde-
skýrsluna sem er samantekt um kjara-
samninga, en í henni kemur einnig
ffam að það er sammerkt með öllum
löndum að kauphækkanir halda ekki í
við verðbólgu sem haldið er markvisst
ofan við kauphækkanir, 1-3% að jafn-
aði.
Bart Samyn frá málmiðnaðarmönn-
um í Belgíu hélt erindi um aðferðir og
ráð til að gera Evrópusamninga við
fjölþjóðafyrirtæki.
Það væri best gert með því að setja
upp gagnabanka á netinu um kjara-
samninga. Hann taldi það nauðsynlegt
að allir þeir er ynnu að gerð kjara-
samninga ætm greiðan aðgang að
kjarasamningum annarra félaga. Nú
væri verið að vinna að slíku neti hjá
málmiðnaðarmönnum sem héti Euc-
obag. Hann hvatti Uni - Evrópa til að
vinna að því að setja upp gagnabanka
fyrir grafísku félögin í Evrópu.
Anders Skattkjær frá Noregi
hélt erindi um símenntun í grafískum
iðnaði. Hann fór yfir söguna og rakti
þróunina sem sýndi að við hefðum
ávallt tekist á við tæknina með ágæt-
um árangri. Því mættum við ekki gef-
ast upp gagnvart nýrri tækni heldur
yrðum við að takast á við hana, meg-
inmálið væri þróunin í iðnaðinum og
hvemig við næðum til unga fólksins,
simenntun væri lykilorðið sem gæfi
okkur forskot. Við ættum ekki að láta
aðra ná yfirhöndinni í margmiðlun-
inni. f dag ynnu um 1,25 milljónir
manns í grafískum iðnaði í Evrópu og
staffæn prentun væri að taka við í æ
ríkari mæli af hefðbundinni prentun.
Þess vegna yrðum við að leggja
áherslu á menntun með meiri áherslu
á margmiðlun. Spurningin væri hvern-
ig samninga við hefðum heima fýrir,
hvaða þróun væri framundan, hvort
við hefðum gert áætlun um framtíð-
ina, hvert væri innihald kjarasamn-
inga.
Þjóðverjar sögðu að hjá þeim
væri nánast ekkert kennt í nýrri tækni,
það er enn verið að kenna gamla
tækni, en í dag verðum við að leggja
áherslu á stafræna prentun og marg-
miðlun. Nú eru 11 þúsund að læra í
klassískunt iðnaði, ekkert er verið að
hugsa um framtíðina. Það sem á að
gera er að veðja á framtíðina, þ.e.
margmiðlun og stafræna prentun ef
okkur á ekki að daga uppi. Við verð-
um að taka margmiðlun fostum tökum
og ná yfirráðum á þeim markaði með
því að vera þau félög er bjóða upp á
bestu menntunina.
Englendingar vörpuðu fram
spurningunni: Hver á að borga fyrir
þjálfunina? Þarna vantar okkur samn-
inga, eru það félögin, vinnuveitendur
eða yfirvöld? Ef við erum of varkár
verða það vinnuveitendur sem ráða
allri símennmn og velja þá er geta sótt
sér aukna menntun og kunnáttu.
Svíar líta þannig á að menntun
sé ávísun á ffamtíðina. Því er nauð-
synlegt að ná samningum um að eiga
rétt á menntun í vinnutíma, nauðsyn-
legt er að greitt sé fyrir þann tíma er
fer í menntun. Þá er einnig nauðsyn-
legt að mennta okkar eigin starfsmenn
og stjórnarmenn til að þeir séu færir
um að upplýsa félagsmenn.
Anders taldi að við hefðum eftirlát-
ið vinnuveitendum það hverjir fá að
fara í eftirmenntun og yfir 50% starfs-
manna fá enga möguleika á eftir-
menntun. Við hefðum skyldum að
gegna gagnvart okkar fólki til endur-
menntunar. Við þurfum endurmenntun
sem er ekki undir valdi atvinnurek-
enda. Við megum heldur ekki gleyma
þeim sem eldri eru, því svo virðist
sem vinnuveitendur vilji bara ungt
fólk og þeir eldri fá ekki nauðsynlega
endurmenntun, þessi aldurshópur hef-
ur gengið í gegnum miklar breytingar
og er nú kannski orðinn þreyttur.
Þarna höfum við miklar skyldur.
Ritari UNI - Evrópa sagði að við
hefðum haldið ráðstefnur um kjara-
samninga 1999 og 2000 en því miður
féll síðasta ár niður. Hann ræddi um
nauðsyn þess að koma upp netverki
um kjarasamninga. Þar yrðu allir
kjarasamningar aðgengilegir í einni
meginstöð sem upplýsingaveita. Verk-
ið yrði unnið á næstu tveim árum, við
yrðum að reyna þessa nýju leið, koma
okkur úr pappír yfir á þennan nýja
miðil, netið. Svíar og nokkrir aðrir
vildu fara varlega inn á þessa nýju
braut.
Miklar umræður urðu urn yfirvinnu
en víða eru miklir erfiðleikar vegna of
mikillar yfirvinnu, langt yfir þau við-
miðunarmörk sem EU-samningar
segja til um, það er 48 tímar á viku. í
Finnlandi er þak á yfirvinnu 250 tím-
ar á ári og með samkomulagi er hægt
að bæta við 80 tímum en í Þýskalandi
eru unnir að meðaltali 5-6 tímar á
viku í aukavinnu, það eru um 100 árs-
verk. Það ætti að greiða að minnsta
kosti 150% á yfirvinnu því þá yrði
það hagkvæmara fyrir fyrirtækin að
vera með vaktavinnu, en við gætum
ekki myndað ný störf án þess að tak-
marka aukavinnu.
Ekki voru allir sáttir við að setja
aukavinnuþak m.a. vegna þess hve
margir (konur) væru i hlutavinnu, t.d.
í 50% starfi kemur aukavinna eftir 24
tíma.
A lokadegi ráðstefnunnar var lagt
fram álit fundarins, sem stjórnin lagði
til að við myndum vinna að fram að
næstu ráðstefnu.
Sœmundur Árnason
Viðmiðunarreglur fyrir sameiginlegt takmark í kjarasamningum,
samþykktar á ráðstefnu um sameiginlega kjarasamninga í Róm
12. mars 2002.
1. Ákvæði upplýsinga.
a) Uppfæra reglulega yfirlit á sameiginlegum kjarasamningum.
b) Senda skýrslur og ályktanir af kjarasamningum til UNI - Europa.
c) Mat á niðurstöðum kjarasamninga.
d) Samfelld vöktun (umsjónaraðili).
e) Allir aðilar skyldugir til að taka þátt í árlegum ráðstefnum um kjarasamn-
inga.
2. Félagsleg umræða.
ÖIl félög eru skyldug til að setja þrýsting á vinnuveitendur til að taka þátt í fé-
lagslegri umræðu vegna kjarasamninga.
3. Kjarasamningar á alþjóðagrundvelli.
Styðja alþjóðasainninga á grundvelli kjarasamninga.
4. Viðmiðunarreglur og kröfur í samningum.
Launahækkanir skuli að minnsta kosti vera jafnar verðbólgu.
5. Vinnutími.
a) Vinnutími fari ekki yfir 1750 tíma á ári.
b) Greidd yfirvinna fari ekki yfir 100 tíma á ári.
6. Aukin verkleg kennsla.
a) Tenging við verklega kennslu - ffamfarir í hæfhi tengist við launahækkanir.
b) Stefnum á endurmenntunarstoíhanir.
c) Vinnuveitendur verði skuldbundnir til þátttöku í endurmenntun.
d) Einstaklingsbundinn réttur hvers starfsmanns til endurmenntunar.
e) Full þátttaka félagsins í endurmenntun.
f) Endurmenntun sé ókeypis fyrir félagsmenn (nema ákvæði sé um annað i
kjarasamningum).
g) Endurmenntun sé í vinnutíma (nema annað sé tekið ffam í kjarasamningum).
h) Stofna endurmenntunamefndir í fyrirtækjum.
7. Hvaða árangur er af því að hafa námskeið ókeypis?
Eða er kostnaður árangursríkur?
a) Endurmenntun.
b) Jafnrétti til náms, óháð kyni og litarhætti.
c) Heilsa/öryggi/vinnuumhverfi.
8. Fjölþjóðafyrirtæki
a) UNI verður beðið að sjá um samræmingu á alþjóðafyrirtækjum.
b) Félagslegur réttur starfsmanna í fjölþjóðafyrirtækjum.
PRENTARINN
31