Tölvumál - 01.12.1999, Blaðsíða 20
Internetið sem miðill
Sérsniðið efni/Val
Push/Ýta
Pull/Tog
Tæknin býður líka
upp á að greina og
flokka fyrirspurnir
þannig að þær rati
á réttan aðila og
landfræðileg stað-
setning skiptir engu
máli
bandi hver við annan og taka þátt í þeim
málefnum sem þeir hafa áhuga á og styðja
við og Netið bíður upp á þennan mögu-
leika. Það er þessi staðreynd sem meðal
annars gerir það að verkum að Netið verð-
ur sölumiðill framtíðarinnar. Það efni sem
boðið er upp á og þörf einstaklingsins til
samskipta á Netinu mun í sívaxandi mæli
verða drifkraftur viðskipta fyrirtækja við
neytendur.
Framþróun í samfélaginu og vilji
mannsins til samskipta tvinnast saman.
Fyrir þúsund árum gengu Islendingar til
Rómar til að skrifta og fá svör við sínum
spurningum. Seinna færðist þessi þjónusta
nær fólkinu þegar kirkjan kom til þess. A
þessari öld varð hægt að hlusta og síðan
sjá páfann í Róm með tilkomu nýrra
miðla. Nú er mögulegt með Netinu að
komast í samband við leiðbeinendur
heiman úr stofu hvenær sólahringsins sem
er.
Það er öruggt að t.d. trúfélög sem og
aðrir ráðgjafar munu nota Netið til að
beina mönnum á rétta eða ranga braut.
Tæknin býður líka upp á að greina og
flokka fyrirspumir þannig að þær rati á
réttan aðila og landfræðileg staðsetning
skiptir engu máli. Það getur eins verið
andlegur leiðtogi í Suður Afríku eða Fil-
ippseyjum sem svarar fyrirspurn þinni
heima úr stofu um t.d. kynþáttafordóma
og skoðanir kirkjunnar. Hægt er að hafa
þessi samskipti hvort heldur sem er
tveggja manna tal eða þannig að þriðji að-
ili geti fylgst með og/eða haft afskipti til
að tryggja áreiðanleika eftir aðstæðum.
Fyrir nokkrum árum var í tísku að tala
um sækni/ýtni (e; push and pull) tækni í
tengslum við Netið. Oft var þetta fyrirbæri
sýnt sem samfelldur láréttur ás þar sem
annar endinn (vinstri) táknaði tækni/efni
sem var ýtt að notendunum en hinn endinn
(hægri) tækni/efni þar sem notandinn leit-
aði og hafði eitthvert val. Fjölmiðlum var
síðan raðað á þennan ás. Röðin gæti verið
frá vinstri til hægri: sjónvarp, hefðbundið
útvarp, tímarit, dagblöð, o.s.frv. en lengst
til hægri Netið. Þessi röð sem á að sýna
virkni notandans er að sjálfsögðu huglæg.
„Push“ tækni er ekki hátt skrifuð í dag
og það er betur skiljanlegt ef við bætum
við öðrum lóðréttum ás sem stendur fyrir
hversu sérsniðið/sérstakt efnið er og valið
mikið — minnst neðst og mest efst. Neðst
til vinstri er sjónvarp þar sem allir fá sömu
meðferðina en sem við færum okkur til
hægri í átt að Netinu færumst við upp og í
átt að sérsniðnu efni og meira vali. í raun
vilja notendur hvoru tveggja í senn gagn-
virkni/val og sérsniðið efni. Það er því
beinlínis rangt að reyna að fara svo til lá-
rétt eftir ásnum til hægri og ýta efni á Net-
inu. Þróun notandanna sem hóps hvað
varðar kröfur er frá því að vera hugsana-
lausir sjónvarpsfíklar í horninu neðst til
vinstri í að verða mjög kröfuharður þátt-
takendur efst til hægri. Virkur þátttakandi
20
Tölvumál