Nýjar kvöldvökur - 01.01.1920, Síða 21
GARMAN & WORSE.
15
nýju lífi í verslunina, sem var að liðast í sund-
ur> og fyrir dugnað Marteins Garnians varð
hún eitt af stærstu verslunarfyrirtækjunum á
öllu Vesturlandi.
En fiegar gamli Worse dó, og sonur hans
tók við verslunarstörfunum, þá kom það brátt
í Ijós, að Marteinn Garman og yngri Worse
gátu ekki unnið saman. »Með vinsamlegu sam-
komulagi*, gekk Worse þá úr bandalaginu, og
tók með sjer talsverða fjármuni, en Garman
hjelt ættaróðalinu, Sandgerði, og versiuninni,
með óbreyttu nafni. Hin miklu auðæfi Gar-
mans voru aðallega frá þessum límum, en
Worse tapaði öllum eigum sínum á skömmum
tíma, og dó gjaldþrota. Menn voru eitthvað
að stinga saman nefjum um það, að Worse
hefði farið nokkuð skyndilega úr bandalaginu,
rjett þegar góðærið var að byrja; en hamingj-
an var nú einusinni með Garman.
Annais var útlit fyrir, að ekkja Worse og
sonur þeirra, sem höfðu sett verslun á stofn í
kaupstaðnum, ætluðu að rjetta við aftur, eink-
um upp á síðkastið. En hvernig svo sem á
því stóð, að Garman & Worse skildu, þá gat
enginn ásakað Martein W. Garman um neina
sjerdrægni í viðskiftum. Og sonur hans —
Krjstján Friðrik — fetaði nákvæmlega í fótspor
föður síns, og miðaði allar athafnir sínar við
það, hvað faðir hans mundi hafa gert í hans
sporum.
Svona ukust efnin smátt og smátt, og alt
gekk sinn vana gang, svo reglubundið og til-
hreytingalaust, þangað til yngri konsúllinn fór
að eldast, og eldri sonur hans, Marteinn, kom
heim úr siglingunni og tók til starfa við versl-
unina. En upp frá því rak hver breytingin
aðra.
Þessi nýi verslunareigandi var ávalt kallaður
stórkaupmaðurinn; hann var fullur af allskonar
nýjum hugmyndum, sem hann hafði drukkið í
sig erlendis. Nú átti að senda um alt kaup-
túnið, skrifa og senda símskeyti út um allan
heim, bjóða og mæla með — alt þetta varný-
tískutildur og lítt þokkað við verslun Garmans
& Worse.
»Við skulum láta fólkið koma til okkar,« sagði
konsúllinn.
»Nei — faðir rninnl* hrópaði Marteinn.
»Sjerðu ekki að við erum að verða á eftir tím-
anum. Rað er ekki til nokkurs hlutar að sitja
og halda að sjer höndum eins og forðum daga.
Menn verða svei mjer að ota sjer fram á öll-
um sviðum, annars ganga öll viðskifti, sem
nokkuð er í varið, úr greipum manns, og úr-
kastið eitt verður eftir.«
Marteinn var þangað til að, að konsúllinn
gaf samþykki sitt til, að hann setti upp skrif-
stofu inni í kauptúninu — en hún varð samt
að ganga undir nafni Marteins sjálfs. »Garman
& Worse« var í Sandgerði, eins og áður, og
þangað urðu allir að fara, sem einhver skifti
vildu eiga við verslunina.
Smátt og smátt var þó farið að afgreiða
eitt og annað á skrifstofu stórkaupmannsins í
kauptúninu. Konsúlnum var ekki um það gefið,
en það var meginregla hans, að veita eldri
syni sínum allan stuðning. — Pað hafði faðir
hans einnig gjört —, og þessvegna dróst versl-
unin inn í ýms viðskifti, sem konsúllinn hefði
aldrei lagt út í.
í augum skrifstofuþjónanna var konsúllinn
einhverskonar æðri vera. Pegar hann gekk um
skrifstofuna, lutu allir höfði, það var eins og
öllum fyndist að bláu kuldalegu augun sæju
alt í gegn, sem inni var — bæði bækurnar,
reikningana og brjefin — já, meira að segja
fanst þeim hann geta skygnst inn í helgustu
leyndarmál þeirra. Reir vissu, að hann þekti
hvert blað í höfuðbókinni, og mundi blaðsíðu-
talið við fjöldann allan af reikningum, og væri
einhversstaðar hin allra minsta skekkja, þá var
óhætt að veðja um það, að konsúllinn kæmi
auga á hana.
Þessvegna var það óbifanleg sannfæring allra
á skrifstofunni, að þó allir, sem eitthvað ættu
hjá versluninni, skiftarjetturinn eða jafnvel kölski
sjálfur kæmu einhvern daginn inn í skrifstof-
una, þá mundu þeir ekki finna eina einustu
villu f öllum þykku bókunum, sterklega inn-
bundnu.