Læknablaðið - 01.12.1973, Blaðsíða 12
236
LÆKNABLABÍÐ
efna né hafa þau víðtæk áhrif á aðra þætti
heilbrigðisþjónustunnar. Önnur verkefni
mynda hins vegar eins konar net á milli sín.
Mynd 1 á að lýsa slíkri afstöðu verkefna
innbyrðis. Verkefni, sem liggja við enda
örvanna, eru annað hvort háð fyrri verk-
efnum eða geta verið bætt og efld af þeim.
T. d. eru verkefni A6 (Fjárhagsáætlanir) og
A5 (Eftirlit með viðhaldi eigna) óháð hvort
öðru, en B3 (Matardreifing til sjúklinga)
byggir að nokkru leyti á B1 (Skráning
sjúklinga) þar eð B3 notar upplýsingar um
sjúklinga s. s. um nafn, aldur, númer, deild
og stofa.
Greinilegt er, að verkefni B1 og E1 mynda
eins konar póla meðal þessara fjölmörgu
verkefna. Ekki verður hjá því komizt að
lýsa þeim, svo og nokkrum öðrum lykil-
verkefnum, sem tengjast þeim og ekki hef-
ur verið lýst í fyrri greinum.
2. Lýsing nokkurra lykilverkefna.
. Heilsufarsgagnamiðstöð (El)
Tilgangur slíkrar miðstöðvar er að veita
starfsfólki heilbrigðisþjónustunnar heilsu-
farslegar upplýsingar um einstaklinga.
Mynd 2 sýnir, hve æskileg hagkvæm söfn-
un og geymsla upplýsinga í heilbrigðiskerf-
inu er: Úr sömu frumupplýsingum eru notk-
unarmarkmiðin afar frábrugðin. Auk hins
greinilega gagns, sem stjórnendur heilbrigð-
ismála geta haft af söfnun upplýsinga um
rekstur heilbrigðiskerfisins, er gagn siíkrar
miðstöðvar mjög mikið fyrir hinn almenna
lækni bæði á sjúkrahúsi og utan þess. Greið-
ur aðgangur að heilsufarslegum upplýsing-
um varðandi sjúkling:
1. Sparar leit að upplýsingum í skjölum
innan og utan stofnunarinnar (símtöl,
bréf, o. s. frv.).
2. Veitir bráðar upplýsingar um áhættu-
þætti einstaklings s. s. ofnæmi, blæðing-
arsjúkdóma og hjartagalla.
3. Minnkar þörf á uppbyggingu og viðhaldi
nafna- og sjúkraskrár á ótal stöðum.
4. Fækkar endurtekningum spurninga til
sjúklinga þeim til óþæginda, læknum
og öðru starfsfólki til tafar.
5. Getur fækkað rannsóknum og jafnvel
innlagningum, ef fullnægjandi vitneskja
finnst í gagnmiðstöð.
6. Samræmir upplýsingar og stuðlar þann-
ig að aukinni samvinnu milli lækna,
deilda og stofnana.
Áfangar í uppbyggingu miðstöðvarinnar
1. áfangi
í lok fyrsta áfanga mundi gagnmiðstöðin
geyma eftirfarandi upplýsingar um allar
sjúkrahúslegur á landinu: Persónuupplýs-
ingar, komu og brottfarardagsetningar,
sjúkrahús og deild, sjúkraskrárnúmer, sjúk-
dómsgreiningar, aðgerðir, upplýsingar um
áhættuþætti, nafn útskrifandi læknis og
trúnaðarlykil. Verkefni B1 mundi sjá um
öflun ofangreindra upplýsinga.
2. áfangi
Komnar eru til viðbótar upplýsingar um
allar röntgenskoðanir á Reykjavíkursvæð-
inu svo og um allar ónæmisaðgerðir á land-
inu. Verkefnin C2 og D9 mundu sjá um öfl-
un þessara upplýsinga.
3. áfangi
Komnar eru niðurstöður frá ýmsum
(helztu, stærstu) rannsóknarstofum til
viðbótar. Verkefni Cla mundi sjá um öfl-
un þessara upplýsinga frá rannsóknardeild-
um sjúkrahúsa en önnur verkefni (m.a. D7
og D8) frá öðrum stöðum.
4. áfangi
Komnar eru allar lyfjagjafir á Reykjavík-
ursvæði til viðbótar. Þessara upplýsinga er
aflað 1) frá sjúkrahúsum í gegnum verk-
efni B4 2) frá apótekum í gegnum verkefni
D4: Apótekin yrðu annað hvort í beinu sam-
bandi við gagnamiðstöð eða lyfseðlar yrðu
vélfærðir eftir á í sambandi við uppgjör
apóteka við sjúkrasamlög og Trygginga-
stofnun.
Uppbygging heilsufarsgagnamiðstöðvar
er þróun, sem hentar íslenzkum aðstæðum
sérstaklega vel. Landið er fámennt og íbúar
flytjast lítið til og frá landinu. Grunnar að
slíkri miðstöð eru þegar til og erlendir að-
ilar hafa í báðum tilfellum stuðlað að upp-
setningu þeirra: þjóðskráin og upplýsinga-
grunnur erfðafræðinefndar. Enn fremur
eru allar sjúkrahúslegur í Reykjavík vél-
skráðar á nokkuð samræmdan hátt.