Læknablaðið - 01.12.1973, Blaðsíða 51
LÆKNABLAÐIÐ
257
sviði viðhaldsmenntunar lækna og læknar
hafa í auknum mæli tekið þátt í námskeið-
um og fundahöldum í þessu skyni. Innan
læknafélaganna hafa orðið miklar umræður
um nám lækna og tillögur um framtíðar-
skipulag framhalds- og viðhaldsmenntunn-
ar hafa verið bornar fram. Má því segja
að stefnan í þessum málum sé að mótast.
Stefna Læknafélags íslands í þessum mál-
um er sú; að framhaldsmenntun lækna fari
fram á vegum læknadeildar Háskólans en
læknafélögin hafi áfram frumkvæðið við
framkvæmd viðhaldsmenntunar, enda hafa
þau eins og áður er sagt, þegar haslað
sér völl á þessu sviði. Verður að telja að
það sé vert viðfangsefni læknafélaganna að
skipuleggja og efla sem bezt viðhaldsmennt-
un stéttarinnar. Eftir sem áður ber að
leggja ríka áherzlu á, að allir aðilar, sern
málið snertir: heilbrigðisyfirvöld, lækna-
deild, læknafélög, sjúkrahús, heilsugæzlu-
stöðvar o. s. frv., vinni sem bezt saman við
eflingu framhalds- og viðhaldsmenntunar
lækna.
Læknaskortur. Svo mikið hefur verið
rætt um læknaskortinn á undanförnum ár-
um, að ástæðulaust er að fara fleiri orðum
um þann vanda, sem hann hefur skapað,
einkum í dreifbýlinu. Hins vegar verður
ekki betur séð en að framundan séu betri
tímar í þessum efnum. Á næstu árum munu
útskrifast stærri hópar frá læknadeild Há-
skóla íslands en að undanförnu. Hvort hinir
ungu læknar sækjast strax eftir störfum
hér á landi, mun að miklu leyti fara eftir
þeim vinnuskilyrðum, sem fyrir hendi
verða. Þá ályktun má m. a. draga af niður-
stöðum könnunar, sem félag yngri lækna
lét gera fyrir fáum árum. Sú niðurstaða er
ákveðin vísbending um að hraða þurfi sem
mest byggingu heilsugæzlustöðva víðs veg-
ar um landið á þeim stöðum, sem ákveðnir
eru með nýju heilbrigðismálalöggjöfinni,
bæði í dreifbýli og þéttbýli.
Rétt er að benda á, að með aukinni að-
stöðu til framhaldsmenntunar lækna hér á
landi fæst vinnuafl, sem annars tapast til
útlanda. Má ætla að áhrifa vegna þessa fari
að gæta hér fljótlega með eflingu sjúkra-
húsanna, sem senn ættu að vera fær um að
taka að sér hluta af framhaldsmenntuninni.
Loks má hafa í huga, að kjör ungra lækna
hafa nú jafnast nokkuð milli íslands og
Norðurlanda. Af þeirri ástæðu mun væntan-
lega draga úr því, að íslenzkir læknar dvelji
langdvölum erlendis.
Við þær breyttu aðstæður, sem að framan
er lýst og kunna að valda talsverðri fjölgun
í læknastétt í náinni framtíð, er ekki óeðli-
legt, að menn leiði hugann að því, hvort um
verði að ræða breytingu frá læknaskorti til
offjölgunar lækna. í því sambandi er rétt
að hafa í huga, að þróunin hefur verið sú,
að eftirspurn eftir læknisþjónustu hefur
vaxið miklu meir en svarar til fólksfjölgun-
ar. Engin ástæða er til að ætla, að á þessu
verði breyting í náinni framtíð. Reynslan
sýnir, að til að nýta framfarir í læknisfræði
þarf mjög mannfrekar aðgerðir, þrátt fyrir
allar tækniframfarir. Má benda á gjör-
gæzludeildir af ýmsu tagi í þessu sambandi.
Þessari þróun mun þó verða takmörk
sett vegna kostnaðar og ýmsar þjóðir stynja
þegar undan kostnaði við heilbrigðisþjón-
ustuna. Hér á landi hefur stórlega skort
fjármagn til að nýta ýmsar framfarir í
læknavísindum til lækninga og mun það
halda áfram að takmarka læknaþörfina í
landinu. Hvort til offjölgunar kemur í
læknastétt í náinni framtíð, hlýtur auk þess
að ráðast mjög af þvi, hvort læknadeild tak-
markar aðgang að deildinni eða ekki. Af
framangreindum hugleiðingum má vera
ljóst að fjöldi verkefna í heilbrigðismálum
bíður úrlausnar og jafnframt, að framþróun
á sviði heilbrigðismála mun tæpast tak-
markast af fámenni í læknastétt í framtíð-
inni, heldur fyrst og fremst af fjármagns-
skorti. Að því leiðir, að ef við trúum því
að bætt og aukin heilbrigðisþjónusta (lækn-
isþjónusta) sé æskileg fyrir þjóðfélagið og
muni leiða til aukinnar heilbrigði þegnanna
og koma í veg fyrir ótímabæra sjúkdóma
og dauða, þá beri læknastéttinni að beita
áhrifum sínum við fjárveitingavaldið og
krefjast aukinna og hraðari framkvæmda
á sviði heilbrigðismála. Stjórn L.í. hefur
talið, að brýnasta verkefnið á þessu sviði
sé að efla læknisþjónustu utan sjúkrahúsa,
en þar búa læknar við versta starfsaðstöðu.
Heilsugæzlustöðvarnar eiga að vera vel út-
búinn vinnustaður fyrir heilbrigðisstéttirn-
ar víðs vegar um landið og munu þær gera
nauðsynlegt hópstarf og samstarf þessara
stétta við heilbrigðisþjónustuna framkvæm-
anlegt.