Læknablaðið - 01.12.1973, Blaðsíða 17
LÆKNABLAÐIÐ
237
Sjúkdóma-, aðgerða- og meðferðar-
skrár (E2)
Þessi gagnamiðstöð mundi að öllu leyti
vera mötuð af upplýsingum er streyma til
heilsufarsgagnamiðstöðvarinnar. Gagna-
miðstöð E1 er miðuð við upplýsingar um
einstaklinga, en gagnamiðstöð E2 á að geta
svarað fyrirspurnum af eftirfarandi tagi:
— Hvaða einstaklingar hafa fengið sjúk-
dóm x milli 1968 og 1971?
— Hvaða einstaklingar hafa fengið lyf y
vegna sjúkdóms z?
-— Á hvaða einstaklingum innan 16 ára
hefur aðgerS a og aðgerð b verið fram-
kvæmd í sömu sjúkrahúslegu
Rúmaskrá sjúkrahúsa (E3)
Þessi tölvuskrá á að geyma vitneskju um
rúmastöðu í öllum viðtengdum sjúkrahús-
um. Slík skrá gerir það kleift að ráðstafa
sjúkrarúmum á hagkvæmari íhátt fyrir
heildina en núverandi aðferð, sem fólgin er
í því, að hver sérdeild hugsar fyrst og fremst
um að fylla ,,sín eigin” rúm. Skilyrði fyrir
uppsetningu slíkrar skrár mundu vera:
1. Skilningur heilbrigðisstjórnar og lækna
á nauðsyn samræmdrar ráðstöfunar á
gæðum (resources) sjúkrahúsa.
2. Beint samband frá viðkomandi sjúkra-
húsum til tölvuskrár.
3. Starfræksla verkefnis B1 (Skráning
sjúklinga) í viðkomandi sjúkrahúsi, þ. e.
a. s. upplýsingar um innlagningar, út-
skriftir og flutninga á milli deilda verða
að streyma jafnóðum inn í þetta kerfi
til þess að rúmaskrá sé rétt á hverjum
tíma.
Skráning sjúklinga (Bl)
Grundvöllur fyrir hagræðingu á upplýs-
ingamiðlun innan sjúkrahúss er tafarlaus
innskráning sjúklinga. Margir aðilar í
sjúkrahúsinu þurfa að vita um fullt nafn,
fæðingardag, nafnnúmer, deild, stofu og
rúmnúmer hvers sjúklings og ennfremur,
hvenær hann er lagður inn, hvort og hve-
nær hann flytzt milli deilda og hvenær
hann útskrifast. Meðal þeirra aðila er þurfa
á þessum upplýsingum að halda eru:
— Sjúklingabókhald
— Símaafgreiðsla
— Hjúkrunarfólk
— Eldhúsið
— Rannsóknardeildir innan og utan
sjúkrahúss
— Röntgendeild
— Ritarar á viðkomandi deild
í viðbót við það hagræði sem tafarlaus
og nákvæm skráning skapar fyrir nefnda að-
ila, getur hún:
— gefið heildaryfirlit yfir rúmanýtingu
deilda og sjúkrahússins
— gefið upp hvaða rúm eru laus á hverj-
um tíma
— skapað grundvöll fyrir talningar á
sjúklingum
— fækkað villukenndum og ófullkomn-
um innlagningar- og útskriftargögn-
um (þetta er meira vandamál en flesta
grunar).
Nánari lýsingar á slíku skráningarkerfi
er að finna í heimildum nr. 3, 5, 15, 16,
28, 31 og 34 sem getið er í grein höfundar
í Læknablaði tbl. 3.—4. 1973.
Upplýsingamiðlun milli lækna utan spítala
og gagnamiðstöðva (D2)
Til þess, að hver aðili, er veitir heilbrigð-
isþjónustu utan sjúkrahúsa, geti haft gagn
af væntanlegri heilsufarsgagnamiðstöð er
hægt að nota tvær megin miðlunarleiðir:
1. Læknahópar, heilsugæzlustöðvar og aðr-
ar heilbrigðisstofnanir af verulegri
stærð myndu nota ,,on-line” endastöðvar
(t. d. ritvél eða/og skermstöð) til að fá
fram upplýsingar.
2. Smærri stofnanir og sjálfstæðir læknar
myndu líklega fá upplýsingar frá mið-
stöð með pósti. Þegar mikið lægi á, gæti
nægt upphringing í starfsfólk, er hefði
aðgang að gagnamiðstöðinni í gegnum
endastöð.
Til þess að nýta þær heilsufarsupplýsing-
ar, sem skapastutan sjúkrahúsa á sama hátt
og sjúkrahúsupplýsingar, er nauðsynlegt
að staðla hluta þeirra klínisku upplýsinga,
sem safnast á víð og dreif meðal lækna. Á
þetta einkum við lykilupplýsingar s. s. sjúk-
dómsgreiningu, aðgerð, bráðar upplýsingar
o. s. frv.
Þessum upplýsingum er einnig nauðsynlegt
að safna vegna annarra verkefna en El, t. d.
úrvinnslu Heilbrigðisskýrslna annars vegar
og uppgjörs læknisverka hins vegar. Væri