Læknablaðið - 01.04.1974, Blaðsíða 46
86
LÆKNABLAÐIÐ
Mv M
1. mynd.
Myndinni er ætlað að sýna á hverju RIA byggir. Jafnvægi bað, sem myndast í til-
raunaglösun,um, er háð magni hvers einstaks efnis. Ef bekkt staðl.að magn er notað af
Mvx og M, er Mv' eina óbekkta stærðin, og MvxM verður í öfugu hlutfalli við Mv-
magnið í glasinu, b. e. aukið Mv ryður meiru Mvx burtu af viðtökum M (sjá lóðréttar
örvar til hægri og vinstri). Þegar jafnvægi hefur náðst, eru efnin skilin sundur svar-
andi til annarar hvorrar lóðréttu brotnu línunnar og má eftir b.að telja annan hvorn
hlutann (b.undinn geislatóp eða óbundinn). Með lækktum staðlaupplausnum fæst nú
hlutfallið (sjá 2. mynd) milli Mv og MvxM, sem sýnin eru svo miðuð við. — Mvx =
geislamerktur mótefnavaki; Mv = mótefna-vaki; M = mótefni.
allega verið notaðir við prótín og fjöl-
peptíða, en H-3 og C-14 þar sem joðun
verður ekki eins auðveldlega viðkomið,
eins og t. d. á sterum. Joðun prótína er
heldur einföld og fljótleg í framkvæmd.
en krefst þó nákvæmni og árvekni. Hún
er fólgin í súrun (oxidation) og síðan af-
súrun (reduction). Joðunin gerist með
þeim hætti, að joð kemur í stað vetnis á
fenýlhring týrosína í nærstöðu (ortho-
position), en joðið getur bundizt víðar. Nú
er það eitt af grundvallaratriðum RIA, að
merktu sameindirnar séu eins og þær
ómerktu með tilliti til mótefnisins, því að
ella minnkar sérhæfi mælingarinnar og
næmi. Ef of mikið joð binzt sameindunum,
minnkar hæfileiki þeirra til að bindast
mótefninu. Við joðun verður einnig að
varast að útsetja prótínin fyrir of mikla
súrnun, en það getur valdið breytingum,
sem minnka sérhæfi þeirra með tilliti til
mótefnisins.
Áðurnefndir joðtópar eru gammageislar-
ar (senda frá sér gammageisla) og 1-131 er
betageislari að auki. 1-131 hefur 8 daga
helmingunartíma og 1-125 60 daga. Af
þeirri ástæðu yrði að joða nokkuð oft,
einkum með 1-131. Joðunaraðferðir, sem
nú eru í notkun, gefa sérvirkni (specific
activity, geislunarmagn á hverja þunga-
einingu), sem er u. þ. b. 300uCi/pg prótín.
Þeim mun meiri, sem sérvirknin er án