Læknablaðið - 01.08.1974, Síða 21
LÆKNABLAÐIÐ
119
framan er lýst, sé það að öllum líkindum
í þykkasta hluta kirtilsins og því rökrétt
að taka burtu höfuðið (það er gera
pancreato-duodenektomiu), en sú aðgerð
er of áhættusöm til að vera fýsileg.
Af þessari samantekt er ljóst, að annað
slagið hljóta að koma tilfelli, þar sem
skurðlækninum er mikill vandi á hönd-
um. Vitaskuld er alltaf hægt að hætta að-
gerðinni, t. d. þegar tagl og bolur kirtils-
ins hefur verið tekinn, þó að árangur sé
óviss í því augnabliki. Verið getur, að
æxli finnist í hinum brottnumda hluta
kirtilsins seinna, þó að það hafi ekki fund-
izt við skyndiskoðun.23 Einnig hefur sum-
um sjúklingum batnað við þessa aðgerð,
þó að æxlið hafi aldrei fundizt.23 Ef nauð-
syn krefur, má skera sjúkiinginn upp aft-
ur seinna og kann þá æxlið að hafa stækk-
að, þannig að auðveldara sé að finna það
og vissa aukist fyrir því, að stærri aðgerð
sé nauðsynleg.
Ef æxli er illkynja með meinvörpum,
er talið rétt að reyna að fjarlægja sem
mest af æxlisvef, þar sem það bætir líðan
sjúklingsins og þessi æxli vaxa yfirleitt
hægt.22 23 Neiti sjúklingur aðgerð eða
finnist ekkert æxli við aðgerð ellegar sé
um að ræða illkynja insulinæxli með
meinvörpum, er lyfjameðferð stundum
beitt til að hafa hemil á einkennum.
Diazoxide hefur verið notað í slíkum
tilfellum. Verkun þess er ekki með öllu
kunn, en lyfið er talið hafa hemil á insul-
inframleiðslu eða auka katekolamin-
framleiðslu.0 15 Lyfjaskammtur er 200
mg þrisvar á dag fyrsta daginn, síðan 100
mg þrisvar á dag. Aukaverkanir eru ýms-
ar, m. a. lystarleysi, bjúgur og hraður
hjartsláttur.15 Nýlega hefur streptozotoc-
ine verið reynt með nokkrum árangri.33
Þetta er fúkalyf og hefur bein áhrif á
beta-frumur briskirtils og getur þannig
valdið sykursýki. Lyfið hefur hættulegar
aukaverkanir og notkun þess enn á byrj-
unarstigi.33 Alloxan hefur ekki reynzt
hjálplegt í mönnum, auk þess sem það
hefur slæmar aukaverkanir.43 Glukagon,
vaxtarvaki og nýrnahettuvaki geta stund-
um hjálpað um stundarsakir en eru venju-
lega ónothæf til langframa, m. a. vegna
kostnaðar og áhættu. Nýlega hefur verið
rætt um notkun Fenytoins við meðferð á
insulinæxli.21 5-fluourasil hefur hjálpað í
fáum tilfellum.44 í sumum tilfellum geta
tíðar máltíðir haldið einkennum í skefj-
um.
SUMMARY
Two cases of insulinoma, discovered at the
Reykjavik City Hospital in 1973, are reported
in this paper. Both cases presented primarily
with neuropsychiatric disturbances and had
escaped diagnosis for a considerable length of
time. Both cases were diagnosed by celiac
angiography and underwent surgical therapy.
The bloodsugar in both cases arose immedi-
ately after the tumors were removed and
symptoms were completely alleviated post-
operatively. A brief review of symptomatology
with emphasis on neuropsychiatric disturb-
ances is presented, the common causes of
hypoglycaemia listed and diagnosis and treat-
ment of insulinoma commented upon.
HEIMILDIR
1. Ballard, H. S., Frame, B. and Hartsock,
R. J. Familial multiple endocrine adenoma
— peptic ulcer complex. Medicine (Balti-
more) 43:481. 1964.
2. Boijsen, E. and Samuelsson, L. Angio-
graphic diagnosis of tumors arising from
the pancreatic islets. Acta Rad., vol. 10
161. 1970.
3. Bookstein, J. J. and Oberman, H. A. Ap-
praisal of selective angiography in localiz-
ing islet-cell tumor of the pancreas.
Radiólogy 86:182. 1966.
4. Boucher, B. J., Frankel, R. J., Walters,
P. and Abel, M. Rate of disappearance of
endogenous insulin from the circulation
after removal of insulinomas. Brit. Med. J.
I. 535. 1970.
5. Carey, R. W., Prelow, T. G., Ezdinti, E. Z.
and Holland, J. F. Studies in the mechan-
ism of hypoglycemia in a patient with
massive intraperitoneal leiomyosarcoma.
Am. J. Med. 40:458. 1966.
6. Cochraine, W. A., Payne, W. W., Simp-
kiss, J. H. and Woolf, L. I. Familial hypo-
glycemia precipitated by amino acids.
J. Clin. Invest. 35:411. 1956.
7. Conn, J. W. and Seltzer, H. S. Spontaneous
hypoglycemia. Amer. J. Med. 19:460. 1955.
8. Drash, A. and Schultz, R. Islet cell aden-
oma in childhood: Report of a case. Pedi-
atrics 39:59. 1967.
9. Fajans, S. S., Floyd, J. C., Knopf, R. F.
et al. Benzothiadiazine suppression of in-
sulin release from normal and abnormal
islet tissue in man. J. Clin. Invest. 45:481.
1966.
10. Ferris, D. O., Molnar, G. D., Norbert, S.,
James, D. J. and Emerson, Am. M. Re-
cent advances in management of function-
ing islet cell tumor. Arch. Surg. 104:433.
1972.