Læknablaðið - 15.10.1984, Blaðsíða 53

LÆKNABLADID
273
Table V. Relationship between allergic symptoms associated with hay dust, prick-test reactions to storage
mites, and specific IgE antibody to storage mites
Allergic symptoms All patients Positive prick-test to storage mites RAST-test RAST-test postive negative to storage to storage mites mites Negative prick-test to storage mites RAST-test RAST-test positive negative to storage to storage mites mites All serum samples
Symptoms associated with hay dust .... 42 13 11 - 7 31
Symptoms not associated with hay dust .... 21 - 3 1 9 13
Total 63 13 14 1 16 44
Næmi húðprófsins var 1,0 og sérhæfni 0,63, en
næmi RAST-prófsins 0,7 og sérhæfni 0,97.
Húðprófið er pví næmt en lítið sérhæft, og
RAST-prófið er sérhæft en lítið næmt.
UMRÆÐA
Áður hafa verið færið rök að pví að um
fimmtungur íslendinga væru einhvern tíma
ævinnar haldnir prálátri slímhúðarbólgu í nefi
(11). I sömu könnun kom einnig fram, að um
18 % sjúklinga með slímhúðarbólgu í nefi
teldu heyryk hafa slæm áhrif á einkennin. Þessi
könnun sýnir ótvírætt, að einkenni, sem koma
fljótt eftir snertingu við heyrykið, eru oft
vegna bráðaofnæmis. Könnunin sýnir einnig,
að heymaurar eru aðalorsök pessa ofnæmis.
Hér er um sömu heymaura að ræða og fundist
hafa í Orkneyjum, nema Tarsohemus sp., sem
eingöngu hefur fundist hér á landi. Hingað til
hefur aðeins verið hægt að gera ofnæmispróf
með fáum tegundum rykmaura. Till pess að
gera sér grein fyrir pýðingu annarra rykmaura,
purfti að hreinrækta pá og gera úr peim
ofnæmislausnir, sem nú eru hvergi fáanlegar.
Þótt ofnæmisvakar frá músum virðist koma
oft fyrir í heyryki, fannst pó í pessum hópi að-
eins einn sjúklingur með músaofnæmi. Það gæti
stafað af pví, að í prófseríuna vantaði ofnæm-
islausn úr músapvagi, en pvag músa er sterkari
ofnæmisgjafi en hárin. Ekki voru heldur gerð
RAST-próf fyrir músa-ofnæmisvökum nema
húðpróf fyrir músahári væri jákvætt.
Það er athyglisvert hversu sjaldan mygla
sýndi jákvæða húðsvörum, prátt fyrir ríku-
legan vöxt af myglu í heyi. Ekki varð heldur
vart við, að ein myglutegund frekar en önnur
svaraði á húðprófi. Virðist eins og mygla kalli
frekar fram mótefnasvörun af IgG-gerð en af
Ig/-gerð. Athugun sem gerð var á felliprófum
fyrir myglu hjá hændum vistuðum á Vífils-
staðaspítala og sjúkrahúsum í Reykjavík sýndu,
að 15 % prófanna voru jákvæð fyrir Alterna-
ria, 13 % voru jákvæð fyrir Pullularis og 12 %
voru jákvæð fyrir Cladosporium. Einnig fund-
ust jákvæð fellipróf fyrir Aspergillus, Botry-
tis, Mucor, Paecilomyces, Penicillium og Rhi-
zopus (12).
HEIMILDIR
1) Pálsson S. íslensk sjúkdómanöfn. Tímarit hins
konunglega íslenska lærdómslistarfélags. 1790;
9:221.
2) Finsen J. lagttagelser angivande Sygdomsfor-
holdene i Island. Disp. Köbenhavn 1874.
3) Emanuel DA, Kryda MJ. Farmer’s lung disease.
Clin Rev Allergy 1983; 1: 509-32.
4) Gíslason D. Atvinnusjúkdómar vegna ofnæmis
og ertings í öndunarfærum. Læknablaðið 1981;
67: 77-89.
5) Cuthbert OD, Brostoff J, Wraith DG, Brighton
WD. »Barn allergy«: Asthma and rhinitis due to
storage mites. Clinical Allergy 1979; 9: 229-36.
6) Hillerdal G, Zetterström O, Johansson GO,
Bengström B. Wiren A. Mites living in hay: An
important allergen source? Allergy 1982; 37:
475-9.
7) Hallas TE. Mites of stored hay in Iceland. J Agr
Res Icel 1981; 13: 61-7.
8) Gravesen S, Magnússon V, Schwartz B, Gísla-
son D. Potential allergens of stored hay i
Iceland. Demonstration by cultivation and im-
munochemica! method. J Agr Res Icel í prent-
un.
9) Gíslason D. Allergy to wild mice (Apodemus
sylvaticus) in Iceland. í handriti.
10) Gíslason D, Karlsdóttir Á, Jóhannesdóttir H,
Thorsteinsson G. Bráðaofnæmi á íslandi. Niður-
stöður húðprófa á Vífilsstaðaspítala. Lækna-
blaðið 1981;67:229-33.
11) Gíslason D. Langvinn slímhúðarbólga í nefi.
Könnun á íslenskum sjúklingahópi. Lækna-
blaðið 1982;68:264-9.
12) Gíslason D, Ásmundsson T, Guðbrandsson B,
Beli L. Fellipróf gegn heysóttarantigenum og
tengsl peirra við lungnainkenni íslendinga sem
unnið hafa í heyryki. Læknablaðið. í prentun.