Læknablaðið - 15.12.1990, Blaðsíða 47

LÆKNABLAÐIÐ
515
caseini. Rannsakaðir voru 49 sjúklingar með Dermatitis
Herpetiformis (DH), 16 sjúklingar með Coeliac sjúkdóm
(CD) og 200 fullorðnir íslendingar sem valdir voru
af handahófi úr þjóðskrá. Enginn sjúklinganna var
á glúteinsnauðu fæði. Notuð var ELISA aðferð við
mælingamar. Báðir sjúklingahópamir vom marktækt
oftar með hækkuð IgG og IgA og undirflokka IgG
mótefni gegn glíadíni. Endurteknar mælingar sýndu
að magn og tegundamynstur glíadínmótefna helst
óbreytt um árabil hjá DH sjúklingum sem ekki
em á glúteinsnauðu fæði. Mótefnamynstur vom
nokkuð breytileg milli sjúklinga, en mynstur hvers
einstaks sjúklings breyttist ekki. CD sjúklingamir
vom með hækkuð IgG, IgA og undirflokka IgG
mótefni gegn óvalbúmíni og caseini, en DH sjúklingar
ekki. Samanburður milli sjúklingahópanna sýndi að
CD sjúklingar vom marktækt oftar með hækkuð
IgG og IgG2 mótefni gegn glíadíni, IgA mótefni
gegn óvalbúmíni og IgA og IgGl mótefni gegn
caseini. Samfara hækkun IgA mótefna gegn glíadíni
annars vegar, og óvalbúmíni/caseini hins vegar,
var algengari í CD sjúklingum heldur en DH og
sást ekki í viðmiðunarhópnum. Munurinn í IgG2
mótefnum gegn glíadíni í CD og DH sjúklingum
getur endurspeglað mun á meingerðarferlum þessara
sjúkdóma. CD sjúklingar hafa sterkari mótefnasvörun
gegn fæðupróteinum en DH sjúklingur sem getur
endurspeglað meiri gamaskemmdir eða óeðlilega
mótefnasvömn í CD. Ekki er unnt að nota mælingu á
IgG og/eða IgA mótefnum gegn glíadíni eina og sér
við greiningu á DH eða CD, og mæling á mótefnum
gegn öðmm fæðupróteinum bætir ekki greiningarhæfni
glíadínmótefnamælinga.
ERINDI
LATENT THYROID CARCINOMA IN ICELAND
AT AUTOPSY
Sigurður E. Porvaldsson, Olafur Björnsson, Hrafn
Tulinius. Borgarspítali, Rannsóknastofa H.I. í
réttarlœknisfrœði, Krabbameinsskráin.
The annual incidence rate of thyroid carcinoma in
Iceland is known to be high, 4,4 pr. 100,000 men, and
11,7 pr. 100,000 women, as published by the Icelandic
Cancer Registry for the period 1955-1984. This is 2-3
times as high as in other Nordic countries and amongst
the highest incidence rates reported anywhere. This
led us to study the prevalence rate of latent thyroid
carcinoma in Iceland.
The thyroids of 201 consecutive legal autopsies were
subserially sectioned at 2-3 mm intervals. Two thyroid
glands were excluded from the study, one because of
previous surgery for cancer, and the other because of
previous irradiation to the neck for Hodgkins’s disease.
In 17 glands, twenty foci of latent carcinoma were
found, or in 9,5% of the glands. The rate was higher
in males, 8,70%, than females, 7,7%. There were 11
papillary carcinomas, 5 follicular and one medillary.
THE WEIGHT OF THE THYROID GLAND IN
ICELANDERS
Sigurður E. Þorvaldsson, Ólafur Björnsson, Hrafn
Tulinius. Borgarspítali, Rannsóknastofa H.I. í
réttarlæknisfrœði, Krabbameinsskráin.
The thyroid of 201 consecutive legal autopsies were
weighed from March 1984 to September 1985. All
glands were weighed fresh before fixation. The present
study shows a considerable increase in weight of the
thyroid gland in Icelanders.
Unlike Sigurjónsson who excluded all glands over 25
grams and Johnsen who excluded all glands over 40
grams, we did not exclude any gland because of weight
alone. The mean thyroid weight in adult males (20-79
years) was 19,25 grams and 16,25 grams in females.
The figures for males were derived from 135 glands,
and those for females from 27 glands.
Using the same methods as Sigurjónsson and Johnsen
our corresponding figures are shown within parenthesis
in Table 1.
Johnsen’s and Sigurjónsson’s studies were done on
autopsy material. Sigurjónsson suggested in his study
in 1939 that legal autopsy material might give more
reliable figures. The present study was done on legal
autopsy material.
GLÖP OG RUGL MEÐAL ALDRAÐRA
BRÁÐASJÚKLINGA Á LYFLÆKNINGADEILD
BORGARSPÍTALANS
Halldór Kolbeinsson, Arsœll Jónsson. Lyflœkningadeild
Borgarspítalans.
Markmið rannsóknarinnar var að kanna tíðni, orsakir
og afdrif sjúklinga, sem höfðu skilmerki um rugl
(delirium) og glöp (dementia). Rannsakaðir voru
allir sjúklingar 70 ára og eldri, sem voru lagðir inn
bráðainnlögn á lyflækningadeild á tímabilinu 01.01.-
31.05. 1988. Sjúklingamir vom skoðaðir með tilliti
til skilvitlegrar starfsemi með tvenns konar prófum,
MSQ (Mental Status Questionnaire) og MMSE (Mini
Mental State Examination). Ef í ljós kom skilvitleg
tmflun, vom þeir sjúklingar því næst greindir samkvæmt
greiningarmerkjum DSM-III-R, annað hvort með ragl
eða glöp. Sjúklingum með mgl var síðan fylgt eftir
og þeir metnir síðar með tilliti til skilmerkja um glöp.
Metin vom læknisfræðileg orsakatengsl mgls og könnuð
vom nánar afdrif sjúklinganna.
Alls vom 272 sjúklingar innlagðir á fyrrgreindu sex
mánaða tímabili. Af þeim vom 87 eða 32% með merki
um skilvitlega tmflun. Af þeim greindust 50 eða 18,4%
með glöp og 37 eða 13,6% með mgl. Langalgengasta
orsök mgls voru sýkingar 30%, síðan hjartabilun 27%.
Af þeim, sem vom með mgl við komu reyndust 26
einnig vera með greiningarmerki um glöp þannig að
af 272 innlögðum vom 76 sjúklingar með glöp eða
um 27,8%. Helmingur sjúklinga með glöp eða um
50%, útskrifuðust aftur til síns heima og önnur 20%
á hjúkmnar- og vistheimili fyrir aldraða. Um þriðjungur
hópsins með mgl lést á sjúkrahúsinu, en aðeins 8%
þeirra, sem einungis reyndust vera með glöp.
Rannsóknin leiðir í ljós að um ‘A af öllum innlögðum á
lyflækningadeild Borgarspítalans sem em 70 ára og eldri