Læknablaðið - 15.06.1996, Síða 65
LÆKNABLAÐIÐ 1996; 82
485
greiðan aðgang að sérfræðiráð-
gjöf á þessum nýju sameinuðu
einingum. Konum og foreldrum
verði eftir sem áður tryggt val
þó kostirnir verði færri.
Að undanförnu hafa átt sér
stað miklar umræður um fram-
tíð mæðraverndar og ungbarna-
eftirlits í Reykjavík. Talið er
sjálfsagt og eðlilegt að samræmi
sé í fyrirkomulagi þessarar
þjónustu og tengsl mikil þar á
milli. Þessi þjónusta hefur
smám saman verið að færast yfir
á heilsugæslustöðvarnar og er
það í fullu samræmi við stefnu
heilbrigðisyfirvalda íþessu efni.
Mikilvægt er vegna vaxandi sér-
þekkingar að efla tengsl heilsu-
gæslunnar við sjúkraþjónustu á
þessum sviðum og ekki síst að
tengja hana með skýrum hætti
við rannsóknastarfsemi sem
fram fer í Háskóla íslands og á
stóru sjúkrahúsunum.
Komið hafa fram tillögur um
breytt fyrirkomulag mæðraeft-
irlits og ungbarnaeftirlits á
Heilsuverndarstöð Reykjavíkur
frá starfsfólki þeirra deilda, og
eru tillögurnar unnar í sam-
vinnu við fagstjórnendur
kvennadeildar Landspítalans
og Barnaspítala Hringsins. Bréf
og greinagerðir um þetta efni er
að finna í fylgiskjölum.
Stjórn Heilsuverndarstöðvar
Reykjavíkur tekur undir þessar
tillögur og telur þær vel til þess
fallnar að bæta þjónustu við
verðandi mæður og börn, efla
fagþróun og auka hagræðingu.
Tillögurnar marka þáttaskil í
umræðum um starfsemi Heilsu-
verndarstöðvar Reykjavíkur,
því þar kemur fram sú skoðun
fagfólks að vel sé framkvæman-
legt að sameina hluta þessarar
þjónustu.
Gert er ráð fyrir ráðgjöf
barnalækna, kvensjúkdóma-
lækna og ljósmæðra á heilsu-
gæslustöðvar þegar þær taka að
sér aukna þjónustu á þessu
sviði. Bent hefur verið á að
þetta kerfi gæfi gott tækifæri til
að auka þekkingu og reynslu
starfsfólks, þannig að starfsfólk
heilsugæslu geti komið í meira
mæli að sérhæfðari barna- og
mæðraskoðun, en barna- og
kvensjúkdómalæknar og ýmist
annað starfsfólk sjúkrastofnana
kynnst betur heilsugæslunni.
Heimáhjúkrun
Heimahjúkrun getur flust til
heilsugæslustöðvanna á næstu
árum án þess að til þurfi að
koma mikil aukning á húsnæði
þar. Þá væri nauðsynlegt að
nokkrar heilsugæslustöðvar
sameinuðust um vaktir utan
dagvinnutíma til að mæta
sveiflukenndu álagi í heima-
hjúkrun. Einnig mætti hugsa sér
að áfram yrði rekin heimahjúkr-
unareining svipað og nú. Slík
eining gæti verið rekin með
ýmsum hætti og þyrfti ekki að
vera hluti af stærri stofnun.
Reyna mætti önnur rekstrar-
form og tengsl gætu verið við
ýmsa aðra þjónustu, enda er
heimahjúkrun sjúkraþjónusta
en aðeins í litlum mæli forvarnir
og heilsuvernd.
Atvinnusjúkdómadeild
Atvinnusjúkdómadeild er
mjög lítil og hefur ekki verið
sinnt nema í hlutastarfi í nokk-
urn tíma. Klíníski þátturinn,
göngudeildarstarfsemi, á vel
heima á göngudeildum sjúkra-
húsa og á heilsugæslustöðvum.
Ráðgjafarþáttur og forvarnar-
vinna tengist starfsemi Vinnu-
eftirlits ríkisins, sem heyrir und-
ir Félagsmálaráðuneytið, en
auk þess er eðlilegt að lögð
verði vaxandi áhersla á um-
hverfisáhrif á heilsu á komandi
árum. Hollustuvernd ríkisins
sinnir einnig svipuðum verkefn-
um nú.
Lungna- og berklavarnadeild
Deildin á góða samleið með
lungnadeild á Vífilsstöðum. Á
deildinni vinna sérfræðingar í
lungnalækningum og ofnæmis-
lækningum og starfa báðir lækn-
arnir jafnframt á Ríkisspítölum.
Tóbaksvarnir eru hluti af starf-
semi stofnunarinnar og væri
þeim væntanlega vel fyrir kom-
ið hjá Forvarnasjóði (sbr. nr. 2
hér á eftir). Berklavarnir eiga
að fara fram á heilsugæslustöðv-
um en skipulag þeirra yrði Vænt-
anlega í höndum nýráðins smit-
sjúkdómalæknis hjá landlæknis-
embættinu, sem skipuleggja á
farsóttaviðbrögð og varnir.
Kynfrœðslumiðstöð
Frá síðustu áramótum er rek-
in kynfræðslumiðstöð á Heilsu-
verndarstöðinni samkvæmt sér-
stökum samningi til eins árs.
Miðstöðinni mætti koma fyrir
hjá Forvarnasjóði (tillaga 2).
Skólatannlækningar
Á undanförnum árum hefur
náðst umtalsverður árangur í
forvörnum gegn tannskemmd-
um hér á landi. Þó erum við
mun skemmra á veg komin en
nágrannaþjóðirnar í þessu efni
og stór hópur (ekki vitað hve
stór) barna og unglinga nýtur
ekki tannlæknaþjónustu.
Kostnaður við þessa þjónustu er
hár.
Skólatannlækningum er ann-
ars vegar sinnt af skólatann-
læknum en hins vegar af sjálf-
stætt starfandi tannlæknum.
Þetta hefur í för með sér að tveir
greiðendur borga fyrir þessa
þjónustu. Stjórnin er ósátt við
skipulag þessarar starfsemi og
það eftirlitsleysi, sem virðist
ríkja. Ákveðinn hluti barna nýt-
ur engrar þjónustu og enginn
veit hvernig eftirliti með stórum
hópi er háttað.
Tillaga stjórnarinnar er sú að
starfsemi skólatannlækninga
verði endurskipulögð og tryggt,
að öll börn á skólaskyldualdri
njóti lögboðinnar tannverndar