Læknablaðið - 15.12.1998, Qupperneq 25

LÆKNABLAÐIÐ 1998; 84
927
reglu að í dag eru allir einstaklingar undir sex-
tugu sem greinast á heilablóðfallseiningunni
með heilablóðþurrð ómaðir í gegnum vélinda.
Eldri einstaklingar eru ómaðir gegnum brjóst-
vegg ef þeir hafa hjartasjúkdóm eða klínísk
einkenni heilablóðþurrðar benda til segareks
frá hjarta og ekki er frábending fyrir blóðþynn-
ingu. Einstaklingar með gáttatif eru ekki ómað-
ir nema hjartasjúkdómur þeirra krefjist þess.
Fornvarnarmeðferð við heilablóðþurrð felst í
aðgerðum gegn áhættuþáttum æðakölkunar og
notkun lyfja sem hindra samloðun blóðflagna.
Blóðþynning með warfaríni og skurðaðgerð á
hálsæðaslagæð bæta umtalsvert horfur í völd-
um tilvikum. Allir með heilablóðþurrð voru
meðhöndlaðir með acetýlsalicýlsýru ef ekki
voru frábendingar. Orsakagreining leiddi til
sértækrar meðferðar hjá fjórðungi einstaklinga.
Nákvæmt mat á einkennum heilablóðþurrðar
ásamt skipulagðri leit að orsökum hennar eru
nauðsynlegar forsendur til að ná árangri í vali á
sértækri fyrirbyggjandi meðferð. Vanda verður
klínísk vinnubrögð og val á rannsóknaraðferð-
um hjá einstaklingum.
Pakkir
Læknunum Pálmari Hallgrímssyni og Gesti
Þorgeirssyni og Maríu K. Jónsdóttur taugasál-
fræðingi er þökkuð aðstoð við gerð handrits.
Rannsóknin var styrkt af Vísindasjóði Sjúkra-
húss Reykjavíkur.
HEIMILDIR
1. North American Symptomatic Carotid Endarterectomy
Trial Collaborators. Beneficial effect of carotid endarterec-
tomy in symptomatic patients with high-grade carotid ste-
nosis. N Engl J Med 1991; 325: 445-53.
2. European Carotid Surgery Trialists' Collaborative Group.
MRC European Carotid Surgery Trial: interim results for
symptomatic patients with severe (70-99%) or with mild (0-
29%) carotid stenosis. Lancet 1991; 337: 1235-43.
3. Stroke prevention in atrial fibrillation investigators. Predic-
tors of thromboembolism in atrial fibrillation: clinical
features of patients at risk. Ann Intem Med 1992; 116: 1-5.
4. Brickner ME. Cardioembolic stroke. Am J Med 1996; 100:
465-74.
5. Morley J, Marinchak R, Rials SJ, Kowey P. Atrial fibrilla-
tion, anticoagulation, and stroke. Am J Cardiol 1996; 77:
38A-44A.
6. Antiplatelet Trialists’ Collaboration. Secondary prevention
of vascular disease by prolonged antiplatelet treatment. Br
MedJ 1988; 296: 320-31.
7. Indredavik B, Bakke F, Solberg R, Rokseth R, Haaheim
LL, Holme I. Benefit of a stroke unit - a randomized con-
trolled trial. Stroke 1991; 12: 1026-31.
8. Langhorne P, Williams BO, Gilchrist W, Howie K. Do
stroke units save lives? Lancet 1993; 342: 395-8.
9. Kalra L, Dale P, Crome P. Improving stroke rehabilitation.
Acontrolled study. Stroke 1993; 24: 1462-7.
10. Stroke Unit Trialistst' Colloboration Collaborative systema-
tic review of the randomised trials of organised inpatient
(stroke unit) care after stroke. Br Med J 1997; 314: 1151-9.
11. Hallgrímsson P, Árnadóttir E, Guðmundsson J. Duplex óm-
skoðanir af slagæðum á hálsi. Niðurstöður úr fyrstu 105
rannsóknum með samanburði við æðamyndatöku [ágrip].
Læknablaðið 1994; 10: 568-9.
12. Bluth IE, Stavros AT, Marich KW, et al. Carotid duplex
sonography; a multicenter recommendation for standar-
dized imagin and Doppler criteria. Radiographics 1988; 8:
487-506.
13. Gudmundsson G, Benedikz JEG. Epidemiological investi-
gation of cerebrovascular disesae in Iceland, 1958-1968
(ages 0-35 years ). A total population survey. Stroke 1977;
8:329-31.
14. Agnarsson U, Sigvaldason, Sigfusson N. The Reykjavik
Study [abstract]. Can J Cardiol 1997; 13/Suppl. B: 179B.
15. Lindgren A, Roijer A, Norrving B, Wallin L, Eskilsson J,
Johansson B. Carotid artery and heart disease in subtypes of
cerebral infarction. Stroke 1994; 25: 2356-62.
16. Amarenco P, Duyckaerts C, Tzourio C, Hénin D, Bousser
M-G, Hauw J-J. The prevalence of ulcerated plaques in the
aortich arch in patients with stroke. N Engl J Med 1992;
326: 221-5.
17. Kraaijeveld CL, van Gijn J, Schouten HJA, Staal A. Inter-
observer agreement for the diagnosis of transient ischemic
attack. Stroke 1984; 15: 723-5.
18. Harold P, Adams Jr, Biller J. Vascular disease of the nervous
system. In: Schmidley JW, ed. Neurology in Clinical Prac-
tice. Boston: Butterworth-Heineman 1991: 907-36.
19. Harrison MJG, Marshall J. Atrial fibrillation, TIAs and
completed stroke. Stroke 1984; 15: 441-2.
20. North American Symptomatic Carotid Endarterectomy
Trial (NASCET). Stroke 1997; 28: 2106.
21. Cerebral Embolism Task Force. Cardiogenic Brain Embo-
lism: The Second Report of the Cerebral Embolism Task
Force. Arch Neurol 1989; 46: 727-43.
22. Hart RG. Cardiogenic embolism to the brain. Lancet 1992;
339: 589-94.
23. DeRook FA, Comess KA, Albers GW, Popp RL. Transeso-
phageal echocardiography in the evaluation of stroke. Ann
Intem Med 1992; 117:922-32.
24. Bogousslavsky J, Cachin C, Regli F, Despland PA, Van
Melle G, Kappenberger L. Cardiac sources of embolism
and cerebral infarction-clinical consequences and vascular
concomitans. Neurology 1991; 41: 855-9.