Kjarninn - 22.05.2014, Blaðsíða 97
05/06 kÍna
með annarlega hagsmuni“ væri að spila á tilfinningar unga
fólksins.
Daginn eftir marseruðu 100 þúsund háskólanemar niður
á Torg hins himneska friðar; og viku síðar annar eins fjöldi.
Þeir vildu sýna í verki að hreyfing þeirra var friðsamleg, vel
skipulögð og mjög, mjög stór.
Meginkröfur þeirra voru að skilgreining
leiðarans á hreyfingunni sem „óspektum“ yrði
tekin til baka og að stjórnvöld ræddu við fulltrúa
sjálfstæðra stúdentafélaga á jafnræðisgrundvelli.
Seinni gangan (4. maí) var auk þess farin til að
tengja lýðræðishreyfinguna við Fjórða maí hreyf-
inguna svokölluðu – deiglu á öndverðri 20. öldinni
er opnaði leið fyrir vestræna hugmyndastrauma
inni í Kína.
Nærtækasta skýringin á því hvers vegna
leiðarinn 26. apríl lýsti yfir neikvæðri afstöðu til
stúdenta er sú að harðlínumenn, með forætis-
ráðherrann Li Peng í broddi fylkingar, hafi not-
fært sér fjarveru hins frjálslynda aðalritara, Zhao
Ziyang, sem var í opinberri heimsókn í N-Kóreu,
til að vinna æðsta leiðtogann, Deng Xiaoping, á
sitt band. Klofningur ríkti sem sagt í innsta valda-
kjarna Flokksins um kröfur stúdenta.
Þegar Zhao Ziyang kom aftur til landsins 30.
apríl tóku stjórnvöld upp mildan tón á ný. Unnið
var að því að hefja viðræður milli ráðamanna og fulltrúa
sjálfstæðra stúdentafélaga. Flestir nemendur voru ánægðir
með þetta og sneru til náms eftir gönguna 4. maí.
lognið á undan storminum
Á tímabili í byrjun maí virtist sem friðsamleg lausn væri í
sjónmáli. En þetta var bara lognið á undan storminum.
Sumir leiðtoga námsmanna óttuðust að án þrýstings frá
öflugum mótmælum yrði samningsstaða þeirra veik. Nokkrir
þeirra hófu því að tala fyrir hertum aðgerðum. Samband
sjálfstæðra stúdentafélaga lagðist gegn hugmyndinni en
aðdragandi mótmælanna
Stúdentar í Peking syrgja
Hu Yaobang, fyrr verandi
aðalritara kínverska
Kommúnistaflokksins.