Kjarninn - 22.05.2014, Side 98

06/06 kÍna
róttækir stúdentar eins og Chai Ling, Wuer Kaixi og Wang
Dan höfðu sitt fram.
Um 300 stúdentar hófu hungurverkfall á Torgi hins
himneska friðar 13. maí. Fjöldinn margfaldaðist á mjög
skömmum tíma. Gríðarleg mergð fólks safnast saman á
Torginu til að styðja við bakið á þeim.
Tveimur dögum síðar kom leiðtogi Sovétríkjanna, Mikhaíl
Gorbatsjov, í opinbera heimsókn til Peking. Stúdentar höfðu
stílað aðgerðir sínar inn á komu Sovétleiðtogans til að
setja aukinn þrýsting á stjórnvöld. Þeir vissu að von væri á
heimspressunni til að gera sögulegum sættum kommúnista-
risanna tveggja skil.
Þegar svona var komið virðist sem Deng Xiaoping hafi
misst þolinmæðina gagnvart sáttaumleitunum Zhao Ziyang
og tekið að styðja sjónarmið Li Peng um að setja á herlög í
Peking og rýma Torgið.
Ég var niðri í bæ aðfaranótt 3. júní. Venjulega var ég bara
á ferð þarna yfir daginn en eitthvað hélt mér föngnum alla
nóttina að þessu sinni.
Tíu metra hárri styttu af Gyðju lýðræðis hafði verið
komið fyrir gegnt myndinni af Maó framan við Forboðnu
borgina. Undir henni var verið að leggja drög að stofnun
lýðræðisháskóla.
Á sama tíma var herinn greinilega að þrýsta sér nær og
nær. Dátar gengu eða skokkuðu fylktu liði allt um kring.
Stúdentar gerðu upptæka rifla og byssustingi sem þeir
komust yfir og höfðu til marks um hvers væri að vænta af
stjórnvöldum.
Menntamenn með prófessor Liu Xiaobo (friðarverðlauna-
hafa Nóbels 2010) og poppsöngvarann Hou Dejian í broddi
fylkingar komu í heimsókn á Torgið til að leiðbeina ung-
mennunum í þeirri stöðu sem þau voru komin í.
Þetta var síðasta nóttin fyrir árásina.
Seinni grein Stefáns um lýðræðishreyfinguna í Kína og og uppgang hennar
mun birtast í Kjarnanum eftir viku.