Sagnir - 01.04.1984, Page 124

AUMASTIR ALLRA
asta sinn, sem ég leiddi Árna Páls-
son af Ingólfskaffi heim á Laugar-
veg 11 var sól og vor og blóma-
rósir götunnar skörtuðu sínu feg-
ursta eins og liljur vallarins.
Rangeyg ásjóna gamla mannsins
ljómaði um leið og hann þrýsti
hönd mína og sagði tregabland-
inni röddu: „Allt er þetta öðrum
ætlað.“
Síðar um sumarið hitti ég
Sverri Kristjánsson. Hann var að
koma af Laugavegi 11. „Nú er
vini vorum brugðið, “ sagði hann,
„Árni er kominn í rúmið og á
orðið erfitt um mál.“ Þá gaut
hann augunum til töskunnar
minnar og spurði: „Er nokkuð í
tösku?“ í þann tíð voru ekki ein-
ungis möppur í tösku, og þetta
voru síðustu fréttirnar af síðasta
eilífðarstúdentinum við heim-
spekideild. Gamla, rólega og
áhyggjulausa deildin mín hvarf
ofan í kirkjugarð svalan haustdag,
en þá urðu mistök við jarðarför.
Nokkrum vinum líksins var
stefnt suður í Fossvog; mér,
Sverri Kristjánssyni, Guðnajóns-
syni, síðar prófessor o.fl. dánu-
mönnum og skyldum við bera
kistuna síðasta spölinn, var okkur
sagt. Þegar svarta bifreiðin stað-
næmdist í garði framliðinna, rudd-
umst við fram í kjólfötum, því að
þá voru menn fínir við jarðarför,
og hafði ég fengið múnderinguna
lánaða hjá Einari Olgeirssyni.
Sem við vorum að koma höndum
á kistuna, drundi við kunnugleg
rödd:
„Eru hér að verða einhver
mistök?“ og fram steðjaði Ólafur
Thors með Varðarliðið og hófu
vin vorn til hinstu hvíldar.
Við hörfuðum að svörtu bif-
reiðinni og rauluðum í barminn:
„Hin gömlu kynni gleymast ei, er
glóir vín á skál“, en gleymdum
Allt eins og blómstrinu eina, og
öldin var orðin önnur. Ég paufað-
ist heim og hélt áfram að dýrka
drottningu húmaniskra fræða
utan allra garða.
Árni Pálsson prófessor.
svo að hinir dauðadæmdu þurftu
ekki framar að appellera til síns
náðuga kóngs. Leiðin liggur um
höfuðból og hreysi, frá Hvassa-
felli til Sjöundár, frá Skálholti og
Þingvelli til Arnarhóls og Brim-
arhólms; stéttabaráttan og jafn-
réttið situr á hverri hundaþúfu við
götuna og unglingavandamálin
frá Bjargi í Miðfirði til Hallæris-
plansins og hans Steindórs Gunn-
arssonar, sent Steindórsprent er
kennt við, og mér er sagt að hafi
síðastur sveina hlotið föðurlega
áminningu með rassskell í Stein-
inum rétt eftir aldamót.
Skikkan í samfélaginu er eilíft
vandamál, því að: Hrekkja spara
má ei mergð. — Mannskepnan skal
vera — hver annarar hrís og sverð.
- Hún er bara til þess gerð.
Auðvelt er að rausa um görnul
kynni, áhyggjuleysi utangarðs-
fólks, og hvort sé áhrifameira að
hökta ástarbrautir, syndabrautir
eða refsibrautir til skýringar á
gangi sögunnar, en rausið er
markleysa, því að jafnvel hér á
heimsenda köldum vakna menn
fyrr eða síðar við skylduboðið að
rækta garðinn sinn. „II faut cult-
iver son jardin“, sagði Birtingur,
Ég stundaði kennslu við gagn-
fræðaskóla í 30 ár, af því að mér
þótti það yfirleitt skemmtilegt og
var hluti af starfshópi, sem ég
vildi ekki missa. Eitt sinn var ég
yngstur í hópnum, en hann kvist-
aðist smám saman, og nú erum
við aðeins orðnir tveir eftir á upp-
réttum fótum af gamla liðinu. -
Síðast heimsótti ég gagnfræða-
skóla við Víghólastíg í Kópavogi
fyrir um mánuði síðan.
Hvað liggur beinna við að ræða
á slíkum stað en vígaferli og fleng-
ingar? Við lifum á tímum sein
dýrka ofbeldi, og refsilöggjöfin
íslenska er líklega ratvísasta leið-
arhnoð, sem við eigum í klukku-
stundar rabb um feril sögunnar á
landi voru. Það leggur leiðina frá
Gretti Ásmundarsyni að Litla-
Hrauni, en þar tók Jón íri ríksdal
fyrir rass á dögum Árna Þórarins-
sonar. Ekki er úr vegi að koma við
í Holtunum hjá hinum marg-
flengda afa hans Guðmundar
Daníelssonar. Grágás, Járnsíða,
Jónsbók og Stóridómur verða
nauðsynlegir áfangastaðir á refil-
stigum réttvísinnar og siðbótar-
maðurinnjónasjónsson frá Hriflu
ógleymanlegur, því að hann
afnam dauðarefsinguna árið 1928,
122 SAGNIR