Fjárfesting 1945-1989 - 01.06.1991, Page 30

e) Póstur, sími, útvarp og sjónvarp.
Fjárfesting pósts og síma er talin eftir ársreikningum Póst- og símamála-
stofnunar. Upplýsingar um fjárfestingu útvarps og sjónvarps koma frá
Ríkisútvarpinu. Einnig er fjárfesting einkastöðvanna hér meðtalin.
4.10 Byggingar hins opinbera.
Byggingar hins opinbera eru taldar í fjórum flokkum:
a) Skólar og íþróttamannvirki.
b) Sjúkrahús.
c) Félagsheimili og kirkjur.
d) Aðrar opinberar byggingar.
Pessar byggingar eru að mestu leyti taldar eftir opinberum reikningum
ríkis og sveitarfélaga síðustu árin. Á það við um skólabyggingar, sjúkrahús og
íþróttamannvirki og aðrar opinberar byggingar að hluta. Dvalarheimili
aldraðra eru talin með sjúkrahúsum. Hluti opinberra bygginga hefur aftur á
móti hin síðari ár verið talinn eftir byggingarskýrslum. Á það við um
félagsheimili og kirkjur og auk þess íþróttamannvirki og aðrar opinberar
byggingar að hluta. Rúmmetraverðið er það sama og á verslunarhúsnæði.
Hér að framan hefur verið lýst í stuttu máli heimildum og áætlunaraðferð-
um, sem skýrslugerðin um fjárfestingu byggist á. Verðlagningu bygginga er
lýst í kafla 3.2 og einnig til frekari áréttingar í þessum kafla.
5. Fjárfesting 1945-1989.
5.1 Heildarfjárfesting.
Nær allt tímabilið 1945-1960 var fjárfestingin háð leyfaveitingum og
eftirliti. Nýbyggingarráð var stofnað um áramótin 1944-1945, en var einkum
ætlað að hafa áhrif á notkun gjaldeyrisinnstæðna til framleiðslufjárfestingar.
Þegar sýnt var að gjaldeyrisörðugleikar voru framundan var Fjárhagsráð
stofnað í ársbyrjun 1947 og setti það fjárfestingunni strangar skorður með
leyfaveitingum sínum næstu árin. Árið 1951 var bygging smáíbúða gefin frjáls
og upp frá því losnaði smám saman um takmarkanir leyfaveitinganna.
Innflutningsskrifstofan leysti Fjárhagsráð af hólmi í árslok 1953. Loks var
Innflutningsskrifstofan lögð niður með efnahagsráðstöfunum í ársbyrjun
1960.
íslendingar fengu efnahagsaðstoð, svonefnda Marshallaðstoð, á árunum
1948-1953, eins og 17 önnur Evrópulönd. Marshallaðstoðin hafði mikil áhrif
á alla fjárfestingu landsmanna á árunum 1949-1953. Gildi efnahagsaðstoðar-
innar fyrir fjárfestingu þessa tímabils sést best á því, að aðstoðin 1950 og 1951
nam nær þriðjungi heildarfjárfestingar þessara ára. Efnahagsaðstoðin var
bæði notuð til kaupa á nauðsynjavörum og til fjárfestingar. Meðal fram-