Sveitarstjórnarmál - 01.04.1983, Page 32

ÓLAFUR NILSSON, löggiltur endurskoðandi:
FJÁRHAGSRAMMI
SVEITARFÉLAGA
Framsöguerindi á ráðstefnu sambandsins
um fjármál sveitarfélaga 22. nóv. 1982
Yfirskrift þessa erindis felur í sér vítt og fremur
óljóst hugtak, og gefur það nokkuð frjálsar hendur
um efnisvalið innan fjármálasviðs sveitarfélaganna.
í erindinu verður fjallað um samantekt, sem ég
hef gert um rekstur, framkvæmdir og fjárhagsstöðu
kaupstaðanna sl. þrjú ár. Nær þessi samantekt að-
eins til bæjarsjóðanna, en ekki til fyrirtækja þeirra
og stofnana með sjálfstæðan fjárhag og reiknings-
hald. Ekki var mögulegt að taka hreppana með í
þessa athugun vegna skorts á gögnum, en full þörf
hefði verið á því. Ég mun einnig fjalla um árs-
reikninga sveitaríélaganna í stuttu máli, áætlana-
gerð og lánamál.
Ársreikningar
Samkvæmt III. kafla sveitarstjórnarlaga skulu
sveitarfélög gera ársreikning um tekjur og gjöld,
eignir og skuldir miðað við lok hvers reikningsárs.
Skal ársreikningurinn gerður í því formi, sem félags-
málaráðuneytið ákveður í samráði við Hagstofu
íslands. Hér er um að ræða ótvíræða skyldu sveitar-
félaga til að gera ársreikning hverju sinni á þar til
gerðum eyðublöðum.
Á undanförnum árum hefur framkvæmdin í
þessu efni verið sú, að sveitarfélögin gera árs-
reikninga sína hvert með sínum hætti, en síðan eru
umrædd eyðublöð undir ársreikningana fyllt út og
send Hagstofu. Mörg minni sveitarfélög munu þó
94 nota ársreikningseyðublöðin eingöngu.
Á vegum Sambands íslenzkra sveitarfélaga hefur
verið unnið mikið starf varðandi samræmingu á
bókhaldi og ársreikningum sveitarfélaga, og hefur
þetta starf farið fram í samráði við Hagstofu
íslands.
í nóvember 1977, eða fyrir réttum fimm árum,
gaf sambandið út samræmdan bókhaldslykil sveit-
arfélaga, sem einnig hafði að geyma form undir gerð
ársreikninga. Auk þess hafa síðan verið gefin út
viðbótargögn um bókhaldslykla, áætlanagerð og
ársreikninga.
Við þá athugun, sem ég gerði nú á ársreikningum
kaupstaðanna, kom það mér á óvart, hve ársreikn-
ingar þeirra eru margbreytilegir að gerð og ólíkir.
Verulega vantar á, að kaupstaðirnir hafi tileinkað
sér þá ársreikningagerð, sem gert er ráð fyrir í
framsetningu sambandsins og formi Hagstofunnar.
Þá er talsvert ósamræmi í meðferð einstakra tekju-
og gjaldliða, sem gerir allan samanburð erfiðari og
óöruggari.
Ennþá virðist því mikið starf vera óunnið á þessu
sviði, en á því er mikil nauðsyn. í því sambandi
þarf:
• að yfirfara, cndurnýja og auka við bókhaldslykil-
inn með hliðsjón af þeirri reynslu, sem fengizt
hefur,
• að gefa út handbók með færsluleiðbeiningum og
færslulýsingum á cinstaka bókhaldsreikninga,
• að vinna markvisst að frekari samræmingu í gerð
ársreikninga sveitarfélaganna.
SVEITARSTJÓRNARMÁL