Sveitarstjórnarmál - 01.04.1983, Qupperneq 53

HAFNARHREPPUR TEKUR
UPP SKJALDARMERKI
Snemma á árinu 1982 samþykkti
hreppsnefnd Hafnarhrepps að efna
til hugmyndasamkeppni um skjald-
armerki fyrir Hafnarhrepp. 102 til-
lögur að merki bárust í sam-
keppninni, og voru þær víðsvegar af
landinu og jafnvel erlendis frá.
Hreppsnefnd skipaði fimm manna
dómnefnd til að dæma um tillög-
urnar, og valdi hún þrjú merki, sem
öll hlutu verðlaun. Fyrstu verðlaun,
kr. 14.000, hlaut tillaga, sem þrjú
voru höfundar að. Þau voru Árni
Kjartansson, svæðisbyggingarfull-
trúi, kona hans, Kristbjörg Guð-
mundsdóttir, og bróðir hans, Sig-
björn Kjartansson. Samþykkti
hreppsnefnd að taka tillöguna upp
sem skjaldarmerki hreppsins. Önnur
verðlaun, 5 þús. kr., hlutu sömu höf-
undar, en þriðju verðlaun, kr. 2 þús.,
komu í hlut Þorsteins Hannessonar í
Reykjavík.
Skjaldarmerkið á að sýna Eystra-
Horn, sem speglast í Skarðsfirði, og
yfir Eystra-Horni er Hornafjarðar-
máninn. í umsögn dómnefndar segir,
að Horn og máninn séu eins konar
tákn staðarins. Það komi fyrst í huga,
jafnt heimamanna og gesta. Merkið
vekur ljúfar og rómantískar kenndir
og er afar jákvætt, segir í umsögn-
inni. Merkið er í bláum og svörtum
lit. Máninn er hvítur, (jallið svart og
himinninn blár.
SKJALDARMERKI HVERAGERÐISHREPPS
Á sl. hausti samþykkti hrepps-
nefnd Hveragerðishrepps að efna til
samkeppni um skjaldarmerki fyrir
hreppinn. Veitt voru 5.000,— kr.
verðlaun fyrir þá tillögu, sem valin
var. Yfir 80 tillögur bárust frá 27
aðilum. Efnt var til sýningar á tillög-
unum, og skoðanakönnun fór fram
meðal íbúa Hveragerðis um, hvaða
merki skyldi valið sem byggðar-
merki, þar sem mjög margar og góð-
ar tillögur bárust.
Hreppsnefndin valdi svo eitt merki
úr þeim hópi tillagna, sem fiest at-
kvæði hlutu. Þegar umslag með nafni
höfundar var opnað, kom í ljós, að
höfundur þessarar tillögu var Helgi
Grétar Kristinsson, málarameistari í
Hveragerði.
Merkið er einfalt og stílhreint, í
bláum litum, og er gufubólsturinn
táknrænn fyrir jarðhitann, sem kem-
ur úr iðrum jarðar. Einnig myndar
gufubólsturinn lauf eða smára sem
tákn fyrir garðyrkju og blómarækt,
sem Hveragerði er þekkt fyrir. Fugl-
inn er tilkominn vegna hvera-
HVERAGERÐ
fuglanna, sem hafa löngum sézt í
Hveragerði og víðar og víða er vitnað
til í gömlum og nýjum sögnum.
Engar frásagnir höfum við um, hve
langt er síðan menn veittu jjeim fyrst
eftirtekt, en fyrir 200—250 árum er
þeirra víða getið. Þeirra hefur helzt
orðið vart í Árnessýslu, en ekki ber
lýsingum manna nákvæmlega saman
um, hvernig þeir eru í hátt. Öllum
ber þó saman um, að þetta séu sund-
fuglar og dökkir á lit, og líkja fiestir
þeim við litlar andir. En það ein-
kennilegasta við þá er það, að þeir
hafast við á bullandi heitum hverum,
synda þar og stinga sér jafnvel niður í
ólguna. Þetta hefur nú mörgum þótt
ótrúlegt, sem von er, og í héruðum,
þar sem þeirra hefur ekki orðið vart,
neita menn jafnvel að trúa því, að
þcir séu til og kalla þetta ofsjónir.
Árni Óla gerir þessum frásögnum
góð skil í bók sinni Grúsk III, bls.
120—132, en í frásögn hans er engin
fullnægjandi skýring á tilveru þess-
ara fugla. í Náttúrufræðingnum frá
1932, bls. 170, kemur Sigurður Jóns-
son, skólastjóri, fram með skýringu á
þessu fyrirbæri. Hann kom einu sinni
115
SVEITARSTJÓRNARMÁL