Vikublaðið Gestur - 01.02.1956, Page 17

var um allt of auðugan garð að gresja í hári Golopui, svo að
ég lét mér nægja að brosa til hans:
„Ég kem aftur, Golopui. Og þótt ég korni ekki, kemur ein-
hver í minn stað, kannski margir. Þú verður að taka vel á móti
þeim, kenna þeim tungu þína og gæta þeirra. Þeir kenna þér
hins vegar orð andans mikla. Og þú verður enn meiri maður
eftir en áður“.
Um sólarrás tveim dögum síðar var ég búinn til brottferðar.
Allir þorpsbúar höfðu safnazt saman í tvær raðir til þess að
kveðja mig. Ég gekk fyrir hvern og einn, nefndi nafn hans og
þrýsti hönd hans að skilnaði. Kveinstafirnir fylltu loftið:
„Ó, hver á nú að gæta okkar? Hver á nú að koma í veg fyrir,
að við breytum rangt? Ó, ó. Hver á að gæta hinna sjúku og
segja okkur orð andans mikla?“
Konurnar báru sig verst. Sarnt hjó engin þeirra af sér fingur
af harmi. En einn sá ég að vantaði — Golopui.
„Hvar er Golopui?" spurði ég.
Enginn svaraði.
Hafði hann fa: ið í heimsókn í annað þorp án þess að kveðja
ntig? Ég fylltist innilegri hryggð. En hann hafði annazt undir-
búninginn að för minni áður, því að fimm ungir og sterkir menn
gáfu sig fúslega frarn til þess að bera farangur minn.
Við fórum yfir lækinn. Hinum megin hans var flatlendi, sem
við fylgdum nokkurn spotta. Ég tók eftir þvi, að burðarmenn-
irnir mínir voru farnir að dragast aftur úr. Ég tók ekki svo
mjög eftir því, því að ég var niðursokkinn í heilabrot mín um
þetta frumstæða fólk, sem í senn var svo villt og blíðlegt, ör-
geðja og þrauthugsað, aumkunarvert og þó svo eískulegt.
Skyndilega lnökk ég við og snarstanzaði. Að baki mér heyrðist
fótatak, sem færðist stöðugt nær, og tryllingsleg stríðsöskur. Ég
snerist á hæli.
Golopui birtist á lækjarbakkanum, almálaður. Hann nálgaðist
mig ógnandi með ótrúlegum stökkum og hristi spjótið sitt í
áttina til mín. Að baki honum konru burðarmennirnir mínir
fimm, nú alvopnaðir og með rauð blöð á höfðunum.
Hjartað nam staðar i brjósti mér. Gat það verið, að Golopui,
vinur minn, hefði lokkað mig í fyrirsát?
Hann var kominn fast að nrér, augun störðu galopin og tryll-
ingsleg á nrig og spjótið reitt. Við lrlið hans hljóp yngsti sonur
hans og ógnaði nrér sömuleiðis nreð spjóti sínu.
Ég breiddi út faðnrinn til þess að taka nróti laginu, án þess
að bera lrönd mér til varnar, svo nrikil var sorg nrín. En í stað-
inn fyrir spjótið var það Golopui, sem fleygði sér um háls mér.
Hann hafði fleygt spjótinu frá sér, nrissti stjórn á sér og grét
eins og barn.
„Golopui, vinur nrinn“, muldraði ég.
Og án þess að lrika, neri ég nefinu við nef hans. Þetta lætur
kjánalega i eyrunr, en á þeirri stund átti ég erfitt með að bresta
ekki sjálfur í grát.
Þegar lrann hafði róazt, sagði hann nrér alla söguna.
„Ég gat ekki afborið að sjá þig yfirgefa þorp mitt. Svo í
nrorgun, um dögun svínanna, gekk ég út í skóg til þess að bíða
þín. Andar forfeðra nrinna sáu sorg nrína .. . ég gat ekki róað
nrig nreð nokkru öðru nróti en dansa stríðsdans ...“.
Hann var enn nrjög hrærður, en lrann þagnaði andartak, tók
um axlir sonar síns og leiddi lrann til nrín.
„Ég gef þér hann“, sagði hann. „Hann er það dýrmætasta, sem
ég á. Taktu hann nreð þér. Kenndu honunr, gerðu hann að
manni eftir þínu lröfði. Og þegar því er lokið sendu hann þá
aftur til mín. Hann skal alltaf minna okkur á orð þín. Hann
á að vera mér birta í ellinni . . .“.
Hér lýkur hinni skemmtilegu frásögn franska
trúboðans André Dupeyrat, sem hætti sér inn í
svartasta frunrskógamyrkviði Nýju-Guineu, vann
sér hylli frumstæðra íbúanna og skildi við þá með
söknuði.
Ég sendi lrljóðláta þakkarbæn til hinrins. Aldrei lrafði ég
óskað mér dýrmætari gjafar.
Sonur Golopui var tólf ára gamall, hraustbyggður og fagur-
limaður, augun skýr og gáfuleg. Auk þess þekkti ég lrann vel,
hann hafði verið einn ötidasti leiðsögumaður minn, ég lrafði
skírt hann Jóhanncs eftir góða lærisveininum.
„Vilt þú koma með mér, Jóhannes?“
Hann lagði annan handlegginn utan um mig miðjan og hinn
um föður sinn.
„Þú ert líka faðir. minn“, svaráði hann. „Ef Golopui leyfir nrér
að fara, hryggist lijarta nritt yfir því að yfirgefa lrann, en gleðst
yfir þvi að fylgja þér ...“.
„Hann er okkar sonur“, sagði ég við Golopui, og vafði þá
feðgana örnrum.
Skilnaður okkar Golopui verður mér ógleymanlegur. Klukku-
tínrunr saman fylgdi hann okkur þangað til við komunr að stóru
klettabelti, þaðan senr við sáunr niður í næsta dal. Hann þerraði
tárin í sífellu af augum sér, og andlit hans var afmyndað grát-
viprunr.
Langan tínra sáunr við lrann bera við himin uppi á klettununr,
þar senr lrann stóð grafkyrr, einn með sorg sinni. Og þegar við
komum upp á bjargbrúnina hinunr nregin, sáunr við Irann ennþá
— lítinn, dökkan díl, bera við kvöldhinrininn.
Þá heyrði ég rödd hans — rödd, senr virtist stíga upp frá
botni hyldýpis, eða berast gegnum ónrælanlega gjá tímans.
„Hvað hrópar hann?“ spurði ég Jóhannes.
Drengurinn leit társtokknum augununr á nrig og þrýsti síðan
hönd mína. Siðan svaraði hann lágri rödd, senr virtist jaíir fjar-
ræn og dauí og rödd föður hans:
„Hann segir: Mitsinari, komdu aftur!“
GESTUR — 17