Morgunblaðið - 05.12.2011, Qupperneq 9

FRÉTTIR 9Innlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 5. DESEMBER 2011
Mokkajakkar
Mokkakápur
ÓDÝRT
ALLA DAG
A!
– fyrst og
fremst
ódýr!
Öflugir TUDOR High Tech
rafgeymar fyrir jeppa.
AUGLÝSINGADEILD netfang: augl@mbl.is, sími 569 1111
FRÉTTASKÝRING
Andri Karl
andri@mbl.is
Barngerving er nýyrði sem finna má
í frumvarpi innanríkisráðherra til
breytinga á almennum hegningar-
lögum. Og verði frumvarpið að lög-
um verður barngerving refsiverð.
Skiptar skoðanir eru um áhrif þess
en viðmælendur Morgunblaðsins
fögnuðu þó frumvarpinu flestir. Víst
mun það hjálpa lögreglunni í barátt-
unni gegn barnaníði en óvíst hvort
það hafi í för með sér hömlur á sölu
efnis og vara sem finna má í erótísk-
um verslunum hér á landi.
Skýrustu áhrifin eru þau sem lúta
að markaði sem flestum er hulinn en
hefur að sögn Huldu Elsu Björgvins-
dóttur, saksóknara hjá ríkissaksókn-
ara, stækkað til muna á undanförn-
um árum, þ.e. markaði með
teiknimyndum af barnaníði. Með
frumvarpinu verður það lagt að
jöfnu að hafa í vörslum sínum barna-
níðsefni hvort sem á því má finna
raunveruleg börn eða teiknuð. „Ég
tel að það sé mjög brýnt að ráðast í
þessa breytingu,“ segir Hulda Elsa.
„Við sjáum þetta í þónokkrum mál-
um og í nýlegu máli þar sem við
fyrstu sýn virtist um að ræða 8.500
ljósmyndir. Þegar þær voru skoðað-
ar nánar var ljóst að um var að ræða
átta þúsund ljósmyndir af raunveru-
legum börnum og fimm hundruð
teiknimyndir. Þannig að þetta helst í
hendur.“
Gengi miklu lengra í ofbeldinu
Hulda Elsa segir myndirnar afar
raunverulegar og í raun sláandi líkar
hefðbundnum ljósmyndum. „En
þessar teiknimyndir eru oftar en
ekki mun ofbeldisfyllri heldur en ef
um raunveruleg börn er að ræða.
Þarna gefa menn hugarfluginu al-
gjörlega lausan tauminn. Og þetta
eru skelfilegar myndir sumar hverj-
ar.“
Hún segir að gríðarleg fjölgun
hafi orðið á myndum sem þessum og
vegna þess hversu nátengt þetta er
raunverulegu barnaníði eigi það að
vera refsivert. „Þarna er gengið
miklu lengra í ofbeldinu og ég hef
áhyggjur af því að til séu menn sem
eru svo sjúkir að þeir leiki eftir þess-
um myndum.“
Eins og staðan er í dag er ekki
hægt að dæma menn fyrir vörslur
slíkra mynda því lagaákvæðið á ein-
göngu við um raunveruleg börn.
„Þarna þykir mér mjög mikilvægt að
löggjafinn láti refsilöggjöfina ná yfir
þessa háttsemi því í mínum huga er
verið að ýta undir eftirspurn. Og lög-
gjafinn á að taka af skarið og gefa þá
yfirlýsingu að þessar myndir, þessar
eftirlíkingar, séu ekki í lagi. Þar er
ekki verið að feta nýjar slóðir, því við
sjáum í vopnalögum að gildissvið í
þeim tekur einnig til eftirlíkinga af
vopnum.“
Verði frumvarpið að lögum mun
það, að mati Huldu Elsu, einnig má
út grátt svæði þegar kemur að rann-
sókn lögreglu á efni, þar sem óljóst
er um aldur viðkomandi en sterkur
grunur leikur á að um barnaníð sé að
ræða.
Með „tíkó“ og heldur á bangsa
Óljósi þátturinn tengist hins vegar
því klámefni þar sem gert er út á
hugrenningatengsl þess sem kaupir,
þ.e. þegar lögráða kona kemur fyrir í
klámefni sem ólögráða stúlka. Í
þessum efnum má til dæmis nefna að
ef konan er með tíkarspena, í klæðn-
aði merktum teiknimyndapersónum,
skólabúningi eða heldur á bangsa.
Í samtölum við eigendur nokkurra
erótískra verslana kom fram að
hægt væri að kaupa efni sem þetta
hvort sem væri á netinu eða í versl-
unum þeirra, en mjög skýrt væri
tekið fram að allir þeir sem kæmu
fram væru 18 ára og eldri. Þá væri
aldrei sagt hreint út að verið væri að
leika eða túlka ólögráða persónur. „Í
því myndefni sem við seljum er sann-
arlega sneitt framhjá barngervingu.
Svokallaðir skólastelpubúningar […]
eru tilvísun í bandaríska háskóla-
búninga,“ sagði eigandi einnar versl-
unarinnar sem jafnframt fagnar því
að frumvarpið hafi verið lagt fram og
að skilgreining sé komin á barngerv-
ingu. „En svo er alltaf spurning
hversu langt þetta nær. Ef einstak-
lingur kaupir barnafatnað og klæðir
fullorðinn einstakling í þann fatnað
er það sannarlega barngerving, er
það ekki?“ Sá hinn sami sagði vanda-
málið hins vegar vera framboðið á
netinu og óheft flæði þess myndefn-
is.
Annar eigandi erótískrar verslun-
ar sagði að þó svo að túlkunin yrði
með strangasta móti og bannað að
selja slíkt efni sem áður var nefnt
hefði það lítil áhrif. „Í fyrsta lagi hef-
ur sala á fullorðinsmyndum hrunið
og er aðeins brot af því sem hún var
og svo munu þeir sem hafa áhuga á
svona efni bara nálgast það á netinu,
sem þeir eru hvort eð er að gera
núna.“
Hulda Elsa segist ekki vita hvern-
ig tekið verði á málum sem þessum.
„Þarna þurfum við kannski aðeins að
feta okkur áfram og sjá hvað við get-
um seilst langt. En ef það er vafi þá
skýrum við hann sakborningi í hag.“
„Barngerving“ verði refsiverð
Morgunblaðið/Kristinn
Klám á netinu Eigendur erótískra verslana segja að sala myndefnis hafi hrunið og hún hafi nær öll færst á netið.
 Í frumvarpi um breytingar á almennum hegningarlögum er að finna nýmæli sem lýtur að því að refsi-
vert verður að skoða og hafa í vörslum sínum klámefni með lögráða leikkonum í hlutverkum ólögráða
Frumvarpið
» Frumvarp var samið af refsi-
réttarnefnd að tilstuðlan inn-
anríkisráðherra í tilefni af full-
gildingu á samningi
Evrópuráðsins um vernd barna
gegn kynferðislegu ofbeldi.
» Samningur Evrópuráðsins
var samþykktur af ráðherra-
nefnd 12. júlí 2007, undirrit-
aður 25. október 2007 og af Ís-
lands hálfu 4. febrúar 2008.
» Meginmarkmið samningsins
eru að koma í veg fyrir og berj-
ast gegn kynferðislegu ofbeldi
á börnum, að vernda réttindi
barna sem eru þolendur kyn-
ferðislegs ofbeldis.
» Einnig að efla samstarf um
baráttuna gegn kynferðislegu
ofbeldi á alþjóðavísu, en það
má gera með því að samræma
löggjöf.
„Hver sem framleiðir, flytur inn,
aflar sér eða öðrum eða hefur í
vörslu sinni ljósmyndir, kvikmyndir
eða sambærilega hluti sem sýna
börn á kynferðislegan eða klám-
fenginn hátt skal sæta sektum eða
fangelsi allt að 2 árum ef brot er
stórfellt.
Sama gildir um ljósmyndir, kvik-
myndir eða sambærilega hluti sem
sýna einstaklinga 18 ára og eldri á
kynferðislegan eða klámfenginn
hátt, enda séu þeir í hlutverki
barns, eða ef líkt er eftir barni í
slíku efni þó að það sé ekki raun-
verulegt, svo sem í teiknimyndum
eða öðrum sýndarmyndum.“ Þann-
ig hljóðar nýtt ákvæði í almennum
hegningarlögum verði frumvarpið
að lögum.
Í greinargerð með frumvarpinu
segir að þar sem slík „barngerv-
ing“ í kynferðislegum eða klám-
fengnum tilgangi geti verið til
þess fallin að hvetja til brota gegn
börnum þyki rétt að kveða sér-
staklega á um refsinæmi slíkrar
háttsemi jafnvel þótt brotið sem
slíkt beinist í reynd ekki gegn
barni.
Bannað að líkja eftir barni
210. GR. A. ALMENNRA HEGNINGARLAGA
- nýr auglýsingamiðill