SunnudagsMogginn - 25.12.2011, Blaðsíða 20
20 25. desember 2011
Það er styttra í Stjórnarráðið fránýjum vinnustað Sigurðar KáraKristjánssonar en frá Alþing-ishúsinu. Hefur hann þó sagt
skilið við stjórnmálin og er orðinn með-
eigandi að lögmannsstofunni Lögmönnum
Lækjargötu. Húsnúmerið er Lækjargata 2,
nýreist húsið stendur við Lækjartorg og
ekki langt að sækja dómssalina, 200 skref í
Héraðsdóm og Hæstiréttur innan seil-
ingar.
Það eru nýútprentuð málsskjöl í stafla af
kössum við innganginn er við hittumst að
kvöldi dags. Sigurður Kári vísar blaða-
manni í fundarherbergið, færir honum
kaffi og hallar sér aftur í stólnum. Hann er
verklegur, búinn að bretta upp ermarnar
og veltir gleraugunum í höndum sér –
nokkuð sem blaðamaður kannast við frá
öðrum eldri þingmanni. Fyrsta spurningin
blasir við.
Endurnýjunin of hröð
– Ertu hættur í stjórnmálum?
„Það var náttúrlega sjálfhætt á þinginu
fyrir mig vegna þess að ég datt út af því
eftir kosningarnar 2009. Ég tók hins vegar
þá ákvörðun að fara að vinna með Bjarna
Benediktssyni, formanni Sjálfstæð-
isflokksins, við þær aðstæður sem þá voru
uppi. Flokkurinn var í sárum og rann-
sóknarskýrsla Alþingis framundan. Mér
fannst það krefjandi verkefni að aðstoða
minn góða vin, hann Bjarna, við að byggja
flokkinn upp á nýtt og ég vildi leggja mitt
af mörkum við það.
Síðan skolaði mér óvænt aftur inn á
þing þegar Illugi Gunnarsson fór í leyfi á
meðan hans mál voru til meðferðar. Ég
vissi ekkert hversu lengi ég myndi sitja á
þingi. Sú seta varð þó töluvert lengri en ég
hafði reiknað með eða um það bil eitt og
hálft ár. En ég hafði verið með það í mín-
um plönum að hverfa til annarra starfa
fyrst kosningarnar 2009 fóru eins og þær
fóru.
Þá blasti við sá möguleiki að fara aftur í
lögmennsku. Ég starfaði við hana á Lög-
mannsstofunni Lex í fimm eða sex ár áður
en ég fór á þing, er menntaður á því sviði
og hef ekkert síður metnað til að ná langt í
lögfræðinni en í pólitík. Þegar tækifæri
bauðst til að starfa með mínum bestu fé-
lögum frá því í lagadeildinni og örlögin
leiddu okkur saman aftur, þá var það ein-
faldlega of gott tækifæri til að hægt væri að
sleppa því. Þetta eru vandaðir menn,
flinkir lögmenn og harðduglegir. Ég
hlakka mikið til að vinna með þeim.“
– Ertu þá hættur í pólitík?
„Já. Að öllu óbreyttu er ég ekki á leið í
stjórnmálin aftur. Ég er búinn að ráðast í
fjárfestingu sem einn af eigendum þess-
arar stofu og skuldbinda mig gagnvart fé-
lögum mínum til framtíðar. Og ég geng
ekki á bak orða minna. Það blasir við að ef
samstarfið gengur vel og rekstur stof-
unnar, þá er ég ekkert að fara héðan.
Ég get sagt það frá hjartanu, að það eru
rosaleg viðbrigði, að vera kominn af Al-
þingi Íslendinga og inn á tiltölulega nýja
lögmannsstofu, sem er að taka á sig end-
anlega mynd – að taka þátt í að ýta fyr-
irtæki úr vör í einkageiranum. Það er líka
allt öðruvísi tilfinning að taka ákvörðun
núna um að hverfa frá stjórnmálum, en
árið 2009 þegar úrslit kosninganna lágu
fyrir. Ég skal alveg viðurkenna að þá
kvaddi ég þingið með mikilli eftirsjá og í
raun sorg. Ég missti starfið mitt sem var
mér afar kært. Ég hafði ofboðslega gaman
af því að vera alþingismaður, lagði mig
allan fram um að standa mig vel og hafði
metnað fyrir hönd míns flokks og Alþing-
is. Það tók því verulega á mig að lenda í
þeirri stöðu að falla út af þingi.
En síðan fór ég aftur inn á þing og inn í
allt annað andrúmsloft en þar var áður.
Það hafði orðið mikil endurnýjun á árinu
2009 og frá því ég tók fyrst sæti á Alþingi
árið 2003 og gríðarlegar mannabreyt-
ingar. Þegar ég settist á þingið árið 2003
sat þar fólk sem hafði afar mikla reynslu af
þingstörfum og stjórnmálum og hafði
metnað fyrir hönd þingsins. Þá er ég ekki
bara að tala um fólk sem var með mér í
flokki, heldur líka í öðrum flokkum.
Það skiptir miklu máli fyrir Alþingi sem
löggjafarsamkomu að þar sé fólk með
reynslu og þekkingu á verkefnum sem
þinginu er ætlað að sinna. Fólk sem ber
virðingu fyrir Alþingi, sögu þess og þeim
hefðum sem það byggir á. Ég tel að end-
urnýjunin hafi verið of hröð og það komi
niður á störfum þingsins. Því miður verð
ég að segja, að núna þegar ég hverf frá
þingstörfum og tek að mér önnur verk-
efni, þá er eftirsjáin miklu minni og allt
önnur en árið 2009.“
Togstreita og vantraust
– Fleiri ástæður eru fyrir því?
„Mér finnst að vinnubrögðum hafi
hrakað á Alþingi, fagmennskan hefur
minnkað og mér hefur fundist að þeir sem
þarna eiga sæti beri ekki nægilega virð-
ingu fyrir því verkefni sem þeim hefur
verið falið og kasti oft til höndunum varð-
andi mikilvægar lagabreytingar, sem
þyrftu miklu meiri yfirlegu í þingstörfum.
Ég hef horft upp á að mikilvægum laga-
bálkum hefur á síðustu misserum verið
breytt nánast án allrar umræðu. Þetta
þekktist ekki áður.
Þar við bætist að andrúmsloftið er
miklu verra, togstreitan og vantraustið
meira en áður var. Ég held það sé meðal
annars þess vegna sem þingið hefur á sér
þann brag sem birtist fólki. Fólk ber ekki
traust til Alþingis og stjórnmálanna al-
mennt vegna þess að skynjar engan ár-
angur. Það árangursleysi skrifast á reikn-
ing þeirra sem ráða, ríkisstjórnarinnar og
stjórnarflokkanna. Í annan stað skýrist
það af því mikla vantrausti sem ríkir á
milli manna í stjórnmálum. Það treystir
enginn neinum og ekki hjálpar að inni á
Alþingi er fólk sem stígur varla í ræðustól
þingsins eða talar opinberlega í fjöl-
miðlum án þess að níða þingið niður. Þetta
er auðvitað skelfileg þróun. Og það er við
þessar aðstæður sem hugarfar manns
gagnvart stjórnmálum breytist.“
– Á málshöfðunin gegn Geir H. Haarde
þátt í breyttu viðhorfi þínu?
„Hún ýtti undir þessa tortryggni, bæði
hugmyndin sem slík, að krefjast fangels-
isvistar eða sektar yfir fyrrverandi for-
sætisráðherra landsins og formanni Sjálf-
stæðisflokksins og líka hvernig að því var
staðið, hvernig menn greiddu atkvæði
eftir flokksskírteinum. Það sýndi hvert
hugarfarið var þegar að því kom að greiða
atkvæði um ákærurnar. Sumir þingmenn
misskildu hlutverk sitt. Aðrir misbeittu
valdi sínu. Þeir voru ekki í hlutverki lög-
gjafa heldur ákæranda. Þeir stóðust ekki
það próf og ákváðu frekar, sumir án þess
að reyna einu sinni að fela það, að greiða
atkvæði til að ná sér niður á pólitískum
andstæðingum. Þegar þannig er á málum
haldið er ekki nema von að virðing fólks
gagnvart þinginu sé lítil enda þessi fram-
ganga öll því fólki sem á henni ber ábyrgð
til ævarandi skammar.“
– Þarf að breyta skipulagi þingsins?
„Ef þingið á að skila sínu þarf að tryggja
að vinnubrögðin batni og þeir sem þar
sitja beri meiri virðingu fyrir löggjaf-
arstarfinu. Mér finnst að stjórnmálamenn
þurfi til framtíðar að líta til þeirra verk-
efna sem þeim hefur verið falið að leysa,
fremur en að horfa á alla hluti út frá sinni
eigin persónu og flokksskírteinum. Þann-
ig er pólitíkin að mörgu leyti orðin, per-
sónuleg og rætin. Þar bera þeir þyngstu
sökina sem hæst hafa talað um breytt
vinnubrögð.
Ég þekki þetta vel sjálfur. Menn leggja
fram tillögur sem allir eru sammála um í
hjarta sínu og telja til bóta, en vegna þess
að þær koma ekki frá réttum stjórn-
málaflokki eða manni, ná þær ekki fram
að ganga. Ég lagði til dæmis ítrekað fram í
þinginu frumvarp sem hefði tryggt að öll
dómsmál sem tengdust hruninu, s.s. um
gengistryggð og verðtryggð lán, fengju
flýtimeðferð í gegnum dómskerfið. Það
hefði hraðað uppgjörinu og eytt óvissu. En
það frumvarp varð aldrei að lögum þó
flestir eða allir alþingismenn hafi verið
sammála efni þess. Vandamálið var að
höfundur þess var núverandi stjórnvöld-
um ekki þóknanlegur.
Svo þarf líka að skapa þingmönnum þau
starfsskilyrði að það sé eftirsóknarvert að
starfa á Alþingi. Til þess að fá frambærilegt
fólk til að sinna þessum störfum þarf það
að vera að minnsta kosti sæmilega vel
launað. Það þorir varla nokkur þingmaður
að segja þetta, og ég er illa svikinn ef ég
verð ekki gagnrýndur fyrir það, en þing-
mennska getur verið fulldýrt áhugamál.
Ég held að fólk átti sig ekki á því, að þing-
menn eru í rauninni alltaf í vinnunni og
launakjör eru ekki sambærileg því sem
býðst á almennum vinnumarkaði, að
minnsta kosti ekki fyrir fólk sem hefur
annað hvort aflað sér mikillar menntunar
eða reynslu.
Fyrir utan að ef fólk ætlar að hasla sér í
völl í stjórnmálaflokki, þá þarf það að
leggja ýmislegt á sig til að ná árangri og
geta kynnt sig. Ég er ekki að tala um nein
forstjóralaun, en það verður að horfa til
þess að skapa þingmönnum þau skilyrði
að það sé eftirsóknarvert að eiga þar sæti.“
Hræðilegur tími
– Eitt af því sem fólk tengir við nafn þitt,
er að þú varst gagnrýndur fyrir frum-
varp um sölu á léttvíni og bjór í búðum,
Pólitík verði
óháð flokks-
skírteinum
Sigurður Kári Kristjánsson hefur kvatt stjórn-
málin og gerst meðeigandi á stofunni Lögmönn-
um Lækjargötu. Hann ræðir um viðburðarík ár í
pólitíkinni, virðingarleysi fyrir þinginu, aft-
urhvarf til lögmennsku og endurreisnina sem
enn er beðið eftir.
Pétur Blöndal pebl@mbl.is
Sigurður Kári við sögufrægt hús á Lækjargötu 2,
sem gert hefur verið upp eftir brunann árið 2007.
Nú eru Lögmenn Lækjargötu þar til húsa.