Morgunblaðið - 28.02.2012, Blaðsíða 35
MENNING 35
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 28. FEBRÚAR 2012
sem er leikari eins og pabbinn, en vel-
gengni hans er greinilega umtalsvert
minni. Hann elskar líka eiginkonuna
heitt en hefur jafnframt áhyggjur af
því hvernig hún plumar sig. Smátt og
smátt koma svo átök og erfiðleikar
upp á yfirborðið. Feðgarnir eru allir
syngjandi fyllibyttur og móðirin hef-
ur verið háð morfíni og farið í með-
ferð en það er spurning hvort hún
geti haldið sig frá því til frambúðar.
Við fylgjumst síðan með átökum,
uppgjörum og játningum persónanna
og sjáum vonbrigðin þegar móðirin
fellur, yngri sonurinn greinist með
berkla og eldri sonurinn kemur alveg
á skallanum úr bænum eftir að hafa
heimsótt hóruhús, viðskotaillur og
eins fullur af galli og fullþroskuð fylli-
bytta getur verið.
Innri átök í Tyrone-fjölskyldunni
eru svo sannarlega ekki neitt léttmeti
og sennilega eru jafn sjúkar fjöl-
skyldur vandfundnar. Innbyrðis and-
úð er hér blönduð ást sem gerir átök-
in margfalt harmrænni og flóknari.
Allir geta sennilega tengt eitthvað við
innihald verksins þó að upplifanir og
samskipti okkar flestra séu sem bet-
ur fer ekki jafn full af heift.
Allar eru persónurnar brotnar.
Þrátt fyrir að hafa notið velgengni
harmar faðirinn að hafa eyðilagt sig
með því að leika sömu persónuna í
sama kassastykkinu árum saman í
stað þess að þroska sig í listinni. Móð-
irin grefur sig í fortíðinni með spurn-
ingum um ef og hefði og leitar sektar
hjá öðrum. Eldri sonurinn er búinn
að finna fjölina sína sem drykkfelldur
og metnaðarlaus leikari sem lætur
hverjum degi nægja sína þjáningu og
yngri bróðirinn er þjakaður af veik-
indum og drykkjusýki.
Leikritið er þó ekki samfellt svart-
nætti, fjarri því. Dregin er upp mjög
skemmtileg mynd af heimilsföð-
urnum sem, mögulega vegna upp-
runa síns, er samansaumuð nánös
sem leitar alltaf ódýrustu leiðanna.
Þá má finna í verkinu skemmtilega
dramatíska íroníu og sprettir í ræðu
eldri sonarins þegar hann kemur af
hóruhúsinu eru stórskemmtilegir.
Allir leikararnir standa sig frábær-
lega í þessari uppfærslu. Arnar Jóns-
son er mjög góður sem fjölskyldufað-
irinn sem sér fyrir allri fjölskyldunni,
elskar konu sína innilega, þrátt fyrir
vanda þeirra beggja og innra með
honum ólgar reiði yfir því hve mis-
heppnaðir synir hans séu. Hann er
eins og aðrir með klæðskerasniðna
skýringu sem sýnir að áfengisnautn
hans er viðráðanleg. Hann hefur
aldrei misst úr sýningu. Guðrún Snæ-
fríður Gísladóttir leikur Mary vel.
Hilmir Snær er harmrænn sem
glæsimenni á leið til glötunar og þá
ekki síður Atli Rafn sem hinn berkla-
veiki Edmund. Þeir takast á með orð-
um, pústrum og áflogum.
Verkið myndar sterka og sam-
fellda heild eftir að Þórhildur Þor-
leifsdóttir leikstjóri er búin að stytta
það um næstum helming – en það er
tæpir þrír tímar þrátt fyrir það. Þór-
hildur segist í leikskrá fyrst og
fremst beina sjónum að fjölskyldunni
í verkinu og það virðist skynsamlegt
val. Ný þýðing Illuga Jökulssonar fer
vel í munni.
Búningar eru góðir, þegar fjöl-
skyldufaðirinn bregður sér af bæ er
hann að sjálfsögðu klæddur eins og
stjarna og bræðurnir og móðirin eru
klædd eins og maður býst við í
Bandaríkjunum á fyrri hluta 20. ald-
ar. Leikmyndin þjónar verkinu vel þó
að þokan, sem á sennilega að undir-
strika hversu villuráfandi persón-
urnar eru, sé ekki jafn vel heppnuð
og margt annað. Tónlist styður vel
við verkið – píanóleikur sem gefur
smá sveiflu og minnir á píanófortíð
Mary.
Dagleiðin langa bbbbn
Dagleiðin langa eftir Eugene O’Neill.
Leikarar: Arnar Jónsson, Atli Rafn Sig-
urðarson, Guðrún Snæfríður Gísladótt-
ir, Hilmir Snær Guðnason.
Leikmynd og búningar: Jósef Hall-
dórsson, lýsing: Hörður Ágústsson,
þýðing: Illugi Jökulsson.
Leikstjórn: Þórhildur Þorleifsdóttir.
Kassinn, Þjóðleikhúsið 24. febrúar.
SIGURÐUR G.
VALGEIRSSON
LEIKHÚS
Dagleiðin langa fer fram áheimili Tyrone-fjölskyld-unnar og gerist á innanvið sólarhring. Faðirinn,
James Tyrone, er frægur og ríkur
leikari og þarna er einnig kona hans
Mary og tveir synir: James Tyrone
yngri sem er leikari eins og pabbinn
og Edmund Tyrone sem á að baki
ferðalög, er blaðamaður sem yrkir
eitthvað og glímir við heilsubrest.
Verkið mun fjalla nokkuð nákvæm-
lega um fjölskyldu höfundarins og
það var ekki frumflutt fyrr en eftir
dauða hans og þá fyrr en hann hafði
mælt fyrir um en hann vildi að það
yrði ekki sýnt fyrr en 25 árum eftir
andlát sitt.
Sviðið er stofa í miðju og tveir stig-
ar liggja upp á efri hæð í sviðsjöðrum.
Heimilisbúnaður er hóflegur, stig-
arnir eru laslegir en á veggjum eru
margar myndir af heimilisföðurnum í
ýmsum gervum sem leikari enda tek-
ur hann ekki annað en aðalhlutverk
hvort sem er á sviðinu eða eigin heim-
ili.
Áhorfandinn sér fljótlega að heim-
ilisfaðirinn lætur syni sína fara í taug-
arnar á sér og þá einkum þann eldri
Feðgarnir „Allir leikararnir standa sig frábærlega í þessari uppfærslu“ en í verkinu eru allar persónur brotnar.
Hilmir Snær Guðnason, Arnar Jónsson og Atli Rafn Sigurðarson í hlutverkum sínum.
Flækjur og fíkn
Kári Þormar, dómorganisti í
Reykjavík, kemur fram á hádegis-
tónleikum í Hafnarfjarðarkirkju í
dag, þriðjudag.
Kári kveðst ætla að leika á bæði
orgel Hafnarfjarðarkirkju, enda séu
þau ólík í eðli sínu, „barokkorgel og
rómantískt orgel,“ segir hann. Það
fyrrnefnda er niðri í kirkjunni en
hitt á svölunum
„Ég leik tokkötu eftir 17. aldar
tónskáldið Michelangelo Rossi en
það er nokkuð brjáluð tónsmíð fyrir
þann tíma, til að mynda hvað hljóma
varðar,“ segir Kári. „Verk hans
heyrast ekki oft.
Ég leik líka prelú-
díu eftir Buxte-
hude.
Á rómantíska
orgelið leik ég síð-
an verk eftir Sieg-
fried Karg-Elert,
sálmafantasíu út
frá „Hærra minn
Guð til þín“.“
Kári segir mikilvægt fyrir org-
anistann að brjóta upp hið daglega
amstur og leika á ólík orgel, enda
hafi hvert sinn karakter.
Tvennir tímar orgelanna
Kári Þormar
Katrín Jakobsdóttir mennta-
málaráðherra opnaði nýverið mið-
lægan gagnagrunn um íslenskar
kvikmyndir sem nefnist Kvikmynda-
vefurinn.is. Vefurinn hefur að
geyma ítarlegar upplýsingar um ís-
lenskar kvikmyndir og aðstand-
endur þeirra jafnt á íslensku og
ensku. Samkvæmt upplýsingum frá
Kvikmyndamiðstöð Íslands, sem
heldur utan um Kvikmyndavefinn,
hefur vefurinn verið í smíðum um
nokkurt skeið og má nú þegar finna
þar nöfn um 8.000 einstaklinga, 700
fyrirtækja og ríflega 1.200 kvik-
myndatitla auk þess sem hægt er að
horfa á stiklur úr kvikmyndum og
skoða ljósmyndir sem þeim tengjast.
Markmiðið með vefnum er að
varðveita eins miklar upplýsingar og
frekast er kostur
um íslenskar
kvikmyndir allt
frá upphafi kvik-
myndagerðar
hérlendis. Auk
þess eru á vefn-
um upplýsingar
um ýmsar er-
lendar kvik-
myndir, sem hafa
tengst Íslandi
með einum eða öðrum hætti í áranna
rás.
Kvikmyndavefnum er einnig ætl-
að að nýtast í kynningarstarfi er-
lendis, t.d. gagnvart dreifingarað-
ilum á kvikmyndahátíðum, og fyrir
innlenda sem erlenda fræðimenn,
sem þurfa á miklu ítarefni að halda.
Yfir 1.200 titlar
Kvikmyndavefurinn er nýr miðlæg-
ur gagnagrunnur um íslenskar myndir
Veggspjaldið fyrir
Astrópíu.
Les Misérables - Vesalingarnir (Stóra sviðið)
Fim 1/3 kl. 19:30 Forsýn Mið 28/3 kl. 19:30 11.sýn Mið 25/4 kl. 16:00 AUKAS.
Fös 2/3 kl. 19:30 Forsýn Fim 29/3 kl. 19:30 12.sýn Fös 27/4 kl. 19:30 18.sýn
Lau 3/3 kl. 19:30 Frums Fös 30/3 kl. 19:30 AUKAS. Lau 28/4 kl. 19:30 19.sýn
Fös 9/3 kl. 19:30 2.sýn Lau 31/3 kl. 19:30 AUKAS. Sun 29/4 kl. 19:30 20.sýn
Lau 10/3 kl. 19:30 3.sýn Sun 1/4 kl. 19:30 13.sýn Fös 4/5 kl. 19:30 21.sýn
Sun 11/3 kl. 19:30 4.sýn Fim 12/4 kl. 19:30 14.sýn Lau 5/5 kl. 19:30 22.sýn
Fös 16/3 kl. 19:30 5.sýn Fös 13/4 kl. 19:30 AUKAS. Sun 6/5 kl. 19:30 23.sýn
Lau 17/3 kl. 19:30 6.sýn Lau 14/4 kl. 19:30 AUKAS. Fös 11/5 kl. 19:30 24.sýn
Sun 18/3 kl. 19:30 7.sýn Sun 15/4 kl. 19:30 15.sýn Lau 12/5 kl. 19:30 25.sýn
Fös 23/3 kl. 19:30 8.sýn Fös 20/4 kl. 19:30 AUKAS. Sun 13/5 kl. 19:30 26. sýn
Lau 24/3 kl. 19:30 9.sýn Lau 21/4 kl. 19:30 16.sýn
Sun 25/3 kl. 19:30 10.sýn Sun 22/4 kl. 19:30 17.sýn
Athugið - einungis sýnt í vor!
Heimsljós (Stóra sviðið)
Fim 8/3 kl. 19:30 18.sýn Mið 14/3 kl. 15:00 AUKAS. Fim 15/3 kl. 19:30 síð.sýn
Ein ástsælasta saga Nóbelsskáldsins í nýrri leikgerð.
Dagleiðin langa (Kassinn)
Mið 29/2 kl. 19:30 2.sýn Mið 7/3 kl. 19:30 6.sýn Fös 16/3 kl. 19:30 10.sýn
Fim 1/3 kl. 19:30 3.sýn Fös 9/3 kl. 19:30 7.sýn Lau 17/3 kl. 19:30 11.sýn
Fös 2/3 kl. 19:30 4.sýn Lau 10/3 kl. 19:30 8.sýn Sun 18/3 kl. 19:30 12.sýn
Lau 3/3 kl. 19:30 5.sýn Sun 11/3 kl. 19:30 9.sýn
Frumsýnt 24.febrúar
Litla skrímslið og stóra skrímslið í leikhúsinu (Kúlan)
Sun 4/3 kl. 13:30 Sun 11/3 kl. 13:30 Sun 18/3 kl. 13:00
Sun 4/3 kl. 15:00 Sun 11/3 kl. 15:00 Sun 18/3 kl. 15:00
Hjartnæm og fjörmikil sýning
Sjöundá (Kúlan)
Sun 4/3 kl. 19:30 Mið 14/3 kl. 19:30
Fim 8/3 kl. 19:30 Fim 15/3 kl. 19:30
Ný leiksýning um morðin á Sjöundá
Orð skulu standa (Þjóðleikhúskjallarinn)
Fim 1/3 kl. 21:00 Fim 8/3 kl. 21:00
Útvarpsþátturinn Orð skulu standa öðlast nýtt líf á sviði!
Fanný og Alexander (Stóra sviðið)
Fim 1/3 kl. 20:00 11.k Fös 9/3 kl. 20:00 Sun 18/3 kl. 20:00 aukas
Fös 2/3 kl. 20:00 12.k Sun 11/3 kl. 20:00 aukas Fös 23/3 kl. 20:00
Sun 4/3 kl. 20:00 aukas Fim 15/3 kl. 20:00 aukas Sun 25/3 kl. 20:00 aukas
Fim 8/3 kl. 20:00 Lau 17/3 kl. 20:00 Lau 31/3 kl. 20:00 lokas
Hin stórbrotna fjölskyldusaga loks á svið. Sýningum lýkur í mars
Galdrakarlinn í Oz (Stóra sviðið)
Sun 4/3 kl. 14:00 Sun 25/3 kl. 14:00 Sun 15/4 kl. 14:00
Sun 11/3 kl. 14:00 Lau 31/3 kl. 14:00 Sun 22/4 kl. 14:00
Sun 18/3 kl. 14:00 Sun 1/4 kl. 14:00 Sun 29/4 kl. 14:00
Einn vinsælasti fjölskyldusöngleikur allra tíma
NEI, RÁÐHERRA! (Menningarhúsinu Hofi)
Lau 3/3 kl. 21:00 Lau 10/3 kl. 22:00 aukas Fös 16/3 kl. 22:00
Lau 10/3 kl. 19:00 Fös 16/3 kl. 19:00
Gríman: Áhorfendasýning ársins 2011. Sýnt í Hofi í mars
Eldhaf (Nýja sviðið)
Mið 29/2 kl. 20:00 13.k Mið 7/3 kl. 19:00 aukas Fim 15/3 kl. 20:00
Fim 1/3 kl. 20:00 14.k Fim 8/3 kl. 20:00 Lau 17/3 kl. 20:00 aukas
Fös 2/3 kl. 20:00 15.k Fös 9/3 kl. 20:00 Sun 18/3 kl. 20:00 lokas
Sun 4/3 kl. 20:00 16.k Sun 11/3 kl. 20:00
Ath! Snarpur sýningartími. Sýning 7/3 til styrktar UN Women
Axlar - Björn (Litla sviðið)
Sun 4/3 kl. 20:00 Fim 15/3 kl. 20:00
Fim 8/3 kl. 20:00 Fim 22/3 kl. 20:00
Nýtt verk úr smiðju Vesturports. Síðustu sýningar
Saga Þjóðar (Litla sviðið)
Fös 2/3 kl. 20:00 Lau 10/3 kl. 20:00 Lau 17/3 kl. 20:00
Lau 3/3 kl. 20:00 Sun 11/3 kl. 20:00 Fös 23/3 kl. 20:00
Fös 9/3 kl. 20:00 Fös 16/3 kl. 20:00 Lau 24/3 kl. 20:00
Íslandssagan á hundavaði í tónsjónleik með Hundi í óskilum. Á Stóra sviðinu 11/2
Gói og baunagrasið (Litla sviðið)
Sun 4/3 kl. 13:00 Sun 11/3 kl. 14:30 Sun 1/4 kl. 13:00
Sun 4/3 kl. 14:30 Sun 18/3 kl. 13:00 Sun 15/4 kl. 13:00
Sun 11/3 kl. 13:00 Sun 25/3 kl. 13:00 Sun 22/4 kl. 13:00
Leikhústöfrar með Góa og Þresti fyrir börn á öllum aldri
Mínus 16 (Stóra sviðið)
Lau 3/3 kl. 20:00 Lau 10/3 kl. 20:00 Fös 16/3 kl. 20:00
Íslenski Dansflokkurinn - Verk eftir rokkstjörnu dansheimsins Ohad Naharin
Nei Ráðherra – í Hofi í mars