Morgunblaðið - 29.02.2012, Blaðsíða 8

8 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 29. FEBRÚAR 2012
Gunnar Rögnvaldsson segir frásvífandi mönnum: „Um er að
ræða 160 manna setulið þýskra
skattheimtusérfræðinga sem að-
stoða eiga við innheimtu skatta og
gjalda af almenningi í ESB- og
evruríkinu Grikklandi.
  
MatsfyrirtækiðStandard &
Poor’s flokkar nú
Grikki sem gjald-
þrota þjóð í gjald-
þrota ríki. Stjórn-
málamenn
Grikklands hafa
sumir hverjir verið
fyrri til og þegar flutt peninga
sína úr landi.
  
Kannski þeir hvíli í samaskattaskjóli og lúxuslífeyr-
issjóðir 1.100 embættis- og stjórn-
málamanna Evrópusambandsins
gerðu í byrjun ársins 2009.
  
Fjármálaráðherra Norður-Rínarfylkis í Þýskalandi, Norbert
Walter-Borjans, segir að Grikk-
land standi nú í svipuðum sporum
og Austur-Þýskaland gerði þegar
það kom gjaldþrota og eyðilagt
undan kommúnisma Sovétríkj-
anna. Afleiðing 30 ára aðildar
Grikklands að Evrópusambandinu
og 10 ár þess í myntvafningi sam-
bandsins, er sem sagt ekki nein
hörmungaleg smásmíði.
  
Svo virðist sem evran hafi jafn-vel virkað betur en til var ætl-
ast; sem gereyðingarvopn. Hver
kann að umgangast gereyðing-
arvopn? Aðeins tveir möguleikar
eru; on eða off.
  
Almennt er talið að síðasta inn-heimtuferð Þýskalands inn í
Grikkland hafi ekki verið nægi-
lega hámörkuð. Þessi gangi þó
betur, þar sem Þjóðverjar telja sig
orðna sérfræðinga í Evrópufræð-
um.“
Gunnar
Rögnvaldsson
Svífur á Grikki
STAKSTEINAR
Veður víða um heim 28.2., kl. 18.00
Reykjavík 3 léttskýjað
Bolungarvík 3 snjóél
Akureyri 5 léttskýjað
Kirkjubæjarkl. 4 skýjað
Vestmannaeyjar 5 léttskýjað
Nuuk -17 léttskýjað
Þórshöfn 8 skýjað
Ósló 6 léttskýjað
Kaupmannahöfn 12 léttskýjað
Stokkhólmur 7 heiðskírt
Helsinki -2 snjókoma
Lúxemborg 7 skýjað
Brussel 8 þoka
Dublin 11 skýjað
Glasgow 11 alskýjað
London 13 heiðskírt
París 12 skýjað
Amsterdam 8 þoka
Hamborg 8 þoka
Berlín 8 skýjað
Vín 5 skúrir
Moskva -3 skýjað
Algarve 15 léttskýjað
Madríd 18 heiðskírt
Barcelona 13 léttskýjað
Mallorca 15 léttskýjað
Róm 12 léttskýjað
Aþena 3 skýjað
Winnipeg -11 léttskýjað
Montreal -6 léttskýjað
New York 6 heiðskírt
Chicago 1 alskýjað
Orlando 23 léttskýjað
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnar-
greinum Morgunblaðsins á slóðinni
http://mbl.is/mogginn/leidarar/
VEÐUR KL. 12 Í DAG
29. febrúar Sólarupprás Sólsetur
REYKJAVÍK 8:37 18:44
ÍSAFJÖRÐUR 8:48 18:44
SIGLUFJÖRÐUR 8:31 18:26
DJÚPIVOGUR 8:08 18:12
Ingveldur Geirsdóttir
ingveldur@mbl.is
Ein viðamesta rannsókn á heilsu-
fari Íslendinga sem fram hefur
farið er nú í undirbúningi. Það eru
Háskóli Íslands og Krabbameins-
félag Íslands sem skipuleggja
rannsóknina en afrakstur hennar
verður svokallaður Heilsusögu-
banki Íslendinga (The Saga Co-
hort) sem mun nýtast bæði inn-
lendum og erlendum vísinda-
mönnum til þess að afla nýrrar
þekkingar á áhrifum og samspili
lífshátta, streitu og erfða á heilsu-
far. Heilsusögubankinn verður
jafnframt hluti af Global Cohort
Initiative en það er alþjóðleg sam-
vinna um sams konar rannsóknir
víðs vegar í heiminum.
Öllum Íslendingum á aldrinum
20 til 69 ára verður boðið að taka
þátt í rannsókninni og verður boð-
ið endurtekið á þriggja til fjögurra
ára fresti. Þannig er áætlað að
rannsóknin taki til um 100 þúsund
Íslendinga á næstu tíu árum.
Gagnaöflunin verður tvíþætt,
með spurningalista á netinu og
með stuttri heilsufarsskoðun þar
sem klínískar mælingar fara fram
og lífsýnum er safnað. Þátttak-
endur munu jafnframt fá upplýs-
ingar um heilsufar sitt í gegnum
rannsóknina. Byggður verður upp
dulkóðaður gagnagrunnur með
upplýsingunum sem nýtast mun
vísindafólki á Íslandi og erlendis.
Þá verða lífsýni vistuð í samvinnu
við Lífsýnasafn Landspítalans.
Tíu þúsund á ári
Unnur Anna Valdimarsdóttir,
dósent í faraldsfræði við Háskóla
Íslands og forstöðumaður Mið-
stöðvar í lýðheilsuvísindum, mun
leiða verkefnið fyrir hönd Háskóla
Íslands. Hún er bjartsýn á að það
náist að fá hundrað þúsund Íslend-
inga til að taka þátt í rannsókn-
inni.
„Við ætlum að ná tíu þúsund
manns á ári í tíu ár. Krabbameins-
félagið hefur gott aðgengi að kven-
þjóðinni, þangað koma um 20 þús-
und konur á ári í skoðun og ætlum
við að bjóða öllum þeim og mökum
þeirra að taka þátt. Þetta er ferli
sem mun ekki taka langan tíma,
um það bil 30 mínútur í spurn-
ingalista og 10 mínútur í heilsu-
farsheimsókn og fólk fær upplýs-
ingar um eigið heilsufar og lífsstíl í
leiðinni. Við gerum ráð fyrir að
þetta sé þjónusta sem fólk vill gefa
sér tíma í og stuðla að aukinni
þekkingu á Íslandi um áhrifaþætti
og áhættuþætti á heilsu.“
Forrannsókn hefst í vor
Markmiðið með rannsókninni er
að auka lífslengd og lífsgæði með
aukinni þekkingu. „Upplýsingarn-
ar verða notaðar til að reyna að
skilja allt milli himins og jarðar. Í
einstaka vísindaverkefnum munum
við tengja upplýsingarnar við
skrárnar sem eru til í landinu, eins
og dánarmeina- og krabbameins-
skrá til að skilja hvaða þættir leiða
til þess að fólk heldur heilsu eða
greinist með sjúkdóm. Þessar
skrár eru eitt af því sem gerir
okkur og Svía mjög öfluga í þess-
ari gerð af rannsóknum,“ segir
Unnur.
Forrannsókn vegna verkefnisins
hefst nú í vor en stefnt er að því
að gagnaöflun Heilsusögubankans
hefjist formlega í janúar 2013.
Gert er ráð fyrir að niðurstöður
rannsókna verði birtar í alþjóð-
legum vísindaritum en einnig að
upplýsingum sem fást með vinnslu
í grunninum verði miðlað til al-
mennings í því skyni að auka
þekkingu þjóðarinnar á heilsufari
og heilbrigðum lífsháttum.
Rannsókn sem nær til
hundrað þúsund Íslendinga
 Rannsaka lífsstíll og heilsufar um 100 þúsund Íslendinga á næstu tíu árum
 Afraksturinn fer í Heilsusögubanka Íslendinga  Hluti af alþjóðlegri rannsókn
Ljósmynd/Gunnar Sverrisson
Undirritun Yfirlýsing um skipulag rannsóknarinnar var undirrituð í gær.
F.v. Unnur Anna Valdimarsdóttir, Kristín Ingólfsdóttir rektor, Ragnheiður
Haraldsdóttir, forstjóri Krabbameinsfélagsins, og Hans-Olov Adami.
Hans-Olov Adami, prófessor í
faraldsfræði við Harvard
School of Public Health, kem-
ur að hinu alþjóðlega rann-
sóknasamstarfi. Í því munu
um ein og hálf til tvær
milljónir manna taka þátt;
hálf milljón í Svíþjóð, önnur
hálf milljón í Afríku og nokk-
ur hundruð manns á Indlandi
og í Mexíkó og svo hundrað
þúsund á Íslandi. „Fólk frá
fjórum mismunandi heims-
álfum tekur þátt í rannsókn-
inni sem gefur mikla fjöl-
breytni í erfðum og lífsstíl
sem er einstakt,“ segir Adami
sem er staddur hér á landi.
Spurður hvers vegna Ísland
hafi orðið fyrir valinu segir
hann það meðal annars vera
vegna fjölbreytninnar, þeirra
góðu vísindamanna sem hér
starfa og svo finni hann til
tengsla við landið sem heið-
ursdoktor við Háskóla Ís-
lands.
Adami segir að ekki sé
hægt að segja fyrirfram um
hvað eigi eftir að koma út úr
rannsókninni en að það sé
vitað að hún verði mikilvæg
til að skoða þá sjúkdóma sem
hrjá mannkynið og hvernig
má koma í veg fyrir þá.
Fjölbreytni
í erfðum
og lífsstíl
ALÞJÓÐLEG RANNSÓKN