Morgunblaðið - 25.04.2012, Síða 21

UMRÆÐAN 21
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 25. APRÍL 2012
LAUGAVEGI 5 SÍMI 551 3383
SPÖNGIN GRAFARVOGI SÍMI 577 1660
Gjöf sem gleður
Eyrnalokkar
2.500 kr.
Hálsmen
5.100 kr.
Nýttu svalirnar allt árið um kring
idex.is - sími: 412 1700
- merkt framleiðsla
Skjól
Lumon svalagler veitir skjól
gegn rigningu og roki. Mjög
einfalt er að opna svalaglerið
og renna því til og frá.
Hljóð- og hitaeinangrun
Svalaglerin veita hljóð- og hita-
einangrun sem leiðir til minni
hljóðmengunar innan íbúðar
og lægri hitakostnaðar.
Óbreytt útsýni
Engir póstar eða rammar
hindra útsýnið sem helst
nánast óbreytt sem og ytra
útlit hússins.
Auðveld þrif
Með því að opna svalaglerið
er auðvelt að þrífa glerið að
utan sem að innan.
Stækkaðu fasteignina
Með Lumon svalaglerjum má segja að þú stækkir fasteignina
þína þar sem þú getur nýtt svalirnar allan ársins hring.
hefur svalaglerin fyrir þig!Trúfrelsi er mik-
ilvægur hluti mann-
réttinda í nútíma-
samfélagi. Þess vegna
eru umræður um trú-
frelsi að undanförnu
hérlendis af hinu
góða. Í umræðunum
heyrist oft orðið „trú-
boð“ og iðulega í því
samhengi að allt sem
prestar taka sér fyrir
hendur sé trúboð.
Þetta felur í sér ákveðna stað-
almynd sem stenst ekki.
Samkvæmt Íslensku orðabókinni
er „trúboð“ skilgreint sem „boðun
trúar meðal þeirra sem játa e-a
aðra trú“. Í orðabókinni segir
einnig að „boðun“ eða „að boða“ sé
að „kunngera“ eða að „reyna að
koma e-m á e-a trú eða skoðun“.
Sem sé, svo má segja að trúboð sé
að hvetja einhvern virkilega til að
snúa til ákveðinnar trúar með orð-
um og gjörðum.
Í kristinni kirkju er boðun fagn-
aðarerindisins ekki smáatriði,
heldur kjarnastarfsemi. Þess
vegna er eðlilegt að að orðið trú-
boð fái á sig ólíkan blæ og ólíka
þýðingu eftir samhenginu. En í
samfélagslegri umræðu ætti skil-
greining á trúboði að vera eins og
ofangreind tilvísun í orðabókina
greinir frá.
Þjónusta sem er ekki trúboð
Ef við fylgjum þessari skilgrein-
ingu, kemur það í ljós að ýmiss
konar þjónusta prests eða kirkj-
unnar er ekki trúboð í raun. Skýrt
dæmi er þjónusta hjá sjúkra-
húsprestum. Sjúkrahúsprestur
þjónar öllum sjúklingum og að-
standendum eftir ósk, óháð trúar-
legum bakgrunni þeirra. Og þjón-
ustan sem er veitt er fyrst og
fremst sálgæsla og
samfylgd en ekki trú-
boð. Kona sem fékk
sálgæslu hjá sjúkra-
húspresti sagði:
„Sjúkrahúspresturinn
talar um allt nema
trúmál“. Að sjálf-
sögðu talar hann um
trúmál ef viðkomandi
óskar eftir því, en
málið er að hann er
þátttakandi í samtali
við fólk og leggur sig
fram við að veita
nærveru, virka hlustun og ráðgjöf,
en ekki trúboð.
Hið sama gildir um þjónustu
mína sem prests innflytjenda. Frá
upphafi þjónustunnar árið 1996
hefur markmið hennar verið að
hjálpa innflytjendum að aðlagast
íslensku samfélagi en ekki beint
kristniboð. Mér skilst að þetta sé
ríkjandi stefna einnig meðal inn-
flytjendapresta á hinum Norð-
urlöndunum. Með því að veita inn-
flytjendum aðstoð við að styrkja
sjálfsmynd sína, sem oft bíður
hnekki í nýju landi, sýnir prestur
manneskju, sem er sköpun Guðs,
virðingu og samstöðu. Það er
grunnhugsunin og þannig afstaða
þjónar innflytjendum best á erf-
iðum tíma og í flóknum aðstæðum.
Það er hægt að benda á starf-
semi Hjálparstarfs kirkjunnar,
samtöl milli trúarbragða eða
áfallahjálp sem dæmi um starfsemi
presta eða kirkjunnar þar sem
andi mannúðar ríkir, og tilgang-
urinn er ekki trúboð.
Stuðlum að gagnkvæmri
virðingu
Sumir myndu svara mér og
segja: „Þó að prestur stundi ekki
beint trúboð, hlýtur það að vera
undirliggjandi tilgangur að fólk
snúist til kristinnar trúar“. Það er
einstaklingsbundið hvað knýr
hvern og einn, þótt erfitt sé að
fullyrða að ekkert slíkt búi á bak
við. Þó væri réttara að kalla það
„ósk“ frekar en „undirliggjandi til-
gang“.
En samkvæmt skilgreiningunni
hér að ofan er trúboð það að
hvetja einhvern virkilega að snúa
til ákveðinnar trúar, með orðum og
gjörðum. Og það sem maður óskar
í brjósti sínu er ekki trúboð. Þetta
er mikilvægt að hafa í huga. Þegar
fólk tekur þátt t.d. í friðargöngu,
hlýtur sérhver maður að bera í
brjósti ósk sem er tengd við trú
hans eða lífsskoðun, en við lítum
ekki á hana sem falinn tilgang. Ef
við færum að kalla það „falið trú-
eða lífsskoðunarboð“ værum við að
meta hvað fer fram í huga sér-
hverrar manneskju. Þar með væri
úti um tilraunir til að byggja upp
gagnkvæma virðingu meðal fólks.
Það sem við verðum að læra,
prestar sem aðrir, er að aðgreina
stað, stund og tilefni fyrir trú- eða
lífsskoðunarboð. Við þurfum að
móta skýra og sameiginlega reglu
um þetta og fá þjálfun til að fylgja
henni. Ég tel að þetta sé óhjá-
kvæmilegt. Ef prestur byrjar að
prédika þar sem það er óviðeig-
andi, á að vera leið til að kvarta
yfir því formlega. En mig langar
jafnframt að ítreka það hvort
prestur stuðli að trúboði eða ekki
á ákveðnum stað og stund á það að
dæmast eftir orðum og gjörðum
prestsins þar, en ekki eftir al-
mennri staðalmynd um presta.
Ef þessi aðgreining er ekki fyrir
hendi, verða fordómar og staðal-
myndir um trúarbrögðin til þess
að ýta prestum og kirkjunni út af
opinberum vettvangi. Slíkt er eng-
um í hag.
Hvað er trúboð?
Eftir Toshiki Toma »Hvort prestur stuðli
að trúboði eða ekki á
ákveðnum stað og stund
á að dæmast eftir orðum
og gjörðum hans þar, en
ekki eftir staðalmynd
um presta.
Toshiki Toma
Höfundur er prestur innflytjenda.
Undanfarin ár hefur
afgreiðslutími verslana
breyst mikið. Opið er
fram á kvöld mjög víða
og tugir verslana á
höfuðborgarsvæðinu
hafa opið allan sólar-
hringinn. Starfsfólk í
stóru verslanamið-
stöðvunum hefur ekki
farið varhluta af þess-
ari þróun; fimmtudag-
ar eru langir hjá verslunarfólki í
Kringlunni og Smáralind, laugar-
dagar og sunnudagar eru lítið frá-
brugðnir mánudögum og frídagar
eru að verða eins og almennir vinnu-
dagar.
Framundan er 1. maí, dagurinn
sem helgaður er baráttunni fyrir
bættum kjörum og réttlátara þjóð-
félagi. Verslanir í Kringlunni og
Smáralind hafa oftar en ekki verið
lokaðar á þessum mikilvæga degi í
sögu kjarabaráttunnar á síðustu ár-
um, eins og vera ber. Nú er hins veg-
ar fyrirhugað að hafa opið hinn 1.
maí, bæði í Kringlunni og Smáralind.
Þessi þróun á afgreiðslutíma versl-
ana gengur þvert gegn hagsmunum
félagsmanna VR sem starfa í grein-
inni. Það er VR mikilvægt að verja
stöðu þeirra, nú sem endranær.
Hartnær 90 ár eru liðin frá fyrstu
kröfugöngunni á Íslandi
undir formerkjum 1.
maí, tæplega fimm ára-
tugir eru síðan kjara-
dómur verslunarmanna
kvað á um að 1. maí
væri frídagur og 40 ár
síðan þessi dagur varð
lögskipaður frídagur.
Margt hefur breyst á
þessum árum, það er
rétt, en 1. maí er ennþá
frídagur og við krefj-
umst þess að verslunar-
eigendur virði það. VR fer þess á leit
við forsvarsmenn Kringlunnar og
Smáralindar að þeir endurskoði
ákvörðun sína að hafa opið þann 1.
maí, á baráttudegi alls launafólks,
líka verslunarfólks.
Opið bréf til Kringl-
unnar og Smáralindar
Eftir Stefán Einar
Stefánsson
Stefán Einar Stefánsson
» VR fer þess á leit við
forsvarsmenn
Kringlunnar og Smára-
lindar að þeir endur-
skoði ákvörðun sína að
hafa opið hinn 1. maí, á
baráttudegi alls launa-
fólks, líka verslunar-
fólks.
Höfundur er formaður VR.
- nýr auglýsingamiðill
 569-1100finnur@mbl.is
...þú leitar og finnur