SunnudagsMogginn - 15.07.2012, Blaðsíða 29
15. júlí 2012 29
annars var fólk bara í vinnu. Mér þótti
líka gott að eiga peninga í vasanum en
eftir á að hyggja var ég líklega of fljótur
að eyða þeim líka.“
Drykkjan tók sinn toll. „Já, þetta var
frekar mikið rugl á manni á þessum ár-
um. Dansiball á fimmtudögum, fyllerí
næstu þrjá daga og svo var bara að skríða
glerþunnur til vinnu á mánudegi.“
Næstu ár voru lituð af drykkju Friðriks
og hafa ófáar flökkusögur gengið á milli
manna í Hafnarfirði frá þessum árum.
„Þessar sögur eru margar ýktar og sum-
ar hreinlega ósannar,“ segir Fiddi með
bros á vör. „Keyptu eina kleinu fyrir mig
og ég skal segja þér ansi lífseiga sögu sem
er reyndar 100% sannleikur.“
Eftir að hafa sporðrennt kleinunni
stendur Fiddi við orð sín og segir frá
svakalegri ferð norður yfir heiðar.
„Þannig var mál með vexti að leigubíll
sem ég var farþegi í fór út af veginum á
Arnarneshæð og ég lærbrotnaði illa.
Þremur árum seinna fékk ég dágóða
summu frá tryggingunum og ákvað að
gera mér glaðan dag. Ég greip með mér
kunningja sem ég hafði hitt í Reykjavík,
hringdi á leigubíl og bað hann að keyra
okkur norður á Akureyri með viðkomu í
ríkinu að sjálfsögðu. Bílstjórinn var til í
tuskið og þarna vorum við í góðum gír í
tvo eða þrjá daga, allan tímann með
þennan ágæta leigubílstjóra sem okkar
sérlega einkabílstjóra!“
Friðrik viðurkennir að áfengið hafi
verið töluvert vandamál í lífi sínu.
„Auðvitað er þetta sukk búið að taka
sinn toll og ég hef fengið nokkra skelli í
lífinu. Ég hef reynt að berjast gegn
Bakkusi, farið í meðferð og svona þetta
helsta sem fólk gerir. Mér finnst reyndar
að áfengismeðferð hafi orðið nokkurs
konar tískubóla á tímabili. Fólk sem átti
ekkert í miklum vandræðum skráði sig í
meðferð til að þóknast öðrum en sjálfum
sér. Ég er alls ekki á móti því að fólk leiti
sér aðstoðar en stundum finnst mér
helst til fljótt stokkið á Vog.“
Þaulvanur fyrir framan myndavélarnar
Friðrik hefur í gegnum tíðina dúkkað
upp í hinum fjölbreyttustu auglýsingum
og kvikmyndum. „Ein eftirminnilegasta
kvikmyndin er Óðal feðranna sem Hrafn
Gunnlaugsson leikstýrði. Við vorum
nokkrir skrautlegir sem áttum að leika
fyllibyttur á bar og Hrafn var búinn að
setja brennivínsflösku á borðið hjá okk-
ur en í henni var bara vatn. Ég vissi að
svona tökur tækju dágóðan tíma og hafði
því til öryggis tekið með mér flösku með
alvörubrennivíni. Það var hægðarleikur
að skipta á flöskum í laumi og ég held að
Hrafn sé ennþá að reyna að átta sig á því
hvernig við náðum að leika drukkna
menn á svona sannfærandi hátt.“
Auglýsing MS, sem birt er á degi ís-
lenskrar tungu á hverju ári, er Fidda
einnig minnisstæð. „Auglýsingin fer í
loftið einu sinni á ári og myndarlega
unga stúlkan, sem syngur svona listilega
vel í henni, er líklega orðin vel fullorðin í
dag. Ég fékk fimmþúsundkall fyrir að
þykjast vera að kýta við vinnufélaga
minn. Mér finnst þetta fín auglýsing enn
í dag.“
Íþróttaáhugamaður og einfari
Fiddi verður sextugur á næsta ári og að-
spurður hvort hann sjái eftir að hafa
ekki farið „hefðbundinn“ veg í lífinu,
þ.e. fundið sér maka, stofnað heimili og
eignast erfingja, hristir hann höfuðið
„Auðvitað hef ég velt þessu fyrir mér en
ég iðrast þess ekki. Mér líður einfaldlega
best einum og ég myndi ekki nenna að
hafa einhverja kerlingu vælandi yfir mér
öllum stundum.“
Með prakkaraglott á veðruðu andlitinu
bætir hann við: „Þá myndu laugardag-
arnir með enska boltanum breytast í ís-
bíltúra austur fyrir fjall og það væri mér
hreint ekki að skapi.“ Friðrik er óforbetr-
anlegur áhugamaður um boltaíþróttir og
mætir á flesta leiki sem spilaðir eru í
Hafnarfirði. „Ég bjó í miklu FH-hverfi og
er harður FH-ingur. Mér er samt vel við
Haukana líka en hika ekki við að bauna á
þá þegar þeim verður á í messunni.“
Friðrik stóð í marki ÍH á handboltavell-
inum fyrir u.þ.b. 20 árum og átti nokkra
stórleiki. „Ég man eftir einum eftirminni-
legum leik á Skaganum en þá var ég kom-
inn með 15 bolta varða í hálfleik. Þjálf-
arinn skipti mér þá út af og sagði að fyrst
menn væru búnir að leggja á sig þetta
mikla ferðalag væri sjálfsagt að gefa öllum
séns. Við töpuðum leiknum og ég efast
um að Akranes geti státað af fleiri hand-
boltasigrum á Hafnarfirði.“
Friðrik er byrjaður að skipuleggja sex-
tugsafmælið og ætlar að sjálfsögðu að
halda það í höfuðvígi FH á Kaplakrika.
„Ég hélt upp á fimmtugsafmælið þar líka
en mér urðu á mistök í boðskortunum. Ég
bauð nefnilega 60 manns í mat en reikn-
aði ekki með að makar myndu mæta líka.
Það var andskoti dýr veisla!“
Spái lítið í framtíðina
Fiddi hefur aldrei velt sér upp úr hlut-
unum. „Ætli það megi ekki skrifa það á
þessa hugsun sem ég tileinkaði mér sem
ungur maður, að lifa eina viku í einu. Ég
fór ákveðna leið með mitt líf og það var
bara svoleiðis.“
Ungt fólk hefur of lítið frelsi að mati
Fidda. „Þessir krakkar eru ofverndaðir og
mega ekki gera neitt á eigin spýtur. For-
eldrarnir eru með þeim í öllum leik og
öllum frístundum. Þetta finnst mér fá-
ránlegt, krakkar eiga að læra að bjarga sér
á eigin spýtur.“
Fiddi klárar gosdrykkinn og nefnir
dæmi um sjálfsbjargarviðleitni fyrri tíma.
„Einu sinni vorum við félagarnir á lands-
leik í handbolta og báðum strákgutta að
hoppa fyrir okkur í sjoppuna til að kaupa
tvær kókflöskur. Ég hef ekki séð þennan
snjalla gutta síðan!“
Hafnfirðingar hafa alltaf haft reglulegar
spurnir af Fidda og hann segir fólk hafa
ólíkar skoðanir á sér. „Þegar ég lenti í bíl-
slysinu spurðist það leifturhratt út að
Fiddi hefði lent í slæmu slysi og einhverra
hluta vegna fór sú saga á kreik að ég hefði
látið lífið. Vinur minn úr bæjarvinnunni
hringdi á lögreglustöðina í Hafnarfirði og
spurði hvort það væri rétt að Fiddi hefði
dáið um nóttina. Lögreglumaðurinn
svaraði sorgmæddur: „Nei, því miður er
það ekki rétt.“ Þetta kallar maður að tala
frá hjartanu!“
Samtalinu lýkur eins og það byrjaði – á
skemmtilegri sögu þar sem Fiddi er sjálf-
ur í aðalhlutverkinu. Hafnfirðingar hafa
haft gaman af Fiddasögum í hálfa öld og
Fiddi er ekkert á því að segja skilið við
bæinn í hrauninu. „Æ, ég held að það sé
orðið of seint núna. Skutlaðu mér á Kæn-
una, ég ætla að hitta nokkra skemmtilega
karlpunga þar.“
’
Við vorum nokkrir skrautlegir sem
áttum að leika fyllibyttur á bar og
Hrafn var búinn að setja brennivíns-
flösku á borðið hjá okkur en í henni var
bara vatn. Ég vissi að svona tökur tækju
dágóðan tíma og hafði því til öryggis tekið
með mér flösku með alvörubrennivíni.
Úrslitaleiknum í Evrópu-keppni meistaraliða íknattspyrnu vorið 1986(eins og virðulegasta mót
Evrópu hét í þá tíð) lauk með sigri
rúmensku meistaranna, Steaua frá
Búkarest, á spænsku meisturunum,
Barcelona, 2:0, í Sevilla. Alls ekki
óvenjuleg markatala í leik sem þessum
en það sem sætir tíðindum er að úrslit
fengust ekki fyrr en eftir framlengingu
og vítaspyrnukeppni. Markvörður
Steaua, Helmuth Duckadam, gerði sér
nefnilega lítið fyrir og varði fjórar víta-
spyrnur Börsunga. Afrek sem á sér
enga hliðstæðu í sparksögunni, alltént
ekki í jafnsterku móti og Evrópu-
keppni meistaraliða. 120 mínútur og
fjórar vítaspyrnur dugðu þessu mikla
sparkveldi, Börsungum, sumsé ekki til
að koma tuðrunni framhjá Helmuth
Duckadam.
Markvörður Barcelona, Urruti heit-
inn, lá heldur ekki á liði sínu þetta
kvöld, varði tvær fyrstu spyrnur
Steaua-manna en það dugði skammt.
Duckadam varði frá José Ramón Alex-
anko, Ángel Pedraza, Pichi Alonso og
Marcos og Steaua nægði að skora úr
tveimur af sínum spyrnum. Þar voru
að verki Marius Lãcãtus og Gavril
Balint.
Af öðrum leikmönnum Barcelona í
leiknum má nefna Þjóðverjann Bernd
Schuster og Skotann Steve Archibald
en þeir voru báðir farnir af velli þegar
kom að vítunum. Terry Venables stóð í
Brúnni hjá Börsungum en Emerich
Jenei hjá Steaua.
Ekki fórnarlamb Ceausecus
Búkarest gekk af göflunum enda var
þetta fyrsti Evróputitill Rúmena.
Steaua-liðinu, einkum og sérílagi
Duckadam, var tekið sem þjóðhetjum
við komuna heim og það hyllt á torg-
um.
Duckadam var 27 ára á þessum tíma,
sem er kjöraldur fyrir markvörð. Eigi
að síður varð þetta síðasti leikur hans
fyrir Steaua. Var þar heilsubresti um að
kenna. Rætnar tungur hermdu að sá
brestur væri af mannavöldum. Athygl-
in sem Duckadam fékk í kjölfar afreks-
ins var sögð hafa farið í taugarnar á
Nicu, syni Nicolaes Ceausescus, hins
illræmda einræðisherra í Rúmeníu,
með þeim afleiðingum að hann hafi
látið mölva aðra höndina á markverð-
inum.
Duckadam hefur alla tíð borið þessa
sögu til baka. „Þetta er það heimsku-
legasta sem ég hef heyrt um dagana,“
sagði hann í blaðaviðtali eftir að Ceau-
sescu var steypt í byltingunni um jólin
1989. „Fólk hataði Ceausescu svo inni-
lega að það bjó til ótrúlegustu sögur
um hann og fjölskyldu hans.“
Hið rétta í málinu mun vera að
Duckadam fékk blóðtappa í annan
handlegginn. Verkir höfðu hrjáð hann
hríð, frá því fyrir úrslitaleikinn fræga,
en hann dregið að láta líta á sig. Þegar
hann loksins komst undir læknis-
hendur var ástandið orðið það alvar-
legt að honum var hent rakleiðis upp á
skurðarborðið. Segja má að læknar hafi
bjargað lífi Duckadams með átta
klukkustunda langri aðgerð.
Skoraði yfir völlinn
Það tók kappann þrjú ár að ná sér að
fullu og þá var Steaua löngu búið að
leysa hann undan samningi. Ducka-
dam tók hanskana fram aftur, gegn
læknisráði, árið 1989 og gekk til liðs
við 2. deildar lið í heimabæ sínum,
Vagonul Arad. Vann sér þar helst til
frægðar að skora mark yfir endilangan
völlinn.
Duckadam náði aldrei fyrri styrk og
árið 1991 var knattspyrnuferli hans
lokið. Hann lék tvo landsleiki fyrir
Rúmeníu, báða árið 1982.
Erfiðir tímar tóku við hjá Ducka-
dam, hann reyndi fyrir sér í við-
skiptum en með vondum árangri.
Segja má að hann hafi misst allt út úr
höndunum, þar á meðal heimili sitt um
tíma. Neyddist markvörðurinn til að
selja hanskana góðu sem hann klædd-
ist í Sevilla fyrir nokkur þúsund evrur.
Árið 2003 hljóp loksins á snærið hjá
Duckadam þegar hann vann sér inn
rétt til að setjast að í Bandaríkjunum í
lottói þeirra Rúmena. Hvers vegna
býður Íslensk getspá ekki upp á þann
möguleika? Duckadam-fjölskyldan
settist að í Phoenix en heimilisfaðirinn
fann sig aldrei í landi hinna hugprúðu
og frjálsu og sneri heim eftir tveggja
ára dvöl. Spúsa hans og dóttir urðu á
hinn bóginn eftir vestra og lauk þeim
viðskilnaði með hjónaskilnaði
skömmu síðar.
Orðinn forseti Steaua
Heima í Arad-héraði tók Duckadam
saman við tæplega tuttugu árum yngri
konu, Alexöndru Lincar, sem er
stjórnmálamaður að atvinnu. Sjálfur
reyndi Duckadam að ná kjöri í sveitar-
stjórn árið 2005 en var hafnað af kjós-
endum. Hvurslags er þetta, vilja menn
ekki vera í öruggum höndum?
Undanfarin ár hafa verið Duckadam
gjöful. Fyrir fjórum árum sæmdi forseti
Rúmeníu hann heiðursorðu fyrir
framlag hans til íþrótta í landinu og
fyrir tveimur árum sneri hann aftur til
Steaua í Búkarest – nú sem forseti fé-
lagsins.
Sannkölluð rússibanareið en Ducka-
dam, sem orðinn er 53 ára, er síður en
svo ósáttur við lífshlaup sitt. „Hver
veit hvers vegna ég tapaði svo miklu?
Enginn getur þó tekið af mér kvöldið
ótrúlega í Sevilla. Ég myndi glaður tapa
aleigunni aftur í skiptum fyrir tilfinn-
ingar af því tagi. Fólk dreymir vita-
skuld um auð, peninga, stórhýsi og
bíla en minningarnar verða alltaf minn
auður. Þess vegna er ég gæfusamur
maður.“
Hvað varð um …
Helmuth Duckadam?
Duckadam hefur hlotið margar viður-
kenningar fyrir afrek sitt, þess er meðal
annars getið í heimsmetabók Guinness.
Helmuth Duckadam smellir kossi á Evr-
ópubikarinn vorið 1986.